<div class="lead">
Bijna een kwarteeuw geleden richtte Derk Sauer The Moscow Times op. Hij verkocht de krant in 2005, maar koopt hem nu weer terug. De dagelijkse leiding komt in handen van de jonge journaliste Eva Hartog Skorobogatova, die onder meer voor vn.nl over Rusland schrijft.
</div>
Derk Sauer wordt dit jaar 65 en is graag aan boord van zijn zeilboot, een in Nieuw-Zeeland gebouwd schip van een kleine zeventien meter, in de woorden van de ondernemer zelf ‘gewoon een boot met een grootzeil en een fok’. Maar vanaf het Isola del Giglio, het eiland bij de Toscaanse kust dat bekend werd nadat kapitein Francesco Schettino er de Costa Concordia op de rotsen liet lopen, klinkt de mediamiljonair, die tot voor kort ook mede-eigenaar was van NRC Media, gedreven als altijd.
Hij kan het uitgeven niet laten en gaat zich weer bemoeien met The Moscow Times, de Engelstalige Russische krant die hij een kwarteeuw geleden oprichtte en twaalf jaar geleden samen met de rest van zijn uitgeverij Independent Media voor 142 miljoen verkocht aan het Finse Sanoma. Sinds die uitgeverij The Moscow Times samen met het toonaangevende financieel-economische dagblad Vedomosti overdeed aan Damian Kudryavtsev, gaat het niet goed met de krant, die inmiddels niet meer dagelijks maar één keer per week verschijnt.
<h3 class="x_MsoNormal">Geen Don Quichote</h3>
Het terugkopen van The Moscow Times is geen eenvoudige zaak. Eigenaar Kudryavtsev zelf kwam eerder dit jaar in de problemen omdat er twijfels rezen over zijn Russische staatsburgerschap. Sinds een paar jaar mogen buitenlanders volgens de foreign media law niet meer dan twintig procent bezitten van een Russisch mediabedrijf, en Kudryavtsev is ook Israëlisch staatsburger. Het terugkopen van zijn geesteskind vereist dus tactiek en strategisch inzicht, realiseert Derk Sauer zich. Twee jaar geleden lag hij zelf nog onder vuur en werd er tegen hem gedemonstreerd, waarna hij – ‘ik ben geen Don Quichote,’ was destijds zijn verklaring – aftrad als president-directeur van nieuwsagentschap RBC, actief in televisie en internet, als ook print. Hij wordt dan ook niet de eigenaar van The Moscow Times, maar brengt het voormalige dagblad samen met Damian Kudryavtsev onder in een in Nederland geregistreerde stichting. ‘Ik heb zowel inhoudelijke als financiële steun toegezegd om ervoor te zorgen dat het blad een nieuw leven krijgt en zonder te veel verlies kan voortbestaan. Voorlopig gaat het me vooral geld kosten. Ik heb de garantie gegeven dat ze minimaal twee jaar vooruit kunnen.’
<div class="figure--left">
<figure id="post-360362 media-360362" class="align-none"><img decoding="async" src="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2017/06/IMG_012704830_preview.jpg" srcset="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2017/06/IMG_012704830_preview-320x427.jpg 320w, https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2017/06/IMG_012704830_preview-640x853.jpg 640w" alt="" /><figcaption>Eva Hartog Skorobogatova</figcaption></figure>
</div>
<h3 class="x_MsoNormal">Zevenhonderdduizend Facebookvolgers</h3>
Hoewel Sauer zich gezien zijn karakter en zijn journalistieke hart ‘ongetwijfeld’ ook inhoudelijk zal gaan bemoeien met The Moscow Times, dat in oktober het 25-jarige bestaan hoopt te vieren, heeft hij de redactionele leiding in handen gegeven van Eva Hartog Skorobogatova (1988), een jonge Nederlandse journaliste met Russische roots, die sinds vier jaar in Moskou schrijft voor The Moscow Times en Vrij Nederland. Als managing editor met een achtergrond in online media is ze blij met de switch die Sauer wil maken, zegt Eva Hartog vanuit Moskou. ‘Het is de bedoeling om heel sterk in te zetten op digitaal omdat print het op dit moment niet echt redt, terwijl we online heel snel groeien, we hebben nu zevenhonderdduizend Facebookvolgers.’ 
