Carel Peeters' Literaire Kroniek

Literaire Kroniek: Lucebert en het angstige geheim van een keizer

Author

Lucebert, de puurste dichter van Nederland, bleek in 2018 een bar slecht oorlogsverleden te hebben, zonder daar ooit een woord over te hebben gerept. Jan Oegema herlas zijn gehele oeuvre en ontdekte dat de dichter zichzelf onder vermomming uitschold.

Author
Auteur
Carel Peeters

Fotografie Peter Elenbaas / ANP

5 tot 7 minuten leestijd

Toen in 2018 de biografie over de dichter Lucebert verscheen ging dat gepaard met een onthulling waar iedereen die van literatuur hield stil van werd. Nederlands puurste dichter had een bar slecht oorlogsverleden. Wie zijn gedichten nu close reading leest, zoals Jan Oegema heeft gedaan, ziet hoe Lucebert zich onder vermomming uitschold.

Tot de grote aantrekkelijkheden van de dichter Lucebert (1924-1994) behoort zijn vermogen om zowel heel scherp, eenvoudig en pregnant te zijn, en heel duister en ingewikkeld, gekoppeld aan de suggestie dat het de moeite loont uit te vinden wat hij precies bedoelt, wat er achter die ingewikkelde zinnen en nieuwe woorden zit. ‘Alles van waarde is weerloos’ zweeft als een zin met eeuwigheidswaarde door de Nederlandse taal, net als ‘schoonheid, schoonheid haar gezicht verbrand’ en ‘de ruimte van het volledige leven’ die ontgonnen moet worden, Luceberts variant van Marsmans ‘groots en meeslepend wil ik leven’. Lucebert kon daardoor geliefd zijn bij de onverschrokken en oprechte poëzieliefhebber, en bij diepgravende academici.

Cultuur