De democratie verdwijnt uit Brussel

Columns van de week

Hannah Prins, Teun van de Keuken en Amber Wiznitzer

Lieve meisjes en jongens van EXXPOSE,
Plots waren jullie er afgelopen dinsdag, en zag ik jullie frisse gezichten en sprankelende inzet overal in de media. Als ik jullie site bezoek, dan zie je het meteen aan de groepsfoto: daar staat een groep jonge knokkers, echte Gutmenschen, mooie leuke mensen, zachte trekken, verzorgd, heerlijk om naar te kijken.
<blockquote>Op jullie site vind ik cijfers en procenten over mensenhandel, over getraumatiseerde prostituees en over kansarme onmondige zielige hoeren.</blockquote>
Tot afgelopen week kende ik jullie niet, maar het blijkt dat jullie mij en de hele seksbranche door en door kennen, wat een hele prestatie is. Wat onderzoeksbureaus, politie, de rapporteur mensenhandel en voltallige gemeenteapparaten niet is gelukt, is jullie wel gelukt: het in kaart brengen van die verwerpelijke seksbranche en de waarheid aan het licht brengen. Op jullie <a href="https://exxpose.nl/">site</a> vind ik cijfers en procenten over mensenhandel, over getraumatiseerde prostituees en over kansarme onmondige zielige hoeren. De gebruikte cijfers komen voornamelijk uit buitenlandse onderzoeken van dame Melissa Farley, die betaalde seks als verkrachting ziet en onderzoek doet naar de seksbranche in landen als Cambodja en Mexico. Inderdaad landen die prima te vergelijken zijn met de Nederlandse situatie.
In Nederlandse onderzoeken wordt altijd met grote terughoudendheid iets over aantallen gezegd, want tegenover ieder cijfer staat weer een ander onderzoek dat anders uitwijst. Maar met genuanceer word je natuurlijk nooit een Jeanne d’Arc, dat begrijp ik best.
<h5>Slechts 40.000 handtekeningen </h5>
Jullie doel? Het illegaal maken van het kopen van seks, oftewel: het volledig onklaar maken van de prostitutiebranche.
Waarom willen jullie dat? Omdat jullie de realiteit van de seksbranche kennen, zo lees ik op jullie site, en die is afschuwelijk en vergeven van onderdrukking en mensenhandel. Onderdrukking en mensenhandel, wie kan daar nou voorstander van zijn? Niemand natuurlijk, want in het Westen houden we niet van dat soort praktijken. Jullie missie is dan ook fantastisch.
Op jullie site lees ik dat de aanzet tot deze missie ontstond na het zien van een documentaire van televisiezender Al Jazeera waarin ons prostitutiebeleid en onze vermeende VOC-mentaliteit scherp worden bekritiseerd. Natuurlijk, Al Jazeera, gefinancierd door de emir van Qatar, dat land waar ze nog geselen en vrouwen geen rechten hebben en homoseksualiteit verboden is. Ook vroegen jullie aan een paar prostituees waarom ze het werk doen. ‘Voor het geld,’ zeiden ze eensgezind. Toen was de ontreddering bij jullie totaal, want zo’n antwoord verwacht je niet, wie werkt er immers voor het geld? Zulke praktijken kom je alleen bij die sekswerkers tegen.
Dat jullie maar 40.000 handtekeningen hebben verzameld in zes jaar, is – afgezet tegen jullie inzet – wel wat teleurstellend.
Daarom hier een tipje, gewoon omdat ik jullie wil steunen.
Als het jullie echt gaat om het uitroeien van mensenhandel, neem dan de Nederlandse champignonteelt, paprika-tomaten- en bloementeelt alsjeblieft mee in jullie campagne. Er staan namelijk nog veel meer mensen via mensenhandel in die bloedhete kassen die mottige champignons te plukken. Zij hebben het nog veel slechter dan prostituees, want hun paspoorten worden afgepakt (kan niet bij een sekswerker want die moet het laten zien aan de politie en gemeente), en ze zien er erbarmelijk uit (sekswerkers moeten er goed uit zien). Al een aantal keren zijn slaven ontdekt in die groente-en fruitteeltbedrijven. Ze waren opgesloten in oude vieze schuren.
<blockquote>Dus, lieve meisjes en jongens, pleit ook voor het illegaal maken van het kopen van champignons, paprika’s, tomaten, huizen, kantoren.</blockquote>
En nu we toch bezig zijn, weten jullie van de bouwsector? Die godvergeten bouwsector staat of valt met het aantal dwangarbeiders. In Duitsland is daar al een aantal keren goed undercoveronderzoek naar gedaan. Je moet sterke traanbuizen hebben om daarnaar te kijken. Het aantal mensenhandelslachtoffers in deze branche is velen malen groter (ik heb geen percentages hoor, dat laat ik aan jullie over).

<div class="newsletter-teaser bg-gray">
 <div class="teaser__content__container">
 <div class="teaser__header">Blijf vrij van geest. Lees onze nieuwsbrief.</div>
 
 <div class="teaser__text">Ontvang de beste verhalen van Vrij Nederland twee keer per week in je mail. In elke nieuwsbrief ontvang je één artikel helemaal gratis.</div>
 </div>

