<div class="lead">
Om haar experimentele benadering en kritische kijk op de wereld wordt Anouk Kruithof gerekend tot de voorhoede van hedendaagse fotografie. Vanaf vandaag is de expositie ¡Aguas! van haar hand te zien in Foam.
</div>
Recent verhuisde Anouk Kruithof, na jaren in New York City te hebben gewoond (&#8216;zo hard en competitief, maar o zo energiek&#8217;) naar Mexico-Stad. Via een WhatsApp-gesprek vertelt ze: &#8216;Het is hier super, maar ook chaotisch. Alles duurt hier langer dan normaal. Het is een plek waar je echt moet investeren voor je volledig begrijpt hoe alles werkt. Niks loopt precies zoals je wilt, maar dat is tegelijkertijd ook een mooie uitdaging.&#8217;
Het is tekenend voor Kruithof: de weg van de minste weerstand is niks voor haar. Door haar experimentele benadering en verwerking van (vaak gevonden) beeld wordt ze gerekend tot de voorhoede van de hedendaagse fotografie. Aan al haar kunstwerken gaat een uitgebreid en diepgaand gedachteproces vooraf: &#8216;Inspiratie haal ik overal vandaan. Ik ben voortdurend aan het denken en analyseren. Veel van mijn research doe ik online, maar soms komt het ook gewoon tot me als ik aan het dansen ben of een duik neem in de oceaan. Ik ben de hele tijd aan het tanken.&#8217;
<figure id="post-371690 media-371690" class="align-none"><img decoding="async" src="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2017/11/Petrified-Sensibilities-2017-C-Anouk-Kruithof.jpg" srcset="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2017/11/Petrified-Sensibilities-2017-C-Anouk-Kruithof-320x480.jpg 320w, https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2017/11/Petrified-Sensibilities-2017-C-Anouk-Kruithof-640x960.jpg 640w, https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2017/11/Petrified-Sensibilities-2017-C-Anouk-Kruithof-1280x1920.jpg 1280w" alt="" /><figcaption>Petrified Sensibilities 2017 © Anouk Kruithof.</figcaption></figure>
Soms kunnen al die prikkels haar ook te veel zijn, dan trekt ze zich terug in haar studio: &#8216;Naar het nieuws kijken vind ik soms echt te zwaar. Alle rampzaligheid in de wereld die je door de media meekrijgt of het idee dat er over tachtig jaar misschien geen leven meer is, daar kan ik heel mismoedig van worden.&#8217;
Dat Kruithofs werk voornamelijk gaat over grote maatschappelijke thema’s zal niet als een verrassing komen. In de opkomende tentoonstelling in Foam komen surveillance, privacy, klimaat en milieuvervuiling aan bod. &#8216;Mijn werk gaat altijd over het nu, ik probeer de zeitgeist, de zenuwen van de tijd te vangen, om vervolgens mensen daarvan bewust te maken.&#8217;
<q class="pull-left">We consumeren tegenwoordig zoveel beeld, dat we ons vaak niet meer afvragen wat de échte betekenis is van wat we zien.</q>
Vaak beginnen Kruithofs installaties met een selectie van beelden. In het geval van ¡Aguas! is dat een collectie luchtfoto’s van vervuild water. Online gevonden en gekocht. Ze zijn esthetisch aantrekkelijk en daardoor juist misleidend. Zelf zegt ze: &#8216;Ik ben veel bezig met de geloofwaardigheid van digitale foto’s. We consumeren tegenwoordig zoveel beeld, dat we ons vaak niet meer afvragen wat de échte betekenis is van wat we zien. Ik vind dat beangstigend. Daardoor kan zo’n prachtig beeld van verontreinigd water een verkeerde boodschap afgeven. Wat we denken te zien klopt vaak niet.&#8217;
Zo&#8217;n vertekende beelden zijn ook terug te zien in haar video-installatie Ice Cry Baby. Je ziet een compilatie van amateuristisch filmmateriaal van talloze smeltende gletsjers, traag afbrokkelende ijsschotsen die, als ze eenmaal in de vrije val zijn, met een enorm kabaal neerstorten. Op de achtergrond hoor je de soundscape: het voortdurende camera-geklik en de extreme emoties van toeristen. De traagheid en esthetiek van al dat witte natuurschoon werkt ontspannend. Bíjna borrelt er vergevingsgezindheid op voor al die sensatiezoekers met hun camera. Maar als je na de compilatie weer doorloopt, bekruipt je de onbehagelijke gedachte: mag ik eigenlijk wel genieten van de gevolgen van klimaatverandering?
