In Nederland krijgt één op de vijf vrouwen te maken met een onverwachte zwangerschap. Bijna zeventig procent van die zwangerschappen wordt afgebroken. Dat betekent dat meer dan 1 op de 8 vrouwen in Nederland een abortusbehandeling ondergaat. Wat betekent het recht op abortus voor hen? Vrij Nederland gaat de komende maanden in gesprek met vrouwen over hun abortuservaring. Wil je meepraten? Lees hieronder hoe je je aanmeldt.
Over abortus bestaan veel misstanden en valse beelden. Het taboe en stigma rond abortus zijn – veertig jaar na de legalisatie in 1984 – nog altijd groot, terwijl zoveel mensen in Nederland ermee te maken krijgen. Jaarlijks worden er rond de 35.000 zwangerschapsafbrekingen uitgevoerd, dat zijn er bijna honderd per dag. We leven in een tijd waarin het recht op abortus op losse schroeven komt te staan, door het extreem-rechtse politieke klimaat, zoals Vrij Nederland in 2022 al vaststelde aan de hand van de situatie in de Verenigde Staten, een realiteit die toen nog ver weg klonk. Wie worden er geraakt als het recht op toegankelijke, legale en veilige abortuszorg onder druk wordt gezet? Wie zijn deze ‘1 op de 8’ vrouwen in Nederland?
Onderzoeksjournalist Jantine Jongebloed gaat de komende maanden onderzoek doen naar de beleving van abortuszorg in Nederland. Dit najaar volgt zij voor Vrij Nederland meerdere abortuscliënten in abortusklinieken, ziekenhuizen en huisartspraktijken door heel Nederland – voorafgaand, tijdens en na afloop van hun zwangerschapsafbreking. Ze onderzoekt de vraag: wie is ‘de’ abortuscliënt, en wat betekent het recht op abortus op persoonlijk niveau in een tijd waarin verworven rechten niet vanzelfsprekend ook verworven blijven
Jongebloed: ‘Ik ben benieuwd naar de mens achter de medische ingreep, de mens achter de keuze voor abortus. Welke overwegingen, gevoelens en contexten bepalen een gang naar een abortuszorglocatie? Wat is de rol van eventuele partners en familie? Hoe open zijn cliënten over hun abortusbehandeling, en hoe verloopt de verwerking van hun ingreep? Hoe zou hun leven eruit zien als zij géén toegang tot goede abortuszorg hadden gehad? Ik wil de komende maanden met een tiental mensen in gesprek gaan over hun ervaring met een zwangerschapsafbreking. Ik ben ervan overtuigd dat het delen van echte, menselijke verhalen abortus uit de taboesfeer kan halen; dat het kan bijdragen aan het normaliseren van abortuszorg. Gedegen en invoelbare verhalen kunnen een enorme impact hebben, is mijn ervaring. Verhalen kunnen mensen veranderen. Ik kijk ernaar uit om licht op de ervaringen van abortuscliënten te schijnen, en hun belevingswereld transparanter te maken.’
Sta jij op het punt om een zwangerschap af te breken? Sta jij ervoor open om te praten over je beslissing en ervaring met abortus? Neem (vrijblijvend) contact op met Jantine Jongebloed als je meer wil weten over haar onderzoek via [email protected].
Het onderzoek is onderdeel van een diepgravende, sociale reportage over de menselijke kant achter de keuze voor abortus, met ruimte voor de verscheidenheid aan verhalen die abortuscliënten bij zich dragen. Vrij Nederland zal deze longread in de zomer van 2025 uitgeven als boekje. Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door het Ingrid Harms Stipendium van het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten (Fonds BJP), vernoemd naar Vrij Nederland-journalist Ingrid Harms (1947-2021), die bekend stond om haar lange sociale reportages. Lees hier meer over het stipendium van Fonds BJP.
Jantine Jongebloed is schrijver en freelance journalist voor onder meer de Volkskrant en NRC. Ze maakt achtergrondverhalen, reportages, interviews en essays. Ze schrijft regelmatig over seksualiteit, kinderwens en lichaam. Een belangrijke publicatie is haar longread over (haar eigen ervaring met) online seksueel misbruik voor Volkskrant Magazine.