Mark Traa. Prinses Paulina. Het tragische verhaal van het kleinste vrouwtje van Nederland. ‘Athenaeum-Polak & Van Gennep, 136 p., € 14,95

***

Faction

In het streekmuseum van het Brabantse Ossendrecht liggen in een vitrine twee gipsafdrukken van piepkleine handjes, een theeserviesje en schoentjes met de afmetingen van een poppenvoet. Het zijn parafernalia die herinneren aan Paulientje Musters (1878-1895), ooit wereldberoemd als het ‘kleinste vrouwtje op aarde’. Mark Traa bracht het tragische en turbulente leven in kaart van dit meisje dat nooit groter werd dan 61 centimeter. Paulientje werd geboren in een straatarm, kinderrijk en katholiek gezien. Al snel werd duidelijk dat ze uitzonderlijk klein was en dat trok in de negentiende eeuw de aandacht van kermisexploitanten. Dwergen of vrouwen met baarden werden gretig tentoongesteld. Toen de Vlaamse impresario Emile Grandsart – op verzoek van Paulientjes vader Michel – naar Ossendrecht kwam met een voorstel om het dwergkindje in...