<div class="wpg-element paragraph">
21-08-2007 Door Freke Vuijst
Tony Shkurtaj, de UNDP-medewerker die Ad Melkert er van beschuldigt een schrikbewind te voeren bij de ontwikkelingsorganisatie van de Verenigde Naties, heeft nu de VN in verlegenheid gebracht. In een vertrouwelijke brief, waarin Vrij Nederland inzage had, schrijft het hoofd van het VN Ethics Office dat er bewijzen zijn dat UNDP wraak heeft genomen op klokkenluider Shkurtaj. Het Ethics Office pleit voor een onderzoek. Of dat onderzoek er ooit zal komen, is echter de vraag. Want volgens UNDP heeft het Ethics Office van de VN geen jurisdictie over UNDP. ‘Dit is bizar,’ zegt Tony Shkurtaj. ‘Het Ethics Office stelt mij in het gelijk, maar ik ben geen stap verder.’
In juli (zie VN nummer 30, <a href="https://www.vn.nl.kpnis.nl/Standaard-Media-Pagina/Ad-Melkert-en-de-klokkenluider.htm" class="normal" title="Ad Melkert en de klokkenluider">Ad Melkert en de klokkenluider</a>) vertelde Shkurtaj zijn verhaal aan Vrij Nederland. De Albanees met een Italiaans paspoort had twee jaar de dagelijkse leiding van het UNDP-kantoor in Noord Korea. Hij maakte mee hoe miljoenen euro’s aan hulpgelden naar het Noord-Koreaanse regime vloeiden zonder dat UNDP zicht had op de besteding van het geld. Hij had zijn meerderen, onder wie Ad Melkert, gewaarschuwd dat UNDP in Noord-Korea systematisch haar eigen regels schond. Uiteindelijk werd hij naar het hoofdkantoor in New York teruggeroepen en werd zijn contract niet verlengd. Ook kwam zijn naam terecht op de lijst van gekken en terroristen bij de beveiligingsdienst van de Verenigde Naties. Volgens Shkurtaj had UNDP, en met name Ad Melkert, wraak genomen omdat hij naar de Amerikaanse ambassade bij de VN was gestapt. 
In juni had Shkurtaj zich aangemeld bij het Ethics Office van de VN. Hij vroeg om opgenomen te worden in het speciale beschermingsprogramma voor klokkenluiders. Die bescherming kan het Ethics Office hem nu niet geven, hoewel er ‘op het eerste gezicht sterke bewijzen zijn dat er een zaak is.’ In de brief beschrijft het hoofd van het Ethics Office dat er discussies zijn geweest met UNDP om de legalistische jurisdictie-kwestie in dit geval te doorbreken. Daar voelde UNDP niets voor. Volgens woordvoerster Christina LoNigro heeft UNDP gekozen voor een extern team dat zowel de kwestie van de klokkenluider als de Amerikaanse beschuldigingen dat het Noordkoreaanse regime met UNDP-geld huizen in Europa kocht, moet onderzoeken. Wie dit onderzoek zal uitvoeren en op welke termijn is nog niet bekend.
Door de formalistische opstelling van UNDP is VN secretaris-generaal Ban Ki-moon duidelijk in verlegenheid gebracht. Shkurtaj’s zaak werd gezien als een testcase voor het hervormingsprogramma van de VN en het nieuwe Ethics Office. Ban’s kantoor had blijkbaar geen idee dat UNDP zich aan het Ethics Office zou onttrekken. ‘Ban Ki-moon is nu in een hele moeilijke situatie gemanoeuvreerd,’ zegt Tony Shkurtaj. ‘Als hij er voor kiest om UNDP te steunen dan kan hij zijn Ethics Office wel opdoeken. Wat voor zin heeft dat kantoor als duizenden VN-medewerkers er niet onder vallen?’
Volgens Shkurtaj kwam UNDP pas op het laatste moment met het jurisdictie-argument aanzetten. ‘Pas toen UNDP het ontwerpverslag van het Ethics Office had gelezen begin augustus, was er ineens die mandaatskwestie. Mijn bronnen bij UNDP vertellen me dat dit direct van Ad Melkert kwam. Ik begrijp niet hoe Nederland, als grootste donor van UNDP, tolereert dat UNDP blijkbaar aan niemand verantwoording schuldig is.’
</div>