Deze week brachten de premier van Israël, Benjamin Netanyahu, en de president van Brazilië, Jair Bolsonaro, samen een bezoek aan Yad Vashem, waarna Bolsonaro opmerkte dat er geen twijfel over bestond dat de nazi’s links waren. Dit zijn zomaar wat woorden, die achter elkaar gezet een zin vormen, maar de realiteit die ze beschrijven is onwerkelijk.

Het Yad Vashem World Holocaust Remembrance Center in Jeruzalem is het grootste herdenkingsmuseum en -archief voor de joodse slachtoffers tijdens de Tweede Wereldoorlog. Daarnaast eert Yad Vashem niet-joodse personen die, met gevaar voor eigen leven, joden hielpen ontkomen, onderduiken of overleven: de Rechtvaardigen onder de Volkeren. Iedereen die er ooit is geweest, zal beamen dat een bezoek diepe indruk achterlaat.

De ziel van een hele gemeenschap

Vanuit Jeruzalem is het maar een korte rit met de tram, en dan een wandeling omhoog naar de Berg der Herinnering, waar het complex zich uitstrekt. De gebouwen en paden zijn strak, maar de...