 <div class="teaser__btn__container">
 <div class="teaser__btn">
 <a class="btn btn--rounded btn--white-bg" 
 href="/service/nieuwsbrieven"
 data-ga-category="banner-newsletter-button" 
 data-ga-label="Blijf vrij van geest. Lees onze nieuwsbrief." 
 data-ga-action="clicked">Ja, dit wil ik ></a>
 </div>
 </div>
</div>
Dus, lieve meisjes en jongens, pleit ook voor het illegaal maken van het kopen van champignons, paprika’s, tomaten, huizen, kantoren, en wat ik nog vergeten was: de naaiateliers, er mag ook geen kleding meer gerepareerd worden op straffe van een aantal maanden cel.
<h5>Morele oordelen</h5>
Wat maakt eigenlijk dat jullie je helemaal exclusief richten op de seksbranche, vroeg ik me af. Omdat ik jullie een warm hart toedraag, heb ik even de namen gegoogeld van jullie bestuurders, en zo kon ik meeleven met jullie familiefeestjes, hobby’s en ja hoor&#8230; jullie geloofsovertuiging. Die laatste blijkt in jullie leven een belangrijke rol te spelen. Foei! Dat hebben jullie er in de campagne niet bij verteld. Dat is dezelfde truc als een klant die tijdens de seks ineens een forse piemel in het broekje van de sekswerker voelt kloppen. Dat had ze even van te voren moeten melden!
Kan het zijn dat jullie geloofsovertuiging iets vindt van seks? Van betaalde seks? Is het niet zo dat wie zich laat beïnvloeden door een boek, door een geloof, doordrenkt is van morele oordelen, over bijvoorbeeld seks buiten het huwelijk?
<blockquote>Liberalisme geeft jullie het volle recht te geloven, en geeft mij het volle recht om te bepalen wat ik met mijn lichaam doe.</blockquote>
Nu begrijp ik waarom die hele champignonteelt met al die slaven jullie onverdeelde aandacht moet missen. Nu snap ik ook ineens de stelligheid waarmee volledig foute informatie op jullie site kan staan. Persoonlijk vind ik het geloven in God een prima hobby, maar we weten ook dat gelovigen het niet zo nauw nemen met de realiteit en met de feiten. Mij ontbreekt het aan aanleg om te geloven, vandaar dat ik al vrij lang in die onbarmhartige realiteit leef. Van alle realiteiten die er op aarde te vinden zijn, moet ik zeggen dat onze westerse mij behoorlijk bevalt.
Vooral de idee van klassiek liberalisme, gekenmerkt door het individualisme, het mogen uitoefenen van de individuele vrijheid, vrijheid van bezit en meningen, vrijheid van geloof, en de waardigheid van het lichaam waar het individu zelf over beschikt. Dat liberalisme geeft jullie het volle recht te geloven, en geeft mij het volle recht om te bepalen wat ik met mijn lichaam doe. Dit in tegenstelling tot totalitaire systemen die ook het lichaam van iedere burger bezitten. Of, zoals een Amerikaanse gelovige student mij drie weken geleden zei toen ik haar vroeg, van wie is je lichaam? ‘Van mijn familie, van mijn gemeenschap en van mijn land.’ Termen als eer, schande, schaamte en zonde zijn dan niet ver weg meer. Maar zover is het hier in Nederland nog niet.
<blockquote>Als ik mijn bobbelige grote teen laat aflikken door een man met een bobbelfetisj en ik wil daar een doos Godiva-bonbons voor terug, dan gaat jullie dat geen flikker aan.</blockquote>
Als ik een nier wil afstaan, doe ik dat. Als ik mijn bobbelige grote teen laat aflikken door een man met een bobbelfetisj, en ik wil daar een doos Godiva-bonbons voor terug, dan gaat jullie dat geen flikker aan. Een absolute grens aangeven tussen het lichaam en economische belangen is ondoenlijk zonder dat er morele oordelen aan te pas komen die leiden naar dwang: de dwang waarbij een select groepje bepaalt wie er zielig en zondig is. Het grondrecht dat mijn gedachten en mijn lichaam van mij zijn, zouden jullie met hand en tand moeten verdedigen, want met dat recht in de hand mogen jullie geloven.
<h5>Goedkope truc</h5>
Nee, nee, hoor ik jullie al zeggen, wij maken de prostitutie niet strafbaar, maar het kopen van seks. Wel een beetje een goedkope truc, nietwaar? Het is net zoiets als de koper van champignons tot crimineel bombarderen, waarmee je dan de hele sector verwoest, ook alle eerlijke telers, ook alle banen, en ook de gezonde effecten van het eten van champignons.
<blockquote>Zoals je de banken niet sluit als er fraude aan het licht komt, zo sluit je geen gehele branche als er misdaad plaatsvindt.</blockquote>
Maar er is toch criminaliteit en mensenhandel in de seksbranche? Ja, zeker. Dat ontkent echt helemaal niemand. Maar net zoals je de banken niet sluit als er fraude aan het licht komt, zo sluit je geen gehele branche als er misdaad plaatsvindt. Want in tegenstelling tot het ideaal, overal waar mensen zijn, is misdaad. Daar hebben we dan ook regels en wetten voor, en een heel apparaat aan instituten dat de vrijheid van het individu en diens belangen en recht verdedigt. Een verdediging die gebaseerd is op straffen en voorkomen van het beschadigen van een ander (geweld, stelen, et cetera), en dus niet is gebaseerd op het zedelijk dresseren van het volwassen lichaam.
<blockquote>Mensenhandel, mishandeling, uitbuiting, het is allemaal vastgelegd in het strafrecht, en er zijn genoeg mogelijkheden om die misdaden aan te pakken.</blockquote>
Mensenhandel, mishandeling, uitbuiting, het is allemaal vastgelegd in het strafrecht, en er zijn genoeg mogelijkheden om die misdaden aan te pakken.
<h5>Geurloze vrouwen</h5>
Hoe lief jullie initiatief ook aandoet, ongevaarlijk is het niet. Als er één ding staat als een feitelijk huis, dan is het wel de ervaring dat zodra sekswerk illegaal is, sekswerkers gedwongen worden zich op te houden in illegale situaties, waardoor ze ook direct minder weerbaar zijn, chantabel, en zich moeten verhouden tot criminelen. De huidige sekswerker betaalt belasting, is bekend bij gemeente en politie en bij gezondheidsinstellingen. Ze vertrouwen de politie en lichten hen ook in over wantoestanden. Bordeel- en clubeigenaren werken samen met elkaar en met gemeenten en politie om de branche te decriminaliseren. En ja, dat werk is nog niet voltooid, verloopt met hobbels en beren op de weg, vergt een lange adem, en zal nooit honderd procent af zijn – het lijkt de normale wereld wel.
<blockquote>De bewering op jullie site dat sekswerkers in Nederland meer dan wie dan ook worden mishandeld en vermoord is aanstootgevend onjuist, maar gaat wel kloppen als jullie doel behaald wordt.</blockquote>
De bewering op jullie site dat sekswerkers in Nederland meer dan wie dan ook worden mishandeld en vermoord (!) is aanstootgevend onjuist, maar gaat wel kloppen als jullie doel behaald wordt. Het gemak waarmee jullie strooien met beweringen die door niemand in de seksindustrie worden herkend – en alleen worden ondersteund door een paar radicale doorgestudeerde geurloze vrouwen die hun feminisme gebruiken om andere vrouwen te vertellen hoe zielig ze zijn – is heel erg. En zonde.
Want inzet, strijd, opkomen voor een ander, de wereld mooier willen maken, dat is allemaal te prijzen en heel zinvol. Maar dan wel met iets meer kennis, en, kom op, iets meer realiteitszin.
<div class="info-box">
Justine le Clercq is auteur en curator en was twee jaar bestuursvoorzitter van het bordeel MyRedLight op de Amsterdamse Wallen. Ooit werkte ze vrijwillig op straat als prostituee om vrijwillig haar behoefte aan drugs te bekostigen. Zij verkiest het te werken als sekswerker mocht ze haar pleegkinderen en hond niet meer kunnen voorzien van voedsel via het verkopen van het geschreven woord. 
</div>

