<div class="lead">
Poolreizigster en klimaatjournalist Bernice Notenboom trekt van de 88ste breedtegraad naar de Noordpool. Vrij Nederland maakt elke donderdag een weekverslag van haar ‘2-graden-expeditie’. Vandaag deel 2: het is 32 graden onder nul. 

</div>
Bernice is nu drie dagen onderweg. Ze is vertrokken van de 88ste breedtegraad, op naar het noorden. Ze belde ons vanochtend met haar satelliettelefoon.
<iframe src="https://w.soundcloud.com/player/?url=https%3A//api.soundcloud.com/tracks/316376548&amp;color=ff5500&amp;auto_play=false&amp;hide_related=false&amp;show_comments=true&amp;show_user=true&amp;show_reposts=false" width="100%" height="166" frameborder="no" scrolling="no"></iframe>
Wat zie je als je uit je tentje kijkt? 
&#8216;Ik zie heel veel bewegend ijs. We zijn heel snel aan het drijven, we hebben vannacht tweeënhalve kilometer gedreven. Toen we gisteren aankwamen en het kamp wilden maken was het ijs heel erg aan het bewegen en zijn we dus nog een halfuurtje doorgegaan. Maar het is een zaak van snel verder en vaart maken, om niet in gevaarlijke situaties te komen.&#8217;
Zit je nu in je tent? En hoe koud is het daar? 
&#8216;Het is 32 graden onder nul, gisteren was het heel koud, toen was het 36 graden. Nu ietsjes warmer!&#8217;
Slaap je dan wel? 
&#8216;Slapen is geen probleem, maar stil staan, dat kan niet. Je moet bewegen. Je kan bijna niet eten en drinken. Je handen worden koud, alles wordt hartstikke koud.&#8217;
Bernice wacht niet op een volgende vraag en praat meteen door: ‘Gisteren hadden we een historische dag. Een vliegtuig van de Nasa vloog vlak boven ons langs, dat was een waanzinnige ervaring. Het was zo gaaf dat het lukte. Nasa had om te beginnen nog nooit boven de Russische artic gevlogen. En ten tweede hebben ze nog nooit samengewerkt met een poolexpeditie. Ik heb een apparaat dat iedere vijftien minuten signalen uitzendt naar het vliegtuig. We drijven ongeveer anderhalf kilometer per acht uur. Dus waar we meten is niet meer waar we zijn. Daarom hebben we twee boeien neergelegd die ook signalen uitzenden.&#8217;
En wat is het doel? 
&#8216;We doen sneeuwmetingen en als ze precies over ons heen vliegen kunnen ze wat zij meten vanuit een vliegtuig met hun sneeuwradar kalibreren met onze gegevens. Onze coördinaten vergelijken ze dan met de onze.&#8217;
Het gaat om de dikte van de sneeuw? Kan je daaraan zien hoe het klimaat veranderd? 
&#8216;Sneeuw op het ijs is een nieuw ding in het poolgebied, het sneeuwt hier veel meer dan vroeger, het klimaat is dynamischer geworden. En die sneeuw op het ijs zorgt ervoor dat het ijs geïsoleerd wordt. In de winter is het ijs dus veel warmer dan voorheen en gaat het sneller smelten. Dat is een factor waar nooit rekening mee is gehouden in de berekeningen.&#8217;
Vorige week vertelde je dat er nu al grote open stukken water waren op de Noordpool. Merk je daar al iets van of zie je voor je uit alleen maar compact ijs ? 
&#8216;Wij hebben hier alleen compact ijs, maar op de helikoptervlucht hier naartoe hebben we heel veel open water gezien. Schrikbarend veel. We zijn afgezet in het Russische deel van de poolcirkel waar het ijs stevig is en compact en diep. We zien wel open water, maar kunnen er tot nu toe langs of omheen.&#8217;
De reis is nog maar net begonnen, je moet nog twee à drie weken lopen voordat je echt op de Noordpool bent? 
&#8216;Ja, we gaan vast en zeker ook nog wel open water tegen komen.&#8217;
Ben  je goed gemutst, of denk je inmiddels: waar ben ik aan begonnen? 
&#8216;Het gaat heel goed, we drijven gelukkig richting Noordpool, vannacht hebben we dus tweeënhalve kilometer richting de Noordpool gedreven en dat is beter voor je gemoedstoestand dan als je van de pool afdrijft. Want dan moet je gaan inhalen en dat is zo’n zwaar werk. Mijn slee weegt 85 kilo nu en dat is echt een beetje te veel, iedere honderd meter telt die je niet hoeft te skiën.&#8217;
Jullie zijn nu natuurlijk nog vol bepakt omdat je net bent begonnen? 
&#8216;We zijn vol bepakt, niet alleen met eten maar ook met meetinstrumenten en camera’s en die blijven natuurlijk. Wij worden hopelijk wel wat sterker zodat de last wat minder groot wordt.&#8217;
Wat eet je eigenlijk? Want je kan daar geen vuur maken, toch? 
