<div class="lead">
Rutte vlogde vanuit Silicon Valley enthousiast over de startup-mentaliteit in Amerika. Vertederend. Maar als hij straks weer terug is in Nederland, is het misschien beter als hij zijn serieuze, ijsjesloze masker weer op zet.
</div>
Stiekem verheugde ik me ontzettend op het bezoek van premier Mark Rutte aan Silicon Valley. Net als tijdens zijn <a href="https://www.vn.nl/wat-nederland-kan-leren-van-de-strijd-tegen-gentrificatie/" target="_blank">laatste bezoek</a> aan New York, zou Rutte zijn reis vrijwel zeker aangrijpen om een van zijn zeldzame vlogs op Facebook te zetten.
Iemand moet de premier verteld hebben dat dit tegenwoordig dé manier is om landgenoten te bereiken. Ik wil deze persoon daarvoor graag bedanken. Er zijn namelijk weinig dingen zo leuk als de vlogs van Rutte. De premier, die binnen Nederland zelfs <a href="https://www.nrc.nl/handelsblad/2015/12/19/altijd-het-vrolijke-mannetje-1567851" target="_blank">weigert </a>een ijsje te eten om zijn imago niet te schaden, laat die strategie op reis klaarblijkelijk direct varen. In zijn vlogs weet Rutte in minder dan een minuut een indruk achter te laten die het midden houdt tussen een tweedeklasser op schoolreisje en een gijzelaar die met het pistool op zich gericht een boodschap moet inspreken.
Vertederend, kortom.
Gisteren werd mijn ongeduld gelukkig beloond. Zijn vlog was dit keer een bovendien bijzondere: Rutte zou voor het eerst een ‘live-uitzending’ via Facebook doen. Het maakte <a href="https://www.facebook.com/ministerpresident/videos?fref=photo" target="_blank">het geheel</a> nog net wat onbeholpener dan normaal: Rutte die onder luid geklik van fotocamera&#8217;s met een zwarte stift een moeilijk te ontcijferen boodschap op de ‘wall’ van het Facebook-kantoor in San Francisco schrijft. ‘Kijken jullie even mee?’ Hij zegt het echt. Onbetaalbaar.
Een snoepreisje was de tocht naar Silicon Valley, die Rutte samen met Neelie Kroes maakte, natuurlijk allerminst. In het mekka van de technologie en innovatie wilden ze de banden tussen bedrijven daar en hier verder aanhalen. Voor de zo gewenste startup-cultuur die Nederland moet krijgen kan er veel geleerd worden. Een no-nonsense mentaliteit met aandacht voor oplossingen in plaats van problemen, omschreef Rutte het later op zijn Facebook. En hij had goed nieuws: de bedrijven die hij had gesproken wilden graag ook in Nederland zaken komen doen. Facebook, Apple en Uber: ze stonden allemaal te popelen.
<figure id="post-314506 media-314506" class="align-left">
<figure style="width: 1561px" class="wp-caption alignnone"><img decoding="async" src="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2016/02/Schermafbeelding-2016-02-03-om-12.01.33.png" alt="" width="1561" height="767" /><figcaption class="wp-caption-text">Rutte en Kroes met Uber-CEO Traves Kalenick</figcaption></figure>
</figure>
Hoezeer ik ook van Ruttes reisvlogs geniet, dat laatste had ik hem van te voren natuurlijk ook wel kunnen vertellen. Sterker nog: Uber vindt Nederland zo leuk dat het hier al een tijdje een brievenbusfirma heeft om inkomsten <a href="https://fortune.com/2015/10/22/uber-tax-shell/" target="_blank">belastingluw</a> te kunnen wegsluizen. En hoewel Uberpop nog altijd verboden is, hangen de straten van Amsterdam op het moment al vol met advertenties voor een nieuwe variant UberX.
Terwijl Rutte gisteren stond te vloggen in San Francisco, gingen Uber-chauffeurs in New York de straat op. Ze staakten, uit protest tegen een plotselinge daling van de ritprijs met 15 procent. No nonsense als ze is, kan Uber dat gewoon, zomaar, uit het niets doen. Volgens het bedrijf is de maatregel zelfs in het belang van de chauffeurs: die profiteren er immers alleen maar van als nóg meer mensen van Uber gebruik gaan maken. Denken in oplossingen, heet dat.
Staken bij een on-demand-baantje als Uber-chauffeur heeft iets treurigs, iets vreselijk onbenulligs. Feitelijk heb je er alleen jezelf mee. Alleen als je iedereen zo ver krijgt mee te doen kun je echt iets uithalen. En daar zit de crux: wanneer door een staking een deel van de chauffeurs van Uber wegvalt, gaat de ritprijs automatisch omhoog en profiteren de chauffeurs die doorwerken daar weer van. Het algoritme van Uber schoffelt de, toch al niet zo grote, solidariteit nog verder onderuit.
‘Ik ben hier om te kijken hoe wij in Nederland kunnen leren van deze hele Valley,’ vertelt Rutte in zijn vlog enthousiast. ‘Ongelooflijk fascinerend en inspirerend’ was het geweest. ‘Hopelijk komen nog heel veel Amerikaanse bedrijven naar Nederland!’ sluit hij af.
Het was nog steeds vertederend. Maar als hij weer in Nederland is, mag zijn serieuze, ijsjesloze masker weer op. Zonder fatsoenlijke regulering komen ook de naarste gevolgen van de Amerikaanse klusjeseconomie deze kant op. Denken in oplossingen, dat is in deze vooral: voorkomen dat problemen ontstaan.