We drinken prik en bladeren door boeken en krantenarchieven die ik heb opgeduikeld. Mijn bezoek is niet alledaags: een 82-jarige man die als kind jarenlang in alle uithoeken van Nederland werd verstopt. Letterlijk. In kruipruimten, kelders en kasten. Als gevaar dreigde: door naar een volgend, onbekend adres bij onbekende mensen. Terwijl we praten, borrelt af en toe een scène op uit zijn geheugen. Korte mededelingen met de inslag van een vatenbom. Vader en moeder worden op Amsterdam CS opgepakt. Vader op de trein naar Sobibor, moeder een tijdje later richting Auschwitz. Vier jonge kinderen uit elkaar gehaald en in de onderduik.
We bladeren verder. The New York Times van 14 november 1938: ‘Jews on knees beg Netherlands entry. […] Netherland frontier guards have been doubled and strict orders have been given to prevent any refugee invasion.’
Een regeringsverklaring op de voorpagina van De Telegraaf, drie dagen later: ‘Afgekeurd moet worden het gedrag van Nederlanders die per...