&#8216;Jawel hoor, we hebben branders, en we hebben vloeistof bij ons voor die branders. Maar omdat het zo koud is, blijft het heel moeilijk om die iedere keer aan te steken. Dat is niet helemaal ideaal. En alles breekt als het zo koud is, plastic, rubber, niks werkt, je moet heel erg oppassen dat je je brander niet kapot maakt, want dan kunnen we hier niet blijven.&#8217;
Wat eet je &#8216;s avonds als alles breekt? 
&#8216;Ik ga zo meteen havermout eten. En we hebben kleine zakjes met eten met alles in brokken gebroken zodat je het makkelijk naar binnen kan werken. Het is allemaal niet zo bijzonder. En dan &#8216;s avonds een maaltijd uit een zakje.&#8217;
En dan vroeg naar bed ondanks de lichte poolnacht? 
&#8216;Het is hier 24 uur licht inderdaad. En ik ga helemaal niet vroeg naar bed! Ik moet nog een blog schrijven, en allerlei mensen bellen en media doen, vanavond het NOS Journaal, er is enorme aandacht van de media op een of andere manier, dus gisteren ging ik om elf uur naar bed, en de avond ervoor om twaalf uur. En dan wel om zes uur op staan.&#8217;
Nog een vraag over de klimaatverandering. Wat zie je er concreet van behalve die open stukken water. 
&#8216;Het is allemaal eerstejaars ijs, dat heeft zich allemaal vorig jaar gevormd en zal deze zomer smelten.&#8217;
Dus je weet zeker dat waar je nu loopt dat in de zomer gewoon water zal worden. 
&#8216;Ja dat is van de zomer allemaal open water, het is allemaal eerstejaars ijs. Dat zie je omdat het hele grote vlakken zijn en dat het kruiend ijs maar kleine stukjes op elkaar zijn en niet zoals in Canada enorme hoge muren. Dit is allemaal te doen en te belopen.&#8217;
<div class="info-box">
Lees <a href="http://www.2dgrees.com/nasa-overflight-happened-today/">hier</a> meer over de samenwerking met de Nasa in deze blog van Bernice Nootenboom.
Op de klimaattop van Parijs is afgesproken dat de gemiddelde temperatuur op de wereld met niet meer dan twee graden mag stijgen, omdat er anders verschrikkelijke dingen met de aarde gaan gebeuren. Onder die stijging blijven wordt nog een hele opgave, vooral nu Donald Trump Obama’s maatregelen om het klimaat te redden heeft afgeschoten. Om meer aandacht te genereren voor het belang van die 2-graden-grens, maakt Bernice Nootenboom de komende weken een lange Poolreis over 2 breedtegraden: van de 88ste naar de 90ste – oftewel de Noordpool.
Bernice Notenboom is klimaatjournalist, poolreiziger en filmmaker. Ze schreef het boek Tegenpolen over een eerdere reis naar de Noordpool en maakte voor de VPRO het programma <a href="https://www.npo.nl/klimaatjagers/POMS_S_VPRO_401258">Klimaatjagers</a>. Ze is met collega’s Martin Hanley en Ann Daniels opnieuw op expeditie naar de Noordpool gegaan, waarbij ze samenwerkt met de Nasa en de Esa, de Amerikaanse en Europese ruimteagentschappen. Aansluitend gaat ze begin mei directeuren van grote Nederlandse bedrijven, jonge professionals en andere sleutelfiguren ontvangen op Spitsbergen. Met die groep wil ze komen tot plannen om echte stappen te zetten om de uitstoot van CO2 te beperken en zo de opwarming van de aarde tegen te gaan. Meer over haar ‘2 graden-project’ is te vinden op haar <a href="http://www.2dgrees.com/">website</a>, waar ze ook een dagelijkse blog bijhoudt.
Els Quaegebeur schreef  voor Vrij Nederland eerder een mooi <a href="https://www.vn.nl/ik-ga-om-afscheid-te-nemen/?token=WGgrdXV2VWxtMktmNCtJeEJLU2NuRnlpUlNJQXNOU3FYblo4bmUyYWZXbz0">profiel</a> over Bernice, en tijdens de klimaattop in Parijs hield ze voor de website van VN een <a href="https://www.vn.nl/in-parijs-we-zijn-er-nog-lang-niet/?token=Wk8vRkJmZHYzUmk1NmpIVnRyTCtadlNyM09FNEhyMUxXbmNWMlBOdnZXYz0">blog</a> bij. We hebben afgesproken dat we de komende weken elke donderdag om acht uur ’s ochtend met elkaar bellen. Vandaag was de tweede keer.
</div>
<div class="info-box">
Meer klimaat? Neem <a href="https://www.vn.nl/service/vrij-nederland-nieuwsbrief/" target="_blank">de nieuwsbrief van Vrij Nederland</a>.
</div>