<div class="wpg-element paragraph">
Waar moeten de Haarlemse rechters tussen kiezen voor ze op 8 juni uitspraak doen over witwasverdachte Jan-Dirk Paarlberg? De voors en tegens op een rijtje. 
Requisitoir, pleidooi, dupliek en repliek zijn achter de rug. De afgelopen weken zette het openbaar ministerie puntsgewijs haar verdenkingen tegen de Maarssense zakenman Jan-Dirk Paarlberg op een rijtje en eiste vier jaar gevangenisstraf.
</div>
<div class="wpg-element paragraph">
Het advocatenteam van de verdachte reageerde op haar beurt uitvoerig op de beschuldigingen. De raadslieden vragen om vrijspraak en anders willen ze dat het OM niet-ontvankelijk wordt verklaard in haar vervolging. In hun ogen hebben de aanklagers de rechten van de verdachte geschaad. Het woord is aan de rechtbank die op 8 juni uitspraak doet en beslist over het lot van Paarlberg. Waar moeten de rechters over oordelen?
1. Paarlberg is een witwasser voor Holleeder Hij heeft 17 miljoen euro van Willem Endstra gekregen. Geld dat de vermoorde vastgoedman overmaakte, gedwongen door Willem Holleeder. De laatste zit inmiddels zijn straf uit. Nu is het de beurt aan Paarlberg om te boeten, meent het OM.
Het bewijs is volgens de aanklagers Koos Plooij en Michiel Zwinkels overduidelijk. Uit een notariële verklaring van Willem Endstra, diens dagboekaantekeningen en zijn geheime gesprekken met de recherche doemt het beeld op van ingenieus geconstrueerde, schijnbaar legale constructies om het afpersgeld wit te wassen via de vennootschappen van Paarlberg.
Vooral de deal tussen de verdachte en Endstra rond de IJmuidense jachthaven is ter zitting volledig binnenstebuiten gekeerd. Volgens het OM moest een zogenaamde schuld van het slachtoffer aan de dader verhullen waar het werkelijk om gaat: miljoenen die naar het buitenland zijn gesluisd, waar Paarlberg ze ‘bewaart’ voor Willem Holleeder.
</div>
<div class="figure--right">
<figure id="post-81915 media-81915" class="align-none"><img decoding="async" src="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2010/05/4ab5cd4e-14b1-46f6-b813-36bfab0d621c_kasteel_2331.jpg" alt="" border=" /></figure>
</div>
<div class="wpg-element paragraph">
Paarlbergs advocate Bénédicte Ficq heeft een minutieuze studie van de havendeal gemaakt en komt – niet geheel onverwacht – tot de tegenovergestelde conclusie. Er was volgens haar wel degelijk een schuld tussen van Endstra aan haar cliënt. Weliswaar hebben de heren de zaken voornamelijk mondeling afgehandeld, maar de raadsvrouwe ziet voldoende bewijs in andere stukken en getuigenverklaringen die de legitimiteit van de vordering bewijzen. Volgens haar bestond die schuld ook al lang voordat Endstra zijn problemen kreeg met z’n afperser Willem Holleeder. 
2. Paarlberg is een boevenvriend Volgens de aanklagers is het keurige voorkomen van de verdachte slechts een laagje vernis. In hun ogen schuwt hij het criminele milieu niet. In de jaren tachtig en begin negentig was Paarlberg betrokken bij een gerechtelijke procedure rond een rode Ferrari van Etienne U., die bekend stond als de rechterhand van topcrimineel Klaas Bruinsma. Later investeerde Paarlberg miljoenen (onder andere deels het vermeende afpersgeld van Endstra) in het garagebedrijf Van Asselt, dat justitie zag als de hofleverancier van bolides aan de onderwereld.
Ook de relatie met Holleeder is hechter dan de zakenman wil doen geloven, aldus de aanklagers. Volgens Paarlberg is hij de Heineken-ontvoerder slechts twee keer bij toeval tegengekomen, beide keren in het gezelschap van Willem Endstra. Het OM hecht meer waarde aan de verklaring van een aannemer die zegt dat de topcrimineel de beveiliging deed voor de boerderij van Paarlberg in de Woerdense Verlaat, en de bewering van een ander dat Holleeder is gezien met ‘de benen op tafel’ ten kantore van de vastgoedhandelaar.
</div>
<div class="wpg-element paragraph">
&#8211; Om zijn vrienden te plezieren zou hij ze illegale douceurtjes hebben gegeven
</div>
<div class="wpg-element paragraph">
Het verdedigingsteam draait de zaak een kwartslag. Niet Paarlberg, maar diens vermoorde ex-zakenpartner Willem Endstra was de liaison voor veel grote criminelen. Om zijn dubieuze zaken te verhullen ontpopte Endstra zich bij leven en postuum tot een leugenaar, een schaker, een fiscale sjoemelaar, een opgejaagde schuldenaar en een paranoïde patiënt. Het is een greep uit de diffamerende karaktertrekken die de advocaten van Paarlberg aan Endstra toeschrijven.
