Beschouwing / Breyten Breytenbach verzameld

Eens een activist, altijd een activist. Dat zou wel eens het lot kunnen zijn van Breyten Breytenbach, dichter en schilder, maar toch vooral ook bekend als vrijheidsstrijder tegen het voormalige apartheidsregime in zijn vaderland, Zuid-Afrika. Het is zelfs maar de vraag of hij, zonder dat politieke engageme nt, als dichter wel de aandacht zou hebben gekregen die hij nu kreeg, en zeker zou hij niet zo’n icoon zijn geworden als nu het geval is.

Laurens Vancrevel, de uitleider van de juist verschenen tweetalige bloemlezing uit Breytenbachs gedichten, De windvanger, vraagt het zich ook af. En concludeert dat een onpolitieke reputatie ‘zijn literaire betekenis en de veelzijdigheid van zijn dichterschap minder in de schaduw (zou) hebben gesteld’. Ook zonder die politieke betrokkenheid een groot dichter dus.

Het valt historisch gezien ook niet goed tegen te spreken. Bij zijn debuut in 1964 werd Breytenbach in zijn vaderland direct al...