Vraag: wat is erger dan voortdurend kritiek te krijgen van de buitenwereld en telkens maar weer gewezen te worden op tekortkomingen en fouten?

Antwoord: helemaal niets te horen, alleen de daverende stilte die al je acties begeleiden, want je bent niet belangrijk genoeg, de buitenwereld heeft geen oog voor jou, de buitenwereld is druk doende met zichzelf.

Zo ongeveer steekt de verhouding tussen Europeanen en Amerikanen in elkaar. De Amerikaanse journalist Bruce Bawer zegt er dit over: ‘Of het nu terecht is of niet, de meeste Amerikanen vragen zich geen moment in hun leven af wat Europeanen nu precies van hen denken of van hen vinden. They couldn’t care less.’

Terwijl wij protesteren, staren ze daar tevreden naar de eigen navel. Onopgemerkt blijven is onuitstaanbaar, en trouwens dodelijker dan welke belediging ook.

Bawer is geen typische Amerikaan: hij woont al zo’n acht jaar in Europa, en schreef een uiterst kritisch boek over zijn verblijf in Nederland en Noorwegen:...