Justine le Clercq

Waarom ex-prostituee Justine le Clercq tegen het criminaliseren van prostitutie is

<div class="info-box" style="text-align: left;"><iframe src="https://w.soundcloud.com/player/?url=https%3A//api.soundcloud.com/tracks/549502815%3Fsecret_token%3Ds-Fn6T8&amp;color=%23ff5500&amp;auto_play=false&amp;hide_related=true&amp;show_comments=false&amp;show_user=true&amp;show_reposts=false&amp;show_teaser=true" width="100%" height="166" frameborder="no" scrolling="no"></iframe> 
Geen zin om zelf een kerstverhaal voor te dragen tijdens het kerstdiner? Druk op play en laat Justine le Clercq je haar eigen verhaal voorlezen.</div>
Hun moeder is al jaren uit beeld, hun vader ligt in bed. Als hij hoest, drukt je nichtje een koffiebekertje tegen zijn kin aan. De verpleger heeft koffiepauze. Rond het bed staan vrienden met cadeaus, want je neefje is jarig. Veertien is hij nu, met al 745 volgers op Instagram. In de kamer hangen herinneringen en ingeslikt verdriet.
Drie weken later verkopen de kinderen de laatste spullen uit hun ouderlijk huis: de houten wereldbol, het handgeknoopte kleed.
De boeken die hun papa schreef, gaan in hun koffer mee.
Het eerste pleeggezin heeft zich op de komst van de kinderen voorbereid, hun kamers zijn al ingericht.
‘De eerste avond deden we een soort ritueel,’ vertelt je neefje als je pizza voor ze opwarmt. ‘We moesten in een kring met het hele pleeggezin en elkaars handen vasthouden. En toen zei m’n pleegmoeder dat we nu bij hun roedel horen, en een roedel verliest elkaar nooit uit het oog.’
Na vijf maanden blijkt dat het pleeggezin zich op de komst van de kinderen had verkeken.
Het tweede pleeggezin wilde wel de jongen.
‘Dat begrijp ik,’ zei je nichtje, ze was altijd al bezig geweest anderen te begrijpen. Ze besloot op de bank te gaan slapen bij vrienden, kennissen, docenten, het maakte op den duur niks meer uit. ‘Je mag ook hier,’ zei je nog, en wees naar je bank. Ze keek je aan met dat beetje ironie dat je zelf ook inzet om niet uit elkaar te vallen.
<blockquote>Over de tweede pleegmoeder zegt je neef: ‘Er zit een geurtje aan die vrouw.’</blockquote>
Je maakt Paasontbijt voor ze, braadt Kerstkalkoen, koopt de juiste taart op verjaardagen. Over de tweede pleegmoeder zegt je neef: ‘Er zit een geurtje aan die vrouw.’ Maar meestal zegt hij: ‘Weet je welk meisje ik echt knap vind?’ En dan laat hij filmpjes zien.
Het tweede pleeggezin heeft zich verkeken op de liefde. Ze hoopten op dankbare woorden, op armen om hun nek, op gevoelige gesprekken. Maar je neefje heeft voorlopig geen woorden meer over voor de wereld. Hij eet hamburgers en kijkt naar knappe meisjes.
Op een avond krijg je bericht: Ik ben er uitgegooid, zit nu in een opvanghuis in Zoetermeer.
Nerveus pak je een sigaret. Je ziet jezelf weer rennen als vijftienjarige naar het opvanghuis. Het vullen van vuilniszakken met je kleren. Het steeds weer verhuizen naar een andere opvang, een ander bed, naar andere regels. Na die jeugd had je jezelf principes aangemeten. En nu kijkt zo’n principe je recht in je bek, staat het als de loop van een pistool op je voorhoofd gericht. Je weet dat er niets anders meer rest, wat de gevolgen ook zijn – die gevolgen zullen hoe dan ook minder angstaanjagend zijn dan nog langer toekijken.
Vier dagen later zitten jullie met onbekende mensen aan de eettafel van het opvanghuis. ‘Welkom bij dit netwerkoverleg,’ zegt een hulpverlener. Er zijn pennywafels en thee.
‘Ik woon nu in een tuinhuisje,’ zegt je nichtje.
De officiële voogd roept: ‘Wat apart.’
‘De kinderen zijn vaak bij mij, met Kerstmis, met Pasen, met dagen die erom vragen.’ Je kijkt naar de kinderen en vervolgt: ‘Misschien moeten jullie de dagen tussen de feestdagen ook blijven.’
Je eigen flat is te klein maar een nieuwe is snel gevonden. Je rijdt met ze naar de Ikea, en nog een keer, en nog een keer. In deze flat moet je koken op elektriciteit en het vlees is of te rauw of te zwart. Je vergeet steeds dat ze naar school moeten. Je beseft, je moet nu echt proberen elke dag hetzelfde mens te zijn. Je moet een dikke solide boei zijn in een groteske zee en nergens land in zicht. Je nichtje zegt: ‘Ach, we kennen je toch.’
<blockquote>‘Laten we in godsnaam ruzie maken,’ stelt ze voor.</blockquote>
Jullie eerste kerst in de nieuwe flat komt eraan. Je neefje hangt slingers en ballen op. Bij de poelier waar hun vader altijd kwam, bestel je een kalkoen. Op eerste kerstdag zijn ze er, hun oudste zus met haar vriend, en ook nog andere familie, een hele tafel vol. Je neefje laat een filmpje zien van een meisje. ‘Knap,’ zeg je. ‘Deze is niet knap, maar mooi,’ legt hij uit. ‘Alleen jammer van die dooie stem.’
Je nichtje heeft een negen gehaald voor haar project over eiwitten, en iedereen strooit met lof. De oom zet het mes in de kalkoen.
Je weet, ze willen zo snel mogelijk een eigen huis. Ze willen weg uit deze tussentijd.
‘Weet iemand de betekenis van de kerstboom?’ vraagt hun grote zus. Ze roepen over de Romeinen en over licht in de duisternis, en iedereen grijpt naar z’n mobiel om te googlen.
‘Het lijkt verdomme wel alsof het gezellig is,’ piept je nichtje. Je knikt. Je bent al steeds meer gaan roken. ‘Laten we in godsnaam ruzie maken,’ stelt ze voor. En daar proosten ze op, op de komende ruzie en ander onheil, en op de kerst. Met elkaar.
<div class="info-box">
Justine le Clercq is auteur en woont sinds 22 juni 2018 samen met haar nichtje en haar neefje. 
</div>

