‘Ik snap waarom ‘nee’ stemmen lekker is,’ reageert Stephan Sanders op de uitslag van het referendum. Maar het idee, dat je een land als teken van goede wil als een kluif voor de agressor laat liggen: daar is nog nooit een oorlog mee voorkomen.

Ja, dat had je gedroomd. De overgrote meerderheid van de Nederlanders heeft niet gestemd voor het referendum; een meerderheid van die minderheid was tegen en een minderheid van die minderheid vóór het Verdrag. Ik kan me vergissen, maar zelfs het orakel te Delphi moet duidelijker hebben gesproken.

Ik snap waarom ‘nee’ stemmen lekker is. ‘Stem Tegen’, adviseerde de SP vroeger, en ook nu heeft die partij daar weer werk van gemaakt. Want ‘nee’ is veilig, behoudzuchtig, je weet wat je hebt, Keine Experimente. Bovendien stem je ‘nee’ tegen de hoge heren en de regering en roep je met die ene stem het hele Europese project een halt toe. Als je dan geen echte macht kunt laten gelden, dan in elk geval hindermacht. Spaken in het...