Decennia lang kon de PvdA zich afficheren als de enige progressieve partij waaraan je het landsbestuur kon toevertrouwen. En uiteindelijk koos de linkse stemmer dus altijd voor de sociaaldemocraten. Maar die tijd is voorbij.

Bij vorige verkiezingen vertoonde het proces van gedachtevorming bij de progressieve kiezer steeds ongeveer hetzelfde patroon. Maandenlang gaven de peilingen aan dat een groot deel van links Nederland overwoog zijn stem uit te brengen op middelgrote partijen als D66, GroenLinks en de SP. Bij enquêtes antwoordden de respondenten steevast dat ze de PvdA een arrogante bestuurderspartij vonden die als ze aan de regering meedeed haar principes te makkelijk verkwanselde.

Maar als de feestdag van de democratie eenmaal was aangebroken, lagen de verhoudingen meestal heel anders. De linkse kiezer zag de PvdA óók als de enige partij die een reële kans maakte aan de regeringstafel aan te schuiven en in het stemhokje werd de sociaaldemocraten weer vergeven dat zij tot...