<div class="lead">
Moet een psychiater de radicalisering van zijn moslimpatiënt melden? Doorbreek niet te snel het beroepsgeheim.
</div>
Gestoord, getikt, verknipt – dat kopten de kranten dit weekend toen bleek dat de gemiddelde Syriëganger met psychosociale problemen kampt. Soms zelfs met ernstige psychiatrische stoornissen. Het team contraterrorisme en extremisme van de Landelijke Eenheid van de politie boog zich over honderdveertig jihadistendossiers en concludeerde dat het goed mis is met hun geestesgesteldheid. De wapenspreuk van &#8216;keihard aanpakken&#8217; is passé. Het devies luidt nu: naar de psycholoog ermee. En als er eentje ontspoort: melden.
Maar volgens Omar Ramadan, hoofd van het Europese Radicalisation Awereness Network, worstelt de GGZ met de vraag wanneer ze aan de politie moeten melden dat een jongere onder behandeling radicaliseert?
Dat hangt er vanaf hoe ernstig de dreiging van een aanslag is. Om die angst gaat het in elke discussie over teruggekeerde Syrië-gangers tussen de regels door. Als een moordpartij de samenleving opschrikt, klinkt steeds de roep om het medisch beroepsgeheim sneller te doorbreken. Onlangs nog, toen de suïcidale co-piloot Andreas Lubitz een Airbus met inzittenden tegen een berg te pletter vloog.
Soms mag een arts een geheim doorbreken bij een zogeheten conflict van plichten, als hij voorziet dat een patiënt anderen kwaad gaat berokkenen en er geen alternatieven zijn om het naderend onheil af te wenden. Zo kan een forensisch arts kindermishandeling bij de hulpverlening melden. De behandelaar van Lubitz had hulptroepen kunnen inschakelen als de piloot hem had verteld van zins te zijn een vliegtuig neer te laten storten. De veiligheid van de kinderen en maatschappij wegen zwaarder dan het beroepsgeheim.
Het blijft echter een complexe inschatting of een patiënt een reëel gevaar vormt voor zijn omgeving. Dat verschilt per situatie en een goede afweging is alleen te maken als de behandelaar zijn patiënt goed kent. Het te snel doorbreken van het beroepsgeheim heeft één nadeel dat alle voordelen van tafel veegt: als iemand weet dat zijn problemen bij zijn werkgever of de politie belanden, zal hij zich wel twee keer achter het oor krabben voor hij hulp zoekt. Dat geldt zeker als het een moslim betreft, voor wie er nog vaak een taboe op geestelijke hulpverlening rust.
En dan zijn we nog verder van huis.
Dat de GGZ worstelt met het moment van melden is een goed teken. Het wil zeggen dat de belangen van individu, behandelaar en maatschappij op een goudschaaltje worden gewogen. Het beroepsgeheim is het waard.

Gerelateerd