Proosten op de komende ruzie en ander onheil. Een kerstverhaal van Justine le Clercq

In haar <a href="https://www.telegraaf.nl/nieuws/2454099/uitbuiting-op-de-wallen-gaat-door" target="_blank" rel="noopener">Telegraaf-column</a> van 20 augustus schrijft Annemarie van Gaal dat prostituees op de Wallen flink in de schulden zitten, en dat de uitbuiting maar doorgaat. Die uitbuiting zou tegenwoordig plaatsvinden via ‘huisbazen’. Daarmee bedoelt zij de mensen die ramen verhuren. Deze mensen heten exploitanten. Dat is iets anders dan huisbazen. De meesten van de exploitanten bezitten namelijk de ramen niet, maar huren ze van een huisbaas. Net zoals wij doen bij My Red Light. Wij huren onze panden ook, namelijk van de stichting waarvan Van Gaal voorzitter is. Ja, u leest het goed: Annemarie is zelf zo’n ‘huisbaas’!
Eerst even een aantal belangrijke feiten om het geheel in perspectief te zetten. Van Gaal is vicevoorzitter van de Stichting Startfoundation. De Startfoundation streeft ernaar om het mogelijk te maken dat mensen economisch zelfstandig zijn. Op hun <a href="https://www.startfoundation.nl/" target="_blank" rel="noopener">website</a> wordt dat onder andere zo beschreven:
‘Ons doel is een (…) inclusieve arbeidsmarkt met duurzaam betaald werk voor iedereen die kan en wil werken. Dat doel is bereikt (…) wanneer alle groepen die in de samenleving voorkomen daar ook aan bod kunnen komen en duurzaam een eigen inkomen kunnen verdienen.’
<h5>Onafhankelijk van ‘uitbuiters’ </h5>
In 2016 werd bekend gemaakt dat de Startfoundation mee ging werken aan het oprichten van het bordeel My Red Light – beter bekend als het ‘Gemeentebordeel’. Dit bordeel is op initiatief van wijlen burgemeester Eberhard van der Laan tot stand gekomen, met medewerking van een flink aantal gerenommeerde bedrijven. Dit bordeel heeft geen eigenaar, maar is een stichting. Dit betekent dat de eventuele winst terugvloeit naar de stichting zelf, en dat de sekswerkers zelf bepalen wat er met dat geld gebeurt. Doel van de stichting is dat sekswerkers onafhankelijk van ‘uitbuiters’ een bordeel kunnen runnen, en dat zij ruimte hebben om zichzelf te ontplooien. Ons bordeel beschikt over veertien ramen. Een sekswerker kan een raam huren voor overdag of voor de avond/nacht.
<blockquote>De Startfoundation, met Annemarie van Gaal aan het hoofd, heeft 2,1 miljoen geïnvesteerd in My Red Light.</blockquote>
De Startfoundation, met Annemarie van Gaal aan het hoofd, heeft 2,1 miljoen geïnvesteerd in My Red Light. Twee miljoen was voor het opkopen van de panden, de rest werd betaald door een andere investeerder. Een ton was bestemd voor My Red Light voor de opstart. De Startfoundation heeft bij de oprichting van My Red Light bekend gemaakt te rekenen op een rendement van <a href="https://www.volkskrant.nl/economie/raambordeel-een-goede-investering-~bfa27e1b/" target="_blank" rel="noopener">4 procent.</a>
Om de panden aan ons te verhuren, is de Stichting Vastgoed My Red Light opgericht, waar de Startfoundation zitting in heeft. We betalen 18.416 euro huur per maand en 4,7 procent rente over de lening van een ton.
Op 16 mei 2017 werd My Red Light, onder het genot van een frisdrankje, geopend en klonken wij, bestuur en medewerkers van My Red Light, met Annemarie van Gaal op de toekomst van ons bordeel.
<figure id="attachment_402009" aria-describedby="caption-attachment-402009" style="width: 1280px" class="wp-caption alignnone"><img decoding="async" class="size-image_1280 wp-image-402009" src="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2018/08/HH-69295497-1280x853.jpg" srcset="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2018/08/HH-69295497-320x213.jpg 320w, https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2018/08/HH-69295497-640x427.jpg 640w, https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2018/08/HH-69295497-1280x853.jpg 1280w, https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2018/08/HH-69295497-1920x1280.jpg 1920w" alt="my red light" width="1280" height="853" /><figcaption id="caption-attachment-402009" class="wp-caption-text">Badkamer in het My Red Light-bordeel.</figcaption></figure>
<h5>Belachelijke rekensommetjes</h5>
Het bestuur van de stichting My Red Light heeft regelmatig contact met de Startfoundation. Dat is logisch. Wie investeert, wil weten hoe het met de investering gaat. Zo schrijven wij een halfjaarlijkse rapportage. Ook zitten wij geregeld met elkaar aan de vergadertafel. De Startfoundation is dan ook prima op de hoogte van het reilen en zeilen van ons bordeel.
Annemarie van Gaal begint haar column (ook te lezen op haar eigen <a href="http://annemarievangaal.nl/handig-2/" target="_blank" rel="noopener">website</a>) met de bewering dat er veel sekswerkers op de Wallen zijn met torenhoge schulden. Deze bewering heeft zij klakkeloos overgenomen uit een recent <a href="https://www.trouw.nl/home/de-gouden-tijd-op-de-wallen-is-voorbij-prostituees-kampen-met-flinke-schulden~a26a28a1/" target="_blank" rel="noopener">artikel</a> van journalist Sybilla Claus in Trouw. Claus heeft voor haar artikel diverse mensen gesproken op de Wallen, waaronder exploitant Mastén Stavast. Uiteindelijk heeft Claus er in haar artikel voor gekozen om alleen af te gaan op de uitspraken die gedaan zijn door christelijke organisaties.
<blockquote>Er wordt minder grof geld verdiend dan tien tot twintig jaar geleden, maar dat betekent niet dat sekswerkers niks meer verdienen en veel schulden hebben.</blockquote>
Een uitspraak van Stavast dat ‘de gouden tijden voorbij zijn’ heeft ze misbruikt door te suggereren dat hij erkent dat sekswerkers veel schulden hebben. Dit is echter onjuist. Er wordt minder grof geld verdiend dan tien tot twintig jaar geleden, maar dat betekent niet dat sekswerkers niks meer verdienen en veel schulden hebben. Er kan nog steeds goed verdiend worden.
Natuurlijk komt het voor dat een sekswerker door omstandigheden in de schulden raakt, net zoals dat bij andere mensen voorkomt. De christelijke organisaties bieden hulpverlening aan voor deze problematiek (waarvoor hulde). Het is dan behoorlijk logisch dat zij contact hebben met dames en heren die schulden hebben. Wat ze er niet bij vermelden, is de omvang. Zij beweren dat ‘veel sekswerkers’ schulden hebben, maar vervolgens vraagt niemand wat ‘veel’ is.
Wat ik herken in het artikel is de last die we op de Wallen ervaren van de toeristen: de vernederingen, het foto’s maken. En ja, het vak is zwaarder geworden. Maar het beeld van de schuldenlast en de belachelijke rekensommetjes in het artikel, herkennen we niet.
<h5>Godvergeten hoge huur </h5>
Van Gaal las dat artikel in Trouw en dacht natuurlijk: ik ga even mijn eigen bordeel bellen om te verifiëren of deze berichtgeving klopt. Logisch, toch? Maar nee, ik heb geen telefoontje gehad. Ook geen appje.
