De al meer dan twintig jaar in Nederland wonende Kroatische Dubravka Ugrešić is zich als balling meer dan bewust van haar precaire positie als schrijver. Vandaar haar interesse in de vos.

De vos is een metaforisch wezen. In verhalen en fabels speelt hij meestal een verraderlijke rol. Met list en bedrog probeert hij te krijgen wat hij hebben wil, meestal kippen, maar in verhouding tot andere dieren gaat het hem ook om territorium en macht. Toch kleven aan de vos niet alleen list en bedrog. Op basis van een uitspraak van de Griekse dichter Archilochus onderscheidde de politiek filosoof Isaiah Berlin in zijn essay ‘De egel en de vos’ twee soorten mensen: egels en vossen. De egel is iemand die één groot ding weet. Daarmee is hij een monist. De vos is iemand die veel dingen weet. Daarmee is hij een pluralist. Dit kan leiden tot een liberale (de vos) of een totalitaire samenleving (de egel).

Menno ter Braak beschouwde de vos in zijn boek Politicus zonder partij als de...