Het gratis weekblad, met een oplage van vijfenvijftigduizend exemplaren, houdt na de overname op te bestaan. Maar op papier zal elk kwartaal een culturele gids voor Moskou blijven verschijnen, naast speciale uitgaven ter gelegenheid van, bijvoorbeeld, het WK voetbal dat volgend jaar in Rusland wordt georganiseerd. ‘Heel belangrijk vanuit commercieel oogpunt is ook het maandblad in het Chinees dat we gaan uitbrengen,’ zegt Hartog Skorobogatova. ‘China is een van de grote groeimarkten voor Rusland, juist door de Europese sancties. In Moskou en Sint-Petersburg struikel je echt over de Chinese toeristen.’ 
<h3 class="x_MsoNormal">Hoe het nu echt is</h3>
The Moscow Times werd in 1992 door Derk Sauer opgericht om journalistiek en commercieel Amerikanen en Europeanen mee te bereiken die na de val van het communisme naar Moskou trokken. ‘Het was een volkomen andere tijd, er was geen internet en er was een enorme instroom van westerse expats die geen Russisch spraken,’ zegt Sauer. ‘In die tijd waren zij de enigen met geld in Moskou, voor adverteerders was The Moscow Times dus een interessant medium.’ 
Nu er door de economische sancties steeds minder expats in Moskou wonen en de adverteerders zich sowieso liever op rijke Russen richten, wil Sauer met The Moscow Times online de verhalen over Rusland vertellen die verloren gaan doordat er in het Westen alleen nog maar belangstelling is voor de verhouding met Poetin. ‘De correspondenten in Moskou komen er niet toe om reportages en analyses te schrijven over hoe het nu echt is in Rusland, buiten het Kremlin, buiten het machtscentrum. Uiteraard zullen we óók berichten over Trump en Poetin, maar we zullen ook reportages maken over de nieuwe generatie, jonge Russen die bezig zijn met startups en die nieuwe richtingen inslaan op cultureel, maatschappelijk en politiek gebied. Daar lees je in de westerse pers veel te weinig over.’ 
<h3 class="x_MsoNormal">Op avontuur</h3>
Derk Sauer gaat dus opnieuw op avontuur in het moeilijk te peilen en ontoegankelijke Russische medialandschap – als hij tenminste niet door het Kremlin wordt teruggefloten. Dat gebeurde niet alleen recent, toen hij president-directeur was RBC, maar ook in de jaren negentig, toen hij als marxistisch-leninistische spijtoptant de oude communistische spreekbuizen Pravda en Izvestia wilde overnemen. ‘Ik kreeg toen van hogerhand te horen: we hebben liever niet dat jij onze kranten koopt. Het idee dat een buitenlander de belangrijkste kranten van Rusland in handen krijgt, zit ons niet lekker.’
<q class="pull-left">Er is meer dan ooit een grote behoefte aan onafhankelijk nieuws uit Rusland.</q>
The Moscow Times, waar onder andere Pulitzerprijswinnaars Steve Liesman en Ellen Barry hun opleiding kregen moet weer als vanouds een kweekvijver van journalistiek talent worden, zegt Sauer. ‘Het printdeel hebben we niet meer nodig, dus eerst zullen we wat kleiner worden, maar met als duidelijke doelstelling om vers bloed aan te trekken en ons te onderscheiden in onze verslaggeving.’
Sauer en Hartog Skorobogatova zien een grote online Engelstalige markt voor de Russische verhalen die zij van binnenuit kunnen maken, anders dan de BBC die werkt vanuit Londen, of een site als Meduza, die vanuit de Letse hoofdstad Riga opereert onder leiding van Galina Timchenko. ‘Vanuit Moskou kunnen wij dieper ingaan op thema’s waar nu alleen oppervlakkig over wordt bericht. Wij kunnen Rusland uitleggen aan Europeanen, Amerikanen en Chinezen vanuit een zo neutraal mogelijke positie,’ zegt Hartog Skorobogatova. ‘Het publiek voor The Moscow Times is veranderd maar de noodzaak niet, er is meer dan ooit een grote behoefte aan onafhankelijk nieuws uit Rusland.’ 
<div class="info-box">
<a href="https://www.vn.nl/polonium-in-je-thee-dat-is-poetin/" target="_blank">Lees hier</a> Mischa Cohens interview met nieuwscorrespondenten (waaronder Eva) in een steeds autocratischer wordend Rusland.
</div>