De komst van de christelijk-rode coalitie markeert het einde van een lange periode van liberale dominantie in de Nederlandse politiek. Dat wordt goed zichtbaar in de grote woorden waarin de liberaal georiënteerde partijen VVD, D66 en GroenLinks hun kritiek verpakken. ‘Het gedonderjaag met de apparatsjiks in het middenveld begint weer,’ zegt VVD-leider Mark Rutte over het voornemen van de nieuwe coalitie om meer over te laten aan de burgers, hun organisaties en de lagere overheden. Alexander Pechtold (D66) ontwaart de hand van ‘fanatieke christenen’ in de coalitieafspraak dat vrouwen die over tijd zijn, een ‘variabele’ bedenktijd in acht moeten nemen voor de beslissing of ze een beginnend leven tot een einde willen brengen. Een afspraak die Femke Halsema (GroenLinks) als het werk van de Pro life-beweging ziet.

Hun tanende invloed zit de liberalen duidelijk dwars. Na de val van de Muur voerde de VVD nog campagne met de slogan ‘We zijn allen liberaal’. De sterke...