<div class="wpg-element paragraph">
Veertig FBI-agenten pluizen de activiteiten van de corrupte superlobbyist Jack Abramoff na. Een van zijn cliënten was een Nederlands bedrijf dat meer dan twee miljoen dollar uitgaf aan lobbyen in Washington. Wie zat er achter de Nederlandse bv? En welke rol speelde het in het corruptieschandaal dat de kopstukken van de republikeinse partij in diskrediet brengt?
Het ‘K Street-project’ was vernoemd naar de straat in Washington waar de grote lobbyfirma’s hun kantoren hebben. Het had als doel de rijke lobby-industrie te hervormen en geheel in dienst te stellen van de republikeinse greep naar de macht. Het trad in werking in 1994 toen de republikeinen een meerderheid in het Congres veroverden en was buitengewoon succesvol. Lobbyisten voor bedrijven en organisaties uit binnen- en buitenland concentreerden hun werk op republikeinse congresleden, stortten geld in de verkiezingskassen van republikeinse politici, namen stafleden van machtige republikeinse congresleden in dienst en sluisden geld weg via een warwinkel van pseudo-charitatieve en educatieve organisaties met republikeinse connecties.
Vorige week stortte het K Street-project in elkaar toen een van Washingtons meest prominente lobbyisten, de flamboyante Jack Abramoff, bekende dat hij zich schuldig had gemaakt aan corruptie en fraude. Abramoff sloot een deal met justitie: in ruil voor zijn medewerking aan het gerechtelijk onderzoek, waar inmiddels veertig FBI-agenten aan werken, krijgt hij een aanzienlijke strafvermindering. Nu leeft menig congreslid in grote vrees voor wat er allemaal boven water zal worden gehaald. Politici, onder wie president Bush, wisten niet hoe snel ze zich van de giften van Abramoff aan hun verkiezingscampagnes moesten ontdoen. Als een gevolg van het schandaal trok het republikeinse congreslid Tom DeLay zich deze week officieel terug als fractieleider in het Huis van Afgevaardigden. Hoewel DeLay (nog) niet van corruptie is beschuldigd, komt zijn naam veelvuldig bovendrijven in het lobbyschandaal. Geen wonder, want DeLay was de man achter de schermen van het K Street-project en een goede vriend van Jack Abramoff.
Bedrog De aandacht van de Amerikaanse media – en het justitiële onderzoek – is vooral gericht op Abramoffs bedrog van zijn meest lucratieve cliënten: indianenstammen met belangen in casino’s. Minder aandacht kregen de Russische cliënten van Abramoff, wellicht omdat zij zich achter een Nederlands bedrijf lijken te verschuilen.
Voor Huisen Project Management Services Betryt B.V., dat – onder een andere naam – in 1985 werd opgericht, en daarna adressen had in Rhoon, Poortugaal en Baarn, was een goede cliënt van Jack Abramoff. Op een ranglijst van cliënten van de lobbyfirma Greenberg Traurig, Abramoffs werkgever, neemt Voor Huisen een zevende plaats in. Achter de indianenstammen die Jack Abramoff zijn bijnaam ‘Casino Jack’ opleverden. Abramoff bracht Voor Huisen eind 2001 binnen. In de drie jaar dat Abramoff bij Greenberg werkte, besteedde het Nederlandse bedrijf meer dan twee miljoen dollar aan lobby-activiteiten.
Begin 2004 kwam aan de relatie een abrupt einde. In februari van dat jaar publiceerde The Washington Post een artikel over Abramoff en zijn werk voor de indianenstammen. Het was de eerste aanwijzing dat de lobbyist geld van zijn cliënten gebruikte om leden van het Congres om te kopen.
Voor zijn werkgever Greenberg Traurig – die ook een vestiging in Amsterdam heeft – was het artikel aanleiding om Abramoff op het matje te roepen. Op 2 maart 2004 nam Abramoff ontslag. Een dag eerder werd, volgens het handelsregister van de Kamer van Koophandel, Voor Huisen Project Management ontbonden.
Toen Jack Abramoff zijn cliënt Voor Huisen in 1999 voor het eerst registreerde bij de Amerikaanse Senaat, vulde zijn toenmalige werkgever Preston Gates als doel van de lobby-activiteiten in: ‘de promotie van een huisvestingsproefproject in Rusland’. In 2001 registreerde Abramoff Voor Huisen opnieuw omdat hij zijn klant had meegenomen naar zijn nieuwe werkgever Greenberg Traurig. De doelstelling werd nu iets algemener omschreven als ‘de promotie van huisvesting in de privésector in de voormalige Sovjet-Unie en andere projecten op het gebied van energie en economie’.
Die laatste belangen voerden weldra de boventoon. Uit de summiere halfjaarlijkse rapportjes die iedere lobbyist bij de Senaat moet deponeren, blijkt dat Voor Huisen wijdverbreide belangen had: ‘beveiliging van de luchtvaart’, ‘hulpverlening bij rampen’, ‘defensie en veiligheid’, ‘registratie voor een anti-bacteriologisch product’. Niet gering voor een onbekend Nederlands bedrijf.
Abramoff lobbyde niet alleen bij het Huis van Afgevaardigden en de Senaat. Ook overheidsinstanties als het ministerie van Defensie, het ministerie van Energie, de rampenbestrijdingsdienst FEMA en het leger waren zijn doelwit.
