Beeldende kunst / Hollandse landschappen

Holland, land van plassen en polders en laptopdieven op de Schiphollijn. Holland, waar wind en wolken en ‘licht als gefilterd door een karaf gevuld met zout water’ (© de gebroeders De Goncourt) de sfeer bepalen; een land gemaakt voor schilders en fotografen. Dit Holland is het onderwerp van Zó Hollands, een heerlijke zomertentoonstelling over honderdvijftig jaar Nederlandse landschapskunst – Haagse school, expressionisme, land art, bekend, onbekend, rijp, groen – nu te zien in Museum De Hallen, Haarlem.

Die periode maakt nieuwsgierig. De negentiende eeuw was immers de eeuw van vooruitgang. Steden breidden uit, natuur verdween, de basis van de huidige infrastructuur werd gelegd. Welk effect hadden zulke vernieuwingen op kunstenaars? Hoe gingen ze ermee om?

Het antwoord blijkt al snel: niet. In Zó Hollands geen spoorlijnen, geen lelijke elektriciteitsmasten, geen stinkende fabrieken. Een tuffend stoomtreintje? Ook niet. Het Hollandse...