novellen

Bernlef koos als motto voor zijn verhalenbundel Cellojaren uit 1995 een cryptische uitspraak van de Zweedse kunstenaar Reuterswärd: ‘Stel dat alle mensen ter wereld op elkaar leken – behalve u.’ Hetzelfde credo had uitzonderlijk goed gepast bij deze bundeling van drie novellen, alle geschreven rond Bernlefs favoriete thema: de waarde van de menselijke identiteit. Jos Kooystra, de hoofdpersoon uit De rol van je leven is al twintig jaar een van de bepalende gezichten in de populaire soap Het Familiekapitaal. Dan, ineens, wordt hij ontslagen: hij is te oud, de sponsor van de serie wil een jonger publiek bereiken. Voor Kooystra volgt het zwarte gat, niet zozeer vanwege de vernedering of de leegte na een ontslag: hij kan vooral niet loskomen van zijn alter ego Nathan Ronselaer, de man die hij twee decennia gestalte heeft gegeven. Zodra Kooystra de aandacht heeft, al is het maar van een ouder echtpaar in een koffiehuis, neemt Ronselaer tegen wil en dank bezit van hem.

In de...