De toekomst van de roman

Jaren geleden bezocht ik Sint-Petersburg en het eerste wat ik er deed, was naar de Neva wandelen om te kijken onder wat voor omstandigheden de ranzige pedofiel Svidrigailov uit Dostojevski’s Misdaad en straf zich van het leven had beroofd. De volgende dag liep ik het aantal stappen na dat Raskolnikov nodig heeft om van zijn huis bij dat van de oude woekeraarster Aljona Ivanovna te komen die hij om zeep gaat brengen, en probeerde ik me in het kolkende hoofd van de moordenaar te verplaatsen. Of wat vrediger: ik kom in Dublin aan en mijn eerste doel is 7 Eccles Street, woonhuis van Leopold Bloom. Literaire pelgrimages, het zijn nog maar de uiterlijke vertoningen van een leven dat gestempeld is door de romans die je gelezen hebt.

Want dat ik die heilige plaatsen wilde bezoeken, komt natuurlijk doordat de boeken waar ze met hun (anti-)helden in voorkomen mijn leven veranderd hebben. Dat De wegen der vrijheid van Sartre me de weg wees uit het enghartige milieu...