Hoe doen mensen dat, leven? Om die vraag te beantwoorden, reisde Arnon Grunberg langs oorlogszones en andere hotspots in de wereld. Zijn eigenzinnige reportages zijn nu gebundeld. ‘Heeft u wel eens het idee dat u wordt afgeluisterd?’

Levenskunst afkijken

‘Arnon Grunberg onder de mensen’, zo luidt de ondertitel van zijn bundel literaire reportages. Het is ook de enige noemer die van toepassing is op het bonte, nogal heterogene geheel dat Kamermeisjes en soldaten is. Want of hij nu als ‘embedded journalist’ met de Nederlandse militairen in Afghanistan optrekt, doordringt tot de beruchte detentiecentra op Guantánamo Bay, gaat ‘couchsurfen’ dwars door Europa, op theevisite komt bij het bestuur van de pedopartij, op audiëntie bij de terreurgroep Hezbollah, of als ‘kamermeisje’ haar verwijdert uit doucheputjes in een Beiers hotel – hij begeeft zich onder zijn medemensen.

Dat moet een bijna tegennatuurlijke aanvechting zijn in Grunbergs op schrijven gerichte bestaan, want...