Ze schrijft in haar column: ‘De inkomsten dekken nauwelijks de torenhoge huren die zij aan huisbazen moeten afdragen voor hun kleine kamertje met rood lampje en raam’. En even later schrijft ze over de ‘inhalige huisbazen’, die wel drie keer per dag een kamer verhuren.
<blockquote>Wij zijn die &#8216;inhalige huisbazen&#8217;. Omdat wij u, uw stichting, zo’n godvergeten hoge huur moeten betalen.</blockquote>
Wel, mevrouw Van Gaal, dat klopt. Wij zijn die inhalers, en vragen 160 euro voor een nachtdienst en 80 euro voor een dagdienst. Dat zijn dus twee diensten per dag, en niet drie, zoals u beweert. Dat geld vragen we omdat wij u, uw stichting, zo’n godvergeten hoge huur moeten betalen. U, als huisbaas, wil immers huur van de panden ontvangen, en dat niet alleen, u wilt ook nog 4 procent rendement behalen!
Onze stichting betaalt 18.416 euro huur per maand aan uw stichting voor veertien ramen. Deze huur moet worden opgebracht door de dames die bij ons een raam huren. Die huur is exclusief verzekeringen.
Niet alleen hebben wij een hoge huur. Als ‘huisbaas’ weet Annemarie van Gaal exact aan welke eisen een bordeel moet voldoen. Het gaat om veiligheids- en hygiëne-eisen. Logische eisen, denkt u nu. En dat vinden wij ook. En dat vinden andere exploitanten op de Wallen ook. Maar die eisen kosten geld. Veel geld.
Als ‘veel’ mensen gaan beweren dat wij als raamexploitanten torenhoge huren vragen, dan moet u ook weten wat de kosten zijn van raamverhuur. Wij kunnen niet voor andere exploitanten spreken, maar dit zijn bij benadering onze inkomsten en uitgaven, inclusief btw en afgerond:
<h5>Inkomsten per maand</h5>
<ul>
<li>Raamverhuur overdag: 4.800 euro</li>
<li>Raamverhuur &#8216;s avonds en &#8216;s nachts: 43.520 euro</li>
<li>Rentebaten: 800 euro</li>
<li>Totaal: 49.120 euro</li>
</ul>
<h5>Uitgaven per maand</h5>
<ul>
<li>Huur aan de huisbaas: 18.416 euro</li>
<li>Schoonmaakkosten: 5.000 euro</li>
<li>Personeelskosten: 19.500 euro</li>
<li>Verzekeringen: 3.000 euro</li>
<li>Accountantskosten: 1.300 euro</li>
<li>Personeelsdienst: 1.000 euro</li>
<li>Veiligheidssysteem: 250 euro</li>
<li>Advocaatskosten in verband met alle gemeenteprocedures en rechtszaken: 2.000 euro</li>
<li>Materiaalkosten: 900 euro</li>
<li>Gas, water, licht: 1.200 euro</li>
<li>Internet-, telefoon- en onderhoudscontracten: 500 euro</li>
<li>Aflossing: 6.667 euro</li>
<li>Rente: 1.567 euro</li>
<li>Totaal: 61.300 euro</li>
</ul>
Wij kunnen onze medewerkers geen pensioenregeling of reiskostenvergoeding aanbieden, en we hebben geen ziekteverzuimregeling. Als een van onze medewerkers lange tijd ziek wordt, kunnen we zo ongeveer kunnen sluiten.
Bij al deze kosten komt dan ook nog dat wij niet zomaar een ‘kamertje met een rood lampje’ verhuren. Dat weet Annemarie van Gaal maar al te goed, want zij was betrokken bij de verbouwing van de panden die zij ons verhuurt. Zij weet dat alleen al het ontwerpen en aanschaffen van lichten een lastig karwei is en veel geld kost. Ook de inrichting van de kamers is geen sinecure. Door de gemeentelijke eisen moet een kamer aan allerlei verplichtingen voldoen. Dat zorgt ervoor dat het zeer moeilijk is om een kamer gezellig in te richten. My Red Light heeft samen met een architect en een groep sekswerkers geprobeerd materialen te vinden waarmee de kamers voldoen aan de eisen, en waarmee toch een warme uitstraling werd bereikt. Dit lukte alleen door de aanschaf van kwaliteitsartikelen, waarmee de hele verbouwing een dure klus werd. Iedere huiseigenaar en ondernemer weet dat je een pand vervolgens moet bijhouden en om de zoveel jaar grondig moet aanpakken.
Op dit moment komen wij per maand tussen de acht en tienduizend euro tekort. Eigenlijk is dat nog meer, omdat je als bedrijf ook moet sparen voor toekomstige zaken. En eigenlijk is het nog meer want je wil ook een pensioen kunnen aanbieden. En eigenlijk is het nog nog meer, want My Red Light is opgericht om ook allerlei mooie dingen te doen. Op onze site staat het omschreven als: ‘De verdiensten uit raamverhuur investeren we in projecten die de positie van sekswerkers vergroten.’ Verdiensten? Inmiddels lachen wij schamper om onze mooie doelstellingen. (En dan werkt onze Raad van Toezicht al gratis, en werkt het bestuur voor de helft van de uren gratis.)
My Red Light eindigt dit jaar diep in de rode cijfers.
<figure id="attachment_402007" aria-describedby="caption-attachment-402007" style="width: 1280px" class="wp-caption alignnone"><img decoding="async" class="size-image_1280 wp-image-402007" src="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2018/08/HH-69295478-1280x853.jpg" srcset="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2018/08/HH-69295478-320x213.jpg 320w, https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2018/08/HH-69295478-640x427.jpg 640w, https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2018/08/HH-69295478-1280x853.jpg 1280w, https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2018/08/HH-69295478-1920x1280.jpg 1920w" alt="my red light" width="1280" height="853" /><figcaption id="caption-attachment-402007" class="wp-caption-text">Ramen van het My Red Light-bordeel.</figcaption></figure>
<h5>Verzuipen</h5>
Weet Van Gaal dit? Jazeker. Afgelopen juli zat ik nog met haar stichting, met de gemeente, met de politie en met een aantal andere stakeholders om de tafel. Onderwerp van gesprek was onder andere: hoe gaan we ervoor zorgen dat My Red Light meer kan verdienen.
Van Gaal eindigt haar column zo: ‘Maar waarom richt ze (de gemeente) geen goede stichting op met scherpe toezichthouders die dit in goede banen kunnen leiden? De Wallen zullen ervan opknappen en de prostituees zullen dankbaar zijn’.
Beste mevrouw Van Gaal, er is al zo’n stichting, u weet wel, My Red Light, waar u de opening verrichtte, en waar uw stichting zoveel geld instak. Wij zijn die stichting die steeds aan uw stichting laat weten dat wij verdrinken in de absurde regels van de gemeente en verzuipen door de absurd hoge huur en rente die we u betalen.
Hoe moet ik uw column duiden? Bent u zich misschien een hoedje geschrokken van de berichten die wij onlangs via de media bekend hebben gemaakt? Dat de gemeente en de politie het laten afweten in de strijd tegen mensenhandel, dat wij het financieel niet redden en dat het tegenstrijdig beleid is dat wij niet mogen verhuren aan thuiswerkers. Kan het zijn dat uw column de aankondiging is van een terugtrekkende beweging van de Startfoundation? Wilt u niet langer onze huisbaas zijn, de huisbaas van al die schandalige praktijken?
Als dat zo is, dan begrijpen wij dat heel goed. Voor dat morele dilemma, mevrouw Van Gaal, is een simpele oplossing. Verlaag onze huur, zet de rente stop die we betalen en kom op, dat ton kunt u ons best kwijtschelden. Dan kunnen wij van al het geld dat we dan overhouden eindelijk iets goeds doen: de positie van sekswerkers verbeteren.