Zij menen dat Endstra dubbelspel heeft gespeeld en twee vijanden tegen elkaar heeft uitgespeeld: John Mieremet en Willem Holleeder, die beiden miljoenen eisten van de vastgoedman. In dat toneelstuk heeft Endstra aan Paarlberg een rol toegekend die deze nooit heeft gespeeld, maar die Endstra van pas kwam in zijn poging om het vege lijf te redden uit de handen van criminele schuldeisers. Endstra kan het echter niet meer navertellen. Ficq: ‘Hoe het zit zullen we nooit weten.’ 
3. Paarlberg wast wit met kunst In de jaren negentig liet de verdachte 8,5 miljoen gulden cash naar een bank in Luxemburg brengen. Dubieus, meent het OM. Waarom zeult een gerenommeerd zakenman anders met een koffer contanten? Waarom stort hij het niet gewoon op een Nederlandse bank? Waarom ligt het een paar maanden in z’n kluis en laat hij het niet renderen op een rekening? En waarom moet het vervolgens volgens een buitenlandroute worden geïnvesteerd in een Nederlands vastgoedproject? De vragen stellen is ze beantwoorden, volgens Plooij en Zwinkels: ‘witwassen.’
De verdachte ondernemer is zich van geen kwaad bewust. Hij heeft kunst verkocht aan een Belgische verzamelaar die hem in contanten heeft betaald voor de schilderijen van onder meer Van Dongen en Picasso en een beeld van Botero. Bewijzen kan hij het echter niet. Paarlberg heeft geen bonnetje. Dat de verzamelaar anoniem wilde blijven, en dat de bemiddelende kunsthandelaar inmiddels dood is, is domme pech. Waarom hij het geld bij een buitenlandse bank stortte – American Express – is ook evident volgens de kasteelheer: Nederlandse banken wilden niet zo’n groot bedrag contant aannemen. 
4. Paarlberg is een fraudeur Bij de verdachte schort het aan ethisch normbesef, meent het OM. Om zijn vrienden te plezieren zou hij ze illegale douceurtjes hebben gegeven. Dat deed Paarlberg volgens de aanklagers door privéverbouwingen van zijn kennissen weg te schrijven op zijn vennootschappen. Dat scheelde aanmerkelijk in de BTW.
Een foutje, menen Paarlberg en zijn advocaten. Toen de verdachte er achter kwam, heeft hij het alsnog goed gemaakt met de belasting. Voor zover het al een opzetje was, had hij er niets mee te maken. Hij stond ver van het dagelijkse reilen en zeilen. Daarvoor had hij zijn werknemers. Hij is dus volgens de raadslieden niet de aangewezen verdachte voor dit creatief boekhouden. 
5. Paarlberg is een vervalser De Maarssense ex-VVD-politicus Sjoerd Swane had een miljoenenschuld bij Jan-Dirk Paarlberg. Om die te vereffenen deden ze een deal met een vals notarieel stuk, zegt het openbaar ministerie. Het gaat om een aandelentransactie. De waardepapieren zouden meer waard zijn dan Paarlberg ervoor betaalde, opnieuw om zo de belasting een loer te draaien. 
Gewoon een kwestie van slim zaken doen, meent de verdediging. Er is geen sprake van valsheid in geschrifte. Paarlberg maakte gewoon veel winst bij de aankoop en doorverkoop van de aandelen van Swane. Die had geen keus. Hij zat in de tang bij Paarlberg. Swane wilde onderhands het verschil inlossen op zijn schuld, maar aan die constructie werkte Paarlberg niet mee.
6. Paarlberg is een oplichter De keurige kasteelheer heeft met een vervalst document – een zogenaamde escrow agreement &#8211; een miljoenenlening bij de SNS bank losgepeuterd. Volgens het OM lichtte hij daarmee de bank op. De aanklagers zeggen dat Paarlberg ook de handtekeningen van de twee medeondertekenaars heeft vervalst. Althans die ontkennen dat zij iets van dit document afweten.
Toen deze zaak voor de rechter ter sprake kwam, bekende Paarlberg meteen schuld: ‘Een grote fout. Het is een valse overeenkomst. Ik had er nooit m’n handtekening onder moeten zetten.’ Paarlberg bestrijdt echter dat hij een oplichter is. De bank gaf hem dat krediet omdat ze wisten wat hij waard was: ze hadden altijd goede zaken gedaan en hij was hoofdelijk aansprakelijk. Het directe verband tussen de miljoenenlening en het vervalste stuk kan niet worden bewezen, vindt hij.
</div>

Harry Lensink

Gerelateerd