Den Haag

Toen Jan Peter Balken­en­de in 2002 premier werd, was een groot deel van de regeringsverklaring gewijd aan het belang van gemeenschappelijke waarden en normen: ‘Burgers zijn geen consumenten van de samenleving, zij zijn er verantwoordelijk voor. Zij mogen aangesproken worden op het motto: “Fatsoen moet je doen.”’ Bij het Ka­mer­debat over die regeringsverklaring bleek dat dit appèl aan de samenleving niet op algemene instemming mocht rekenen. Jan Ma­rij­nis­sen van de SP noemde het ‘huichelachtig’ dat een kabinet dat op de ouderen- en gehandicaptenzorg wilde bezuinigen tegelijk tot beschaafdheid opriep. Gerrit Zalm, toen fractieleider van regeringspartij VVD, merkte op dat ‘de hoeveelheid open deuren en tegeltjeswijsheden wel wat minder had gemogen’.

De gereformeerde premier liet zich niet uit het veld slaan. Hij stelde een Ministeriële Begeleidingsgroep Waarden en Normen in. Er kwam een website waarop burgers verslag konden doen van hun inzet...