Pop
Het verhaal gaat dat de aanwezigen tijdens de publieke persconferentie van Pinkpop alle bands die op de komende editie van het festival spelen, maar al te goed kenden. Franz Ferdinand – check. Ja, natuurlijk. Infadels – double check. Publiekstrekker Red Hot Chili Peppers, ook al hebben ze al vier jaar geen nieuwe cd uitgebracht – waar zie je ons voor aan? Maar aangekomen bij de naam van Morrissey werd het plotseling aanmerkelijk stiller. Morris&#8230;wie? Op het affiche van Pinkpop is de excentrieke Engelsman the odd one out.
Maar dat, zo zouden zijn trouwe volgelingen kunnen betogen, zal hij altijd en overal blijven. In Nederland heeft Morrissey alleen nooit de status gekregen die hij wel in geboorteland Engeland bezit. Dat verklaart deels waarom hij hier zo weinig heeft opgetreden. Tot dit jaar maar drie keer, en dat in een carrière die toch ruim twee decennia beslaat. De vierde keer, maandag 11 april, stond hij pas voor het eerst in Amsterdam. Overigens wel in een uitverkochte Heineken Music Hall – waar het personeel op verordening van vegetariër Morrissey de hele dag geen vlees mocht eten – voor meer publiek dan alle voorgaande concerten bij elkaar.
De datum van het optreden was, ongewild, een bijzondere. Het niet zo heel jonge publiek zal die dag af en toe vast met de gedachten bij het verscheiden van Gerard Reve hebben gezeten. En het is ook zo gek niet om dat juist bij Morrissey te doen, want de parallellen tussen de volksschrijver en de zanger zijn verbluffend. Hun werk en hun persoon roepen extreme reacties op. Gehaat en geadoreerd – om niet te zeggen: verafgood. Reve heeft Maria; Morrissey zong over Joan of Arc. Beiden van de herenliefde. Beiden ooit omstreden, vanwege soortgelijk vermeend patriottisme. Beiden zeer bedreven met taal. De ironie van de ironie – het zou zo maar voor de teksten van Morrissey kunnen gelden. Zelfs de interviews die ze gaven, een pandemonium van met dodelijk gebrachte kwinkslagen, lijken op elkaar. En hun jeugdwerk, in het geval van Morrissey met zijn band The Smiths, hebben ze nooit meer kunnen evenaren.
De Avonden heette in de Heineken Music Hall ‘How Soon Is Now?’ Een gierend gitaarakkoord kondigde het nummer aan, waarop de zaal bijna explodeerde. ‘I am human and I need to be loved,’ zong Morrissey. ‘Just like everybody else does.’ En het publiek schreeuwde, nee, krijste, uit volle borst mee. Daarvóór waren ze al blij dat hun held een zonnig humeur had (‘It’s spring again, so I’ll sing again,’ liet hij weten bij zijn opkomst). Nu waren ze niets minder dan extatisch.
De meeste andere liedjes, ach. Die waren eigenlijk alleen maar bestemd voor de devote aanhangers. Herhalingen van zetten zijn het, niet onvergelijkbaar met het latere werk van Gerard Reve. Met verve en overtuiging gebracht, dat wel. Daarbij bleek het onvaste gejodel van Morrissey gelukkig tot het verleden te behoren. Zo kon hij in Amsterdam een vermakelijke rockshow zonder beurse plekken brengen. Het optreden van Morrissey is óók een reden uit te kijken naar de komende editie van Pinkpop, al was het maar om te zien hoe een publiek van niet-ingewijden op hem en zijn muziek reageert. Haat hem of adoreer hem, er staat wél iemand op het podium.
Morrissey, Heineken Music Hall, Amsterdam, 11 april, Pinkpop, Landgraaf, 4, 5 en 6 juni