Waarom beweert bordeelbaas Annemarie van Gaal zoveel onzin over de Wallen?

Vrouwen zijn van oudsher veel minder crimineel en gewelddadig dan mannen. Dat verschil tussen de seksen is enorm, en houdt nog altijd stand. Toch tekent zich de laatste decennia een nieuw verschijnsel af: terwijl het algehele criminaliteitscijfer daalt, maken vrouwen een gestage maar overduidelijke opmars in de criminaliteit. Er doemen meer vrouwen op aan de top van misdaadorganisaties en een groeiende groep jonge meiden raakt betrokken bij criminaliteit en schuwt geen geweld.
<a data-ga-category="embedded-article" data-ga-action="clicked" data-ga-label="" href="https://www.vn.nl/van-deze-vrouw-ga-je-houden/" class="article-embed article-embed--right">Lees ookDe beste thrillers van het jaar gaan opvallend vaak over gevaarlijke vrouwen5 juni 2018</a>
Waarom zouden vrouwen eigenlijk ook minder misdadig zijn? De algemene opvatting daarover luidt: vrouwen hebben van nature minder agressie in zich; ze zijn gericht op verbinding, gericht op hun kinderen, die ze een veilige omgeving willen bieden waar heftig gedrag niet welkom is; en vrouwen worden door de omgeving bestraft als ze ‘mannelijk’ gedrag vertonen. Deze argumentatie komt rechtstreeks uit de volksmond, maar is in mooie volzinnen en cijfers altijd bevestigd door wetenschappelijk onderzoek. Mannen en vrouwen verschillen in hun emotionele huishouding en het gedrag dat daaruit voortkomt. Ook de mate waarin ze woede en agressie ervaren, is anders. Daar komt bij dat ze door hun omgeving heel anders worden behandeld. Meisjes worden beloond voor braaf spelen met een pop, jongens voor ravotten. Dat werk. Een meisje dat agressie toont, wordt als een gedrocht bekeken.
<h5>Behoefte aan cocoonen</h5>
Het leuke van deze tijd is dat we verregaand kunnen ingrijpen in het geslacht van mensen. Zo doen we nieuwe kennis op over het effect van hormonen en kunnen we nagaan of iets aanleg is of aangeleerd.
<blockquote>Om een beetje een goeie crimineel te worden, kun je niet thuis blijven zitten en de boel gezellig maken.</blockquote>
<a data-ga-category="embedded-article" data-ga-action="clicked" data-ga-label="" href="https://www.vn.nl/detective-en-thriller-gids-2018/" class="article-embed article-embed--left">Lees ookOnze nieuwe Detective en Thriller Gids is uit! Neem hier een kijkje.4 juni 2018</a>
Weleens met een transgender gesproken? ‘Ineens kreeg ik een enorme behoefte aan cocoonen,’ werd me eens verteld door een vrouw die vroeger man was. We zaten op een terras in Voorburg en kenden elkaar net een uurtje als nieuwe collega’s. Om haar transitie mogelijk te maken, slikte ze hormonen. ‘Alles veranderde. Daar waar ik eerst de wereld in wilde trekken en mijn bedrijf steeds groter wilde maken, had ik ineens helemaal geen zin meer om te reizen. Ik wilde thuis zijn, de boel gezellig maken, vrienden om me heen.’
Om een beetje een goeie crimineel te worden, kun je niet thuis blijven zitten en de boel gezellig maken. Om maar te zeggen: hormonen spelen een rol in de vorming van de misdadiger.
<h5>Bed-bad-bitch</h5>
De opbouw van een misdaadcarrière begint doorgaans als parttimer met wat kruimelwerk en een uitschieter naar een inbraak. Voor veel jongens eindigt dat als ze midden twintig zijn en tegen een leuk meisje aan lopen: bed-bad-bitch, en de lul is van de straat.
De jongens die ontdekken dat criminaliteit ze in het bloed zit, gaan over tot een fulltimebaan en bouwen aan een netwerk en een specialisatie – diefstal, inbraak, ontvoering, moord.
Een heel ander soort crimineel is de klootzak die zich niet kan beheersen. Die slaat iemand niet in elkaar om er geld aan te verdienen, maar omdat hij beledigd is. Hij moordt per ongeluk, omdat hij dronken was, en bovendien rancuneus omdat z’n broer het met z’n vrouw had gedaan.
<blockquote>Wie tijdens een overval een pistool op de juweliersvrouw zet en denkt: goh, wat een lief vrouwtje, die moet zich laten omscholen.</blockquote>
Deze diverse types hebben een aantal typisch mannelijke eigenschappen gemeen. Ze hebben zin om erop uit te gaan, zin om te jagen. Ze zijn agressief, roekeloos en kunnen goed tegen de onzekere uitkomst van hun gedrag. Ze hebben een hang naar spanning en kunnen daarmee omgaan. Bewijsdrang naar andere mannen speelt een grote rol. En ze zijn in staat andere mensen te ontmenselijken, ze te haten op afroep. Wie tijdens een overval een pistool op de juweliersvrouw zet en denkt: goh, wat een lief vrouwtje, die moet zich laten omscholen.
<h5>In het vizier van de Russische vrouw</h5>
Agressie, roekeloosheid, ontmenselijking, haat: niet de typische eigenschappen van een meisje. Meisjes letten op de gevoelens van een ander en reageren daarop. Wie echt bezig is met kijken naar een ander mens kan een ander minder makkelijk lichamelijk pijn doen, en daar moet je als crimineel altijd toe bereid zijn.
