Er waren zaken te over om een mediacolumn aan te wijden. De opgewekte memestorm rond de Democratische presidentskandidaat Kamala Harris (she IS brat) was een fijne geweest, of de sofaseksgeruchten rond de Republikeinse vice-presidentskandidaat JD Vance. Dichter bij huis was er de non-ophef rond de openingsceremonie van de Olympische Spelen (te woke, vonden sommigen – maar wat betekent dat in een tijd waarin een M&M nog te woke kan worden bevonden?). En ín mijn huis bewees het kneuterige B&B Vol Liefde zich opnieuw als ongeëvenaarde zomerhit. Ja: zaken te over.

Maar wikkend en wegend tussen al die keuzes ontkwam ik niet aan het onaangename gevoel dat er een paar dagen geleden in was geslopen. Soms zijn er thema’s waar je liever geen aandacht aan besteedt – omdat je hatelijke geluiden geen podium wil geven, of omdat je inschat dat de gemiddelde lezer snakt naar wat luchtigheid. Of, in alle eerlijkheid: omdat je heel graag even een dagje niet de krochten van het internet zou betreden. Maar ik had het eerste stapje al onverhoeds gezet, en nu voel ik me toch genoodzaakt om een klein reisverslag van die krochtentocht te delen.

Vorige week viel op deze plek namelijk een column te lezen over Ali B. Of liever: over de omgang van de media met Ali B, over het besluit van AVROTROS om alle programma’s met hem offline te halen en over een mijns inziens meer dan ergerlijke uitspraak van de Volkskrant-hoofdredacteur Pieter Klok, die zich afvroeg of we op zeker moment ook nog konden overgaan tot vergeving. Feit is in elk geval dat de naam van de voor aanranding en verkrachting veroordeelde rapper vrij prominent in de kop werd vermeld. En zet je Ali B. in de kop van een stuk, dan weet je dat er online mensen op gaan reageren. Zoals er ook altijd mensen reageren op een kop waarin de woorden ‘seks’, ‘woke’ of ‘koningshuis’ staan (vraag me niet waarom, maar de koning dóét iets met mensen – good for him).

Fraai zijn die reacties meestal niet. Met name op Facebook en X lijken reag(ee/uu)rders (haal door wat niet van toepassing is) op zoek naar een aanleiding om tirades te plaatsen die slechts zijdelings raken aan de inhoud van het stuk waar ze op reag(e/u)ren. Toch maken die tirades soms nieuwsgierig genoeg om in verloren uurtjes even te lezen wat zich zoal in de commentsecties afspeelt. Zo ook vorige week. Ik scrolde door de reacties.

Ik las: ‘Knuffelmocro.’
Ik las: ‘Terugschoppen naar Marokko!’
Ik las: ‘Terug naar zijn zandbak!!!!!’

En toen had ik wel weer even genoeg gelezen. De tendens was helder. Die had ik eerder al eens kunnen signaleren in de commentsectie onder een essay dat ik schreef over de seksueel getinte opmerkingen die ik ongevraagd naar m’n hoofd krijg wanneer ik over straat loop, vrijwel altijd van mannen. ‘Mannen’? Dat was wat te algemeen gesteld, vonden sommigen. We wisten toch allemaal dat het hier om bepaalde mannen ging? ‘Heel fijn’, schreef iemand, ‘die multiculturele samenleving’.

Ik heb toen niet op die reacties gereageerd. Dan zou ik wel weer reacties krijgen op mijn reacties op hun reacties, vermoedde ik, en dan zou het wel heel verleidelijk zijn om te reageren op hun reacties op mijn reacties op hun reacties – en voor je het weet is je dag voorbij. Terwijl ik in diezelfde tijd ook een paar afleveringen B&B Vol Liefde had kunnen kijken (ik noem maar wat). Bovendien leek het me een bij voorbaat verloren strijd. Iemand die voornemens is hatelijke commentaren te plaatsen, blijkt doorgaans vrij volhardend in het nastreven van dat doel.

Maar nu, maanden later, slaat de twijfel toe. Misschien heb ik te lijdzaam toegezien hoe die drek om zich heen greep. Had ik best even kunnen verduidelijken: de opmerkingen die ik in dit essay heb opgeschreven, waren óók afkomstig van mannen die leken op jouw kaaskoppige oom Willem. Afkomst is hier het hele punt niet.

Ik heb dat toen niet gedaan, maar zal het nu dan toch maar uitspellen: Ali B. (overigens geboren en getogen Nederlander) is een viezerd, omdat hij schuldig is aan aanranding en verkrachting. Niet omdat hij roots heeft in Marokko. En als je pas een sjoege om seksuele intimidatie en misbruik geeft wanneer je de mogelijkheid ziet om de afkomst van de dader als oorzaak aan te wijzen, dan telt die sjoege niet. Dan zoek je simpelweg manieren om racistische ideeën te rechtvaardigen, en met die ideeën de internetkrochten te blijven vullen.

En dat terwijl het buiten die krochten zo veel leuker is. Kom, we doen twee stappen terug, de frisse lucht in. De krochtentocht is voorbij – voor nu. Nu ga ik even B&B Vol Liefde kijken.