Archeologen hebben het fundament van de gaskamers van Sobibor teruggevonden. Ruim zeventig jaar na de afbraak van het vernietigingskamp moet de bodem vertellen hoe het eruit heeft gezien. Aan de oppervlakte staat niets meer. ‘Ik hoop dat u geen nachtmerries overhoudt aan mijn verhaal.’

Zacht klinkt het gepraat van de Poolse werknemers en het geschraap van hun scheppen. Voorzichtig schaven ze laagje voor laagje uit de kuil. Na ruim een week geduldig graven, steken rode muurtjes inmiddels uit het lichtbruine zand. Twee weken ervoor lag hier nog asfalt en stond er een monument. Nu tekent zich een rechthoek van 20 bij 15 meter af.

Na vier jaar wachten op toestemming om op deze plek te mogen graven, zijn de fundamenten van de gaskamers van Sobibor gevonden. De vier ruimtes die al zijn uitgegraven zijn zeven bij vijf meter. Gescheiden door een gang, liggen aan de andere kant vermoedelijk nog vier gaskamers die later in de oorlog zijn bijgebouwd.

‘Kijk uit dat je er niet op...