<figure id="post-371750 media-371750" class="align-none"><img decoding="async" src="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2017/11/1.png" srcset="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2017/11/1-320x200.png 320w, https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2017/11/1-640x400.png 640w, https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2017/11/1-1280x800.png 1280w" alt="" /></figure>
<figure id="post-371752 media-371752" class="align-none"><img decoding="async" src="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2017/11/2.png" srcset="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2017/11/2-320x200.png 320w, https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2017/11/2-640x400.png 640w, https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2017/11/2-1280x800.png 1280w" alt="" /><figcaption>Stills uit &#8216;Ice Cry Baby&#8217;, Anouk Kruithof, 2017.</figcaption></figure>
<h3>Hoe weten we of een beeld nog &#8216;echt&#8217; is?</h3>
&#8216;Er heerst een dubbel moraal over hoe we tegenwoordig met online beelden omgaan. Los van dat de ware boodschap van het beeld vaak niet overkomt, geldt ook dat elk middel geoorloofd is om jezelf of je bedrijf te presenteren op social media. Elke pixel kan gemanipuleerd worden. We weten daarom niet meer wat echt is en wat niet, en dat resulteert in wantrouwen tegen beeld. Wanneer kan je nog vertrouwen dat een beeld &#8220;echt&#8221; is?&#8217;
Met die gedachte als uitgangspunt maakte Kruithof het uitgebreide project <a href="http://www.anoukkruithof.nl/evidence/" target="_blank">#Evidence</a> (2015-2017), waarvoor ze onderzoek deed naar de profilering van Amerikaanse bedrijven, overheids- en educatieve instellingen op Instagram. Ze nam 650 screenshots van hun Instagram-accounts om er vervolgens nieuwe sculpturen en fotomontages van te maken. Want als de bouwstenen hetzelfde zijn maar de uitkomst anders, is de boodschap dan nog intact?
<figure id="post-371692 media-371692" class="align-none"><img decoding="async" src="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2017/11/Flat-Head-2017-C-Anouk-Kruithof.jpg" srcset="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2017/11/Flat-Head-2017-C-Anouk-Kruithof-320x480.jpg 320w, https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2017/11/Flat-Head-2017-C-Anouk-Kruithof-640x960.jpg 640w, https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2017/11/Flat-Head-2017-C-Anouk-Kruithof-1280x1920.jpg 1280w" alt="" /><figcaption>Flat Head, 2017. © Anouk Kruithof.</figcaption></figure>
Ondanks de zware thematiek oogt Kruithofs werk in eerste instantie licht, met name door de felle kleuren. Dat doet ze bewust: &#8216;Ik wil de aandacht van mensen trekken met iets sterks visueels&#8217;. Zo doet ze precies hetzelfde als al die merken en bedrijven die onze beeldcultuur zo verstoren. Vervolgens laat ze – in tegenstelling tot de rest – wél het echte verhaal zien: dat elk beeld meerdere lagen en kanten kent. En wie zich niet verdiept in die diepere lagen van haar werk, krijgt de boodschap totaal niet mee.
Dat doet ze bewust. Zoveel denkwerk als ze zelf in haar werk stopt, lijkt ze ook te verwachten van haar publiek. &#8216;Het leven is complex en ik vind dat kunst dat ook moet zijn. Als ik in één keer zie waar een werk over gaat, dan vind ik het geen sterk werk. Ik wil als kijker moeite moeten doen. Dat geldt ook voor mijn eigen werk&#8217;.
Eerlijk is eerlijk, soms is dat wel eens lekker. Dat je als publiek moeite moet doen en het kunstwerk niet hapklaar en geheel instagrammable aan je wordt geserveerd. Dat je hoofd door beelden wordt aangezet in plaats van uit. De extra beloning komt pas later, als je na het zien van haar werk weer de wijde wereld instapt en je telefoon uit je zak pakt. Gegarandeerd scroll je een stuk kritischer door je feed.
<div class="info-box-red-border">
<a href="https://www.foam.org/nl/museum/programma/anouk-kruithof" target="_blank">¡Aguas!</a> is te zien tot en met 28 januari 2018 in Foam, Amsterdam.
</div>

Yuki Kho

Gerelateerd