Jeroen Pen over Jan Pen

In 1943 ondertekende mijn grootvader, de beroemde econoom Jan Pen (1921-2010), een loyaliteitsverklaring. Hij zou zich voortaan onthouden van ‘iedere tegen het Duitse Rijk (…) gerichte handeling’. Na de oorlog werd zijn naam gezuiverd; een aantal onderduikers had zich in zijn huis schuilgehouden. Maar een trauma hield hij er wel aan over, zo verklaart hij in Vandaag staat niet alleen, een bundel met essays die hij voor Hollands Maandblad schreef. Hij besloot nooit meer geheimen te bewaren. En dat is de kern geworden van Vandaag staat niet alleen.

Voor de buitenwereld was Pen een econoom die bekend stond om zijn didactische vaardigheden. Zo maakte hij met de ‘parade van Pen’ op simpele wijze duidelijk hoe scheef de inkomensverdeling in elk land is. Ook zijn eigenzinnigheid maakte hem beroemd. Hij herhaalde zo vaak als mogelijk dat ‘zijn’ links niet mocht liegen en was in Nederland de eerste pleitbezorger van de ecotaks. De opbrengst hiervan moest...