<div class="lead">Die omgewaaide eik aan de gracht kan zomaar je nieuwe keukentafel worden</div>
<div class="wpg-element paragraph">
<p>Een paar jaar geleden werd er in de straat van de Amsterdamse meubelmaker Crisow von Schulz een boom gekapt. Niets bijzonders, dacht Von Schulz, gebeurt vaker. Maar een buurvrouw zei: ‘Moet jij die niet hebben? Jij hebt toch hout nodig voor je meubels?’ Tja, dacht Von Schulz, waarom ook niet. Hij maakte een babbeltje met de werklui die de boom omzaagden en bracht de stam naar zijn werkplaats. Het kwartje viel nog niet bij Von Schulz.</p>
</p></div>
<p>Niet lang daarna stond hij op een straatfestival in de Amsterdamse Pijp. Met enkele meubelmakers had hij een mobiele zagerij opgezet om te laten zien hoeveel ambacht nodig is om van een boom een bank te maken. Von Schulz: ‘Het publiek reageerde heel enthousiast. Ze wilden van alles weten. “Komt die boom uit de buurt?” vroeg een bezoeker. “Het zou toch te gek zijn als een boom uit je eigen straat een bank in het park om de hoek werd.” Ineens zag ik het: van Amsterdams hout Amsterdamse meubelen maken.’</p>
<div class="image center"><img decoding="async" src="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2014/04/d6ff702b-2492-490f-9b77-2b5602112605_2010DSC11619_preview.jpg" width="960" height="1286"alt="Foto: Roos Aldershoff /Stadshout" border="0" /><em class="credit">Foto: Roos Aldershoff /Stadshout</em></div>
<p>Von Schulz richtte Stichting Stadshout op dat gekapt Amsterdams hout verzamelt en verwerkt tot planken en meubelen. ‘Als ik nu door de stad fiets, zie ik overal hout liggen. Omgewaaide bomen, afgewaaide takken of bomen met een kruis erop zodat de houtkappers weten welke boom ze moeten hebben.’ De stad als goudmijn.</p>
<p>Jaarlijks gaat in Amsterdam een klein bos tegen de vlakte: 40.000 bomen van de miljoen die er in totaal staan. Ze zijn ziek, oud of moeten plaats maken voor een nieuwe weg of woonwijk. Normaal gesproken gaan ze mee met het bedrijf dat ze omzaagt. Dat zit ermee in z’n maag, want voor hen is het afval. Tot voor tien jaar geleden moest het bedrijf betalen om het te laten afvoeren, nu wordt het deels versnipperd en als biobrandstof verkocht.</p>
<div class="wpg-element streamer">
<blockquote>
<p>Voor de ras Amsterdammer zijn er ook doodskisten van Mokumer hout te koop</p>
</blockquote>
</div>
<p>‘Doodzonde,’ zegt Von Schulz. ‘Vaak zitten er prachtige bomen tussen. Zoals platanen: schitterend hout en zeer zeldzaam; bij de groothandel is het bijna niet meer te krijgen. Of iepen, een typische Amsterdam boom: net zo mooi en kostbaar. Wist je dat bijna alle oude trappenhuizen in Amsterdam van iep zijn gemaakt?’</p>
<p>Tot in de jaren tachtig werden de bomen door de gemeente gekapt en één keer per jaar geveild. ‘Zo hield de gemeente er nog wat aan over. Nu kappen bedrijven de bomen en die beschouwen het hout dus als afval.Privatisering, hè.’</p>
<p>Sinds een jaar of twee zamelt Stichting Stadshout de bomen in, te beginnen bij al het kaphout van Amsterdam-Zuid. Von Schulz: ‘Amster­dams hout is van zeer hoge kwaliteit. Fraaie, egale stammen omdat ze in onze relatief nauwe straten kaarsrecht omhoog groeien. Altijd keurig gesnoeid. Oké, af en toe een spijker van een vogelhuisje. Maar verder: bij de groothandel vind je nauwelijks zulk mooi hout.’</p>
<div class="figure--right">
<figure id="post-23009 media-23009" class="align-none"><img decoding="async" src="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2014/04/f520ff96-d813-4669-a45d-962ddbe0ab22_Gewetenmeter-5_preview.jpg" alt="De gewetenmeter" /><figcaption>De gewetenmeter</figcaption></figure>
</div>
<p>De mooiste bomen moet een paar jaar drogen, van de andere worden direct fietskratten, vogelhuisjes, parkbanken of plantenbakken gemaakt. Een deel is voor de Amsterdamse openbare ruimte, een ander deel wordt als plank aan groothandels en andere meubelmakers verkocht en van weer een ander deel maakt Stadshout meubels voor particulieren. Die omgewaaide eik aan de gracht zou dus zomaar je nieuwe keukentafel kunnen worden.</p>
<p>‘Onze orderportefeuille zit tjokvol,’ zegt Von Schulz. En voor de ras-Amsterdammer zijn er ook doodskisten van Mokumer hout te koop.</p>
<p>Momenteel werken er vijftien man bij Stadshout, dertig particulieren komen geregeld een handje helpen. Maar het gaat Stadshout om meer dan werk creëren en meubels maken. ‘Het is waanzin hoe wij met onze grondstoffen omgaan. Bijna al ons hout komt uit het buitenland, zoals Azië, Zuid-Amerika en Oost-Europa, terwijl we ons eigen hout als afval zien en het versnipperen. Of we halen kant en klare meubels van de andere kant van de wereld omdat ze daar voor een hongerloontje kappen en timmeren. Op de Overtoom koop je voor 500 euro een eettafel, terwijl ik voor dat geld nog niet eens het benodigde hout kan kopen. We moeten weer lokaal denken: Amsterdamse meubels van Amsterdams hout.’</p>


Evert Nieuwenhuis

Gerelateerd