Om een vrouw bereid te vinden een ander lichamelijk letsel toe te brengen, moet je haar tot het uiterste drijven. Er moet meer op het spel staan dan geldelijke winst.
Vraag het de Russen, die weten waar hun vrouwen toe in staat zijn. Oorlog is nooit ver weg in Rusland, en vrouwen hebben daarin altijd een rol gespeeld. Dikwijls de rol die we kennen – verpleging, koken, prostitutie – maar ook legertaken als dat moest. Tijdens de Tweede Wereldoorlog ontstond een groot tekort aan mannen. Een miljoen Russinnen vocht mee. Een deel van hen werd opgeleid tot sluipschutter, en schamper ontvangen door hun bataljon. Tot ze aan de slag gingen. Iedere Duitser die in het vizier van de Russische vrouw en haar geweer kwam, was kansloos.
<blockquote>Raak vrouwen in hun diepste bezit – hun land, hun kind, hun ouders, hun man – dan ontwaakt er geduchte wraaklust die heel precies wordt uitgevoerd.</blockquote>
In het prachtige De oorlog heeft geen vrouwengezicht van Nobelprijswinnaar Svetlana Alexijevitsj vertelt een van deze vrouwen dat ze in het leger besloot te gaan nadat de Duitsers haar moeder en zusje op de brandstapel hadden gezet: ‘Krijgsgevangenen namen we mee naar ons onderdeel. Ze werden niet gefusilleerd, die dood was te licht, we staken ze met spiesen, als varkens, en hakten ze in stukken.’
Dat krijg je ervan. Raak vrouwen in hun diepste bezit (hun land, hun kind, hun ouders, hun man), dan ontwaakt er geduchte wraaklust die heel precies wordt uitgevoerd.
Na het slachten zochten de dames elkaar weer op en fatsoeneerden ze hun nagels en haren. De ontberingen op het slagveld daargelaten, ze bleven vrouw.
<h5>Een hij-of-ik-moment</h5>
Juist uit oorlogsverhalen blijkt duidelijk het verschil tussen mannen en vrouwen in de aanloop naar geweld. Mannen stappen zo een oorlog in, dat zien ze als heroïsch. Vrouwen verbinden oorlog aan dood en ellende.
<blockquote>Een vrouw zal haar woede langzaam opbouwen en uiteindelijk omzetten in een actieplan.</blockquote>
Dit verschil kun je vertalen naar crimineel gedrag. Daar waar mannen van het ene op het andere moment kunnen overgaan tot actie, moet een vrouw zichzelf overreden. Een man kan in een vlaag van onvoorstelbare woede een ander naar de strot vliegen en doden. Een vrouw zal haar woede langzaam opbouwen. Ze zal van alles doen om de woede te kalmeren, om die uit te bannen. Jaren kan ze daarmee bezig zijn. Maar als dan eindelijk is besloten dat het genoeg is, is de reactie ook een uitgekookte. De woede wordt omgezet in een actieplan, waarbij aan alles is gedacht.
Vandaar ook dat vrouwen die eenmaal iemand willen vermoorden daar doorgaans uitstekend in slagen. Layla, een kleine vrouw van veertig, vertelt daarover in het boek Vrouwen achter tralies van Hugo Arlman en John Peters: ‘Een moeilijke relatie had ik met de vader van mijn twee kinderen (…) Uitschelden, slaan, schoppen, schreeuwen, haren trekken. Alles eigenlijk. Op een gegeven moment was de relatie zo slecht. Na al die jaren was het uitgelopen op een “hij-of-ik-moment”. (…) In papieren van het dossier las ik dat het vier keer was dat ik geschoten heb.’
<h5>Beloond</h5>
Vrouwen kunnen zichzelf dus aanzetten tot misdadige handelingen, maar nog altijd zijn ze er niet dol op. De vraag blijft: waarom die stijging?
Omdat – en is dat geluk of pech? – aanleg zich na geboorte en jeugd nog heel flexibel kan ontwikkelen. Eeuwenlang zijn zogeheten typisch vrouwelijke eigenschappen gecultiveerd in de opvoeding en de maatschappij. Een lief meisje werd altijd beloond voor haar lief zijn. Maar wat gebeurt er met lief zijn als je er niet voor wordt beloond? Als je om je heen ziet dat vrouwen status en financiële macht bereiken door juist niet lief te zijn?
Want het zal niemand zijn ontgaan: vrouwen zijn opeens overal waar eerst (bijna) alleen mannen waren. In de top van het bedrijfsleven, als minister of leider van een land, als chauffeur, als nieuwslezer, als metselaar. Ze zijn de huiskamer uit gekomen en op pad gegaan. En ze stellen zich vragen. Waarom is de man dominant? Wat geeft hem dat recht? Waarom is de man het uitgangspunt, het beginpunt en het referentiekader? De vanzelfsprekende dominantie van de man wordt niet langer geaccepteerd.
<h5>In actie</h5>
Natuurlijk, eeuwen in de achterkamer zitten poets je niet in een paar decennia weg, en er zijn nog weinig vrouwenschouders voor andere vrouwen om op te staan. Maar #MeToo heeft een versnelling aangebracht in dit proces. Aangerande of verkrachte vrouwen komen nu sneller in actie. Ze doen aangifte, ze zetten hun ervaringen online en kunnen dankzij nieuwe technologische mogelijkheden soms zelf de dader opsporen als de politie ze in de steek laat.