Prinsengracht Dat buitenlandse bedrijven lobbyisten inhuren om hun belangen in Washington te bepleiten, is heel gewoon. In een rapport van het onafhankelijke researchinstituut Center for Public Integrity uit mei 2005, staat Nederland met zestien bedrijven op de twintigste plaats in de rangorde van buitenlandse firma’s die in Washington lobbyen. Op de lijst staan bekende namen als Philips Electronics, Koninklijke Hoogovens en Randstad. Maar geen Nederlands bedrijf geeft zoveel geld uit als het schimmige Voor Huisen Project Management Services Betryt BV, dat in geen enkele databank is te vinden.
Het bedrijf met de lange, vreemde naam stond wel ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. Met een maatschappelijk kapitaal van € 79.411,– en een geplaatst kapitaal van € 15.882,–. Niet in de verste verte toereikend voor de betaling van de lobbyingtarieven van Jack Abramoff. De boeken van het ontbonden bedrijf worden beheerd door Mulberry International, aan de Amsterdamse Prinsengracht. Dit is tevens het correspondentieadres van Voor Huisen. Toch kan Frank Taylor, directeur van Mulberry, zich het bedrijf niet herinneren. Na enig aandringen herkent hij wel de naam van de laatste directeur van Voor Huisen, James Ramsden. Deze Ramsden houdt kantoor in Genève. Op Ramsdens verzoek heeft Taylor de boeken in beheer genomen. Waarom er sinds 2000 geen jaarrekeningen van het bedrijf op de website van de Kamer van Koophandel staan, kan Taylor niet verklaren. Volgens hem is oud-directeur Ramsden een collega, net als hijzelf bezig met, ‘het management en het beheer van Nederlandse vennootschappen die van buitenlanders zijn’.
Na het gesprek met Vrij Nederland belde Taylor met Ramsden. Daarna meldde hij dat er bij Voor Huisen geen activiteiten hebben plaatsgevonden in de periode 2000-2004, toen Ramsden directeur was. Het enige kapitaal van de firma was de veertigduizend gulden die al in 1997 op de jaarrekening van het bedrijf stond. Een e-mail en telefoontjes naar James Ramsden worden niet beantwoord. Volgens Taylor overweegt zijn collega een verzoek om een interview met VN, maar moet hij dit eerst ‘met zijn achterban’ bespreken.
Morele waarden In juli 2005 publiceerde het Washington-insiders weekblad The National Journal een artikel dat Voor Huisen Project Management in verband bracht met Aleksandr Kulakovsky, directeur van het Russische energiebedrijf Naftasib. Volgens het blad had Kulakovsky financiële banden met het Nederlandse bedrijf. Het blad baseerde zich op uitspraken van ‘oud-collega’s van Abramoff en een e-mail die aan Abramoff was gestuurd’. Deze Rus was al eerder opgedoken in Amerikaanse krantenartikelen over Abramoffs machinaties en zijn hechte banden met Tom DeLay. In 1997 was DeLay, toen nog de machtigste politicus in het Huis van Afgevaardigden, de gast van Aleksandr Kulakovsky en zijn rechterhand Marina Nevskaya op een diner in Moskou. Ook Jack Abramoff was die avond aanwezig, evenals een staflid van DeLay.
DeLay raakte met zijn zesdaagse reis in opspraak door de onduidelijke manier waarop die was gefinancierd. Congresleden mogen geen reisjes van lobbyisten aannemen. Op 31 december 2005 onthulde The Washington Post dat de Russische gastheren in die tijd Abramoffs hulp zochten ‘voor hun bedrijf in de buurt van Moskou dat modulaire woningen bouwt en voor de constructie van een fabriek voor fossiele brandstof in Israël.’ De Russen waren op hun beurt meermalen de gast van Jack Abramoff in Washington, waar hij hen meenam naar zijn skybox in het honkbalstadion. Negen maanden na het bezoek van DeLay aan Moskou schonken de Russen een miljoen dollar aan U.S. Family Network, een organisatie die zich inzet voor de promotie van ‘morele waarden’. Tom DeLay speelt een belangrijke rol in deze conservatieve club. De organisatie besteedde het geld aan de aankoop van een kantoor in Washington dat zowel door DeLay werd gebruikt als door een lobbyfirma die was opgezet door het staflid dat hem in Moskou had vergezeld. The Washington Post traceerde de donatie via een bedrijf op de Bahama’s, met een postbus op de Kanaaleilanden, naar een ontbonden advocatenbureau in Londen. De krant concludeerde dat die een miljoen dollar van de Russen hoogst ongebruikelijk was. Geld voor U.S.Family Network bleek overigens niet alleen van de Russen te komen, maar ook van andere cliënten van Jack Abramoff.
Ontslag Het lijkt erop alsof Jack Abramoff zijn banden met Naftasib formaliseerde via een lobbycontract met het Nederlandse bedrijf Voor Huisen Project Management. Hoogst waarschijnlijk is Russisch geld via Nederland, de Kanaaleilanden en de Bahama’s gesluisd naar mantelorganisaties van Amerikaanse politici. Greenberg Traurig, Abramoffs werkgever, reageerde op vragen van Vrij Nederland over Voor Huisen telefonisch en per e-mail dat ‘wij niet in een positie zijn om commentaar te geven op de aangelegenheden van cliënten’. Woordvoerster Jill Perry schrijft in haar e-mail: ‘Bijna twee jaar geleden onthulde Jack Abramoff aan de firma een handelswijze die wij niet acceptabel vonden. De firma eiste en verkreeg meneer Abramoffs onmiddellijke ontslag.’
Blijft staan dat die schemerige bv uit Nederland meer dan twee miljoen dollar aan Greenberg Traurig betaalde voor de diensten van superlobbyist Abramoff. De verwachting is dat de FBI de Dutch Connection binnenkort onder de loep neemt.
</div>

The Dutch Connection