<div class="lead">
Het was maandag een verontrustend klinkende <a href="http://nos.nl/artikel/2046817-een-jaar-na-mh17-nog-steeds-vliegen-boven-conflictgebieden.html" target="_blank">primeur</a> van het NOS-journaal: ‘Een jaar na de ramp met vlucht MH17 boven Oost-Oekraïne vliegen dagelijks nog steeds tientallen passagiersvliegtuigen over oorlogsgebieden.’
</div>
De redactie was in de vluchtgegevens gedoken en stelde vast dat KLM, Air France en andere maatschappijen blijven vliegen boven Mali, Zuid-Soedan en de Sinaï. En dat terwijl KLM-topman Pieter Elbers in februari nog had gezegd dat zijn toestellen met een boogje om deze landen heen gaan.
Het onderzoek is nog niet voltooid, maar er zijn vele aanwijzingen dat de MH17 op 17 juli vorig jaar is neergehaald door een vanaf de grond gevuurde raket, vermoedelijk een Buk van Russische makelij. Het toestel vloog op zo’n 10.000 meter boven de gevechtszone in Oekraïne, maar dat is voor de Buk geen probleem. En omdat de Russen in de verkoop van hun wapentuig niet al te kieskeurig zijn, is het nachtmerriescenario dat deze wapensystemen in handen vallen van terroristen die ze tegen de burgerluchtvaart inzetten.
Na de ramp met de MH17 bleek dat elke luchtvaartmaatschappij zijn eigen afwegingen maakt, waarbij de brandstofkosten natuurlijk ook gewicht in de schaal leggen. Er is geen centraal orgaan dat hierover te raadplegen valt. De Amerikaanse Federal Aviation Authority komt nog het dichtst in de buurt, omdat zij nauw samenwerkt met goed geïnformeerde inlichtingendiensten. Hun <a href="https://www.faa.gov/air_traffic/publications/us_restrictions/" target="_blank">NOTAM’s</a> (Notice to airmen) zijn verplichte kost voor de meeste piloten. Daaruit blijkt dat je boven Mali, Zuid-Soedan en de Sinaï gewoon kunt vliegen, als je maar boven de 8.000 meter (FL 260 in vliegerstermen) blijft. Er zijn geen aanwijzingen dat er in die landen wapens rondslingeren waarmee je een toestel op die hoogte kunt neerhalen. Een Buk neem je ook niet zomaar op de schouder mee; je hebt er tenminste een zware oplegger voor nodig en een geschoolde bemanning.
Hoe lager, hoe groter het risico dat je binnen bereik komt van op de schouder gedragen raketwerpers (in de chaos van Libië hebben vele zware wapens hun weg gevonden naar Noord-Mali, Gaza en andere conflictgebieden). Opstijgen en landen zijn de grootste risico’s.
De KLM-baas was misschien zelf niet goed op de hoogte, maar dat betekent niet dat het gevaarlijk is om over Mali en andere landen heen te vliegen – verblijven in die streken is een andere zaak.

Gerelateerd