Aan het einde van een jaar vol rouw en verscherping van oude tegenstellingen bezocht Mischa Cohen Charlie Hebdo-tekenaar Bernhard ‘Willem’ Holtrop en zijn vrouw Medi op het Bretonse eiland Groix. ‘Ik teken niet om vijanden te maken, maar voor mijn eigen lol.’

‘Van het bloedbad op de redactie heb ik niets gezien,’ zegt tekenaar Bernhard ‘Willem’ Holtrop (74). ‘Misschien daardoor ben ik kwaad, maar niet bang of in de war. Je moet vooral niet in paniek raken, dan hebben ze gewonnen.’

Hij zit op het terras van café Triskell in Le Bourg, het grootste dorp van Groix, een eiland voor de kust van Bretagne, een klein uur varen vanuit Lorient. In de winter wonen er ruim tweeduizend mensen, in de zomer een veelvoud. Over twee dagen, op vrijdag 13 november, zal hij naar Parijs vertrekken om op de redactie van Charlie Hebdo te overleggen over het herdenkingsnummer. En ook een beetje om eregast te zijn bij de opening van café Bête et Méchant – ooit het motto van het...