Film
In Cristian Mungiu’s 4 maanden, 3 weken, 2 dagen (4, 3, 2 voor intimi) – winnaar van de Gouden Palm in Cannes – wordt één ding duidelijk: alles is te koop. Zeep en sigaretten haal je bij een mannetje om de hoek, deo en de pil bij een medestudente twee deuren verderop. Zelfs een abortus is met een beetje inzet te vinden. Het is 1987 en in Roemenië geldt een strenge anti-abortuswet. Toch stemt Otilia (Anamaria Marinca) ermee in haar zwangere kamergenootje Gabita (Laura Vasiliu) te helpen. Geen makkelijke taak. De ontmoeting met meneer Bebe (Vlad Ivanov), de man die de abortus illegaal zal gaan plegen, verloopt stroef. Gabita is niet helemaal eerlijk geweest over het aantal maanden dat ze zwanger is (niet twee, maar bijna vijf – de periode in de titel). Daarnaast blijkt Bebe meer dan alleen een financiële vergoeding te verwachten. En als Gabita de procedure overleeft, bestaat nog altijd het risico te worden opgepakt (gemiddelde celstraf: vijf tot tien jaar). ‘Gooi de foetus straks niet in de wc, ook niet in stukjes,’ luidt Bebe’s prozaïsche advies, ‘anders raakt de wc verstopt.’
Sinds 1989 is abortus legaal in Roemenië, maar in veel andere landen blijft het een gevoelige kwestie. Zo bleek vorige week in Polen: de leden van een nieuwe vrouwenpartij gingen gewillig naakt op de foto, maar abortus durfden ze niet in hun programma op te nemen, uit angst uitgemaakt te worden voor kindermoordenaars. Films blijven evenmin gespaard. De huiskrant van het Vaticaan vond 4, 3, 2 een ‘schandelijke vertoning’, waarin de foetus wordt gezien als afval dat gewoon in de vuilstortkoker gegooid kan worden.
Maar wie 4, 3, 2 alleen ziet als een anti-abortusfilm, doet geen recht aan Mungiu’s oog voor detail, zijn sobere maar indringende vertelstijl en het sterke acteerwerk. Met een klinische gereserveerdheid observeert hij het proces. Hij kijkt even afstandelijk naar een innige omhelzing als naar een geaborteerde foetus. De abortus speelt een belangrijke rol, maar niet de grootste. Belangrijker is de vriendschap tussen Otilia en Gabita, die in Otilia’s geval verder gaat dan Gabita verdient.

Gerelateerd