Zoals Sylvia Veld, die in oktober 2016 in de bosjes werd verkracht en bijna gewurgd. Ze wist te ontkomen en ging naar de politie, waar ze te horen kreeg dat op aangifte voor verkrachting twee weken bedenktijd staat. Ze besloot zelf achter haar aanvaller aan te aan te gaan. Hij had haar telefoon gestolen, die kon ze via de computer lokaliseren. Ze ontdekte dat de dader een dating-app gebruikte op haar telefoon. Ze maakte een nep-profiel aan, maakte een afspraak met hem en wist zo het adres van de man te achterhalen. Ook ontdekte ze foto’s van de man die bewijzen dat hij op de avond van de verkrachting in het dorp en het café was waar zij ook was. Toen pas kwam de politie in actie. De man werd gearresteerd en is inmiddels veroordeeld.
<h5>Klaar met lief zijn</h5>
Het publiek gaat ook niet meer akkoord met willoos slachtofferschap. Daar waar vrouwen eerst in het belang van de gemeenschap, de familie en zichzelf hun mond hielden als hun iets overkwam, kunnen zij nu naar buiten treden zonder met pek en veren te worden besmeurd. Wat heet, ze worden ervoor beloond. Vrouwen krijgen steeds vaker de publieke opinie mee als ze zich krachtig, stoer of moedig gedragen. Hoe groter die beloning is, hoe meer het zich zal verankeren in het gedrag en in de emotionele huishouding van vrouwen. Jonge meisjes zien andere rolmodellen dan vroeger. Zij worden nu van jongs af aan gestimuleerd om zich als stevige persoonlijkheden te ontwikkelen en geacht voor zichzelf te zorgen en op te komen. Klaar met lief zijn, met de prooi zijn van een man, van een familie of een cultuur.
Maar wie geen prooi is, die is? 
Juist: jager!
<h5>Spijkerharde kopstoot</h5>
Er is nog een onmetelijk groot teken aan de wand, een niet te onderschatten voorspeller van de toekomst: fictie. Daarin worden we voorgemasseerd voor wat komt; worden maatschappelijke veranderingen aangejaagd; zien we de weg vrij voor een nieuwe werkelijkheid.
Het is dan ook vermakelijk om te kijken hoe vrouwen in oude films zich gedragen. Het was vroeger voor een vrouw volstrekt normaal om zich gillend (lees: hysterisch) op een bed te werpen als de man zich doof hield voor haar – wie dat nu doet, wordt afgevoerd naar een kliniek. Ook de continue zwakte van de vrouw in oude films – in de vorm van ziekte, koude, krachteloosheid, onbenul – komt nu allemaal erg overdreven over.
Hoe anders is dan personage Carrie Mathison, die in de serie Homeland (seizoen 7, aflevering 2) haar geduld verliest als een gast haar chanteert en wil verkrachten. Terwijl hij achter haar staat, deelt zij plots een spijkerharde achterwaartse kopstoot uit. Daarna pakt ze haar wapenstok en slaat ze razend op hem in. ‘Unlock my computer, or I will fucking kill you,’ schreeuwt ze.
<h5>Voorspelling</h5>
Vijf thrillers las ik afgelopen week. In vier daarvan is de hoofdrol weggelegd voor een vrouw die ofwel onverschrokken te werk gaat, ofwel er via gutsend bloed, slingerende ledematen en bungelende lijken achter komt dat ze best veel kan hebben – en vervolgens zelf op pad gaat als jager.
<blockquote>Vrouwen gedragen zich anders dan een eeuw geleden. Dit maakt de weg vrij om mee te doen in domeinen die ooit voorbehouden waren aan mannen. Waarom zou dat niet doorzetten in de criminaliteit?</blockquote>
We zijn klaar voor een voorspelling. Vrouwen gedragen zich heel anders dan een eeuw geleden. Ze leren nieuw gedrag aan, waardoor ze zich ook anders gaan voelen en zich anders verhouden tot hun omgeving. Dit maakt de weg vrij om mee te doen in domeinen die ooit voorbehouden waren aan mannen. Dat proces is ingezet en zet door. Waarom zou dat niet doorzetten in de criminaliteit?
Als we de fictie mogen geloven (en dat doe ik); 
Als vrouwen ophouden met die parttime baantjes van ze – crimineel ben je namelijk fulltime; 
Als de daling van het aantal criminele mannen doorzet; 
Als vrouwen steeds vaker financieel onafhankelijk willen zijn; 
Als vrouwen elkaar blijven steunen in onafhankelijk gedrag; 
Als het vrouwenvoetbal exemplarisch is; 
Als vrouwen het allemaal niet langer pikken, om het even wat, gewoon niet meer pikken; 
Dan komen er meer, steeds meer gevaarlijke vrouwen.
<div class="info-box">
<h5>Over de auteur</h5>
Justine le Clercq is romanschrijver, hosselaar, bestuursvoorzitter van bordeel My Red Light, ex-crimineel en docent sociale wetenschappen. Haar laatste roman, Krimp, is geïnspireerd op Elise S., die eind 2014 rovend met haar geliefde door Nederland en Duitsland trok. Justine heeft vroeger ook zoiets gedaan.
</div>
<div class="info-box">
Fotografie Lonneke van der Palen 
Styling Mary-Lou Berkulin 
Manicure Frédérique Olthuis 
Model Beatriz Collin
Met dank aan Marie Godt
</div>

Waarom ex-prostituee Justine le Clercq tegen het criminaliseren van prostitutie is

Proosten op de komende ruzie en ander onheil. Een kerstverhaal van Justine le Clercq

Waarom beweert bordeelbaas Annemarie van Gaal zoveel onzin over de Wallen?

Geen prooi meer maar jager: de opmars van de gevaarlijke vrouw