<div class="wpg-element paragraph">
05-07-2008 Door Piet Grijs
Tussen Leer en Esens ligt een schip dat met zijn naam de hele spellings­oorlog tussen de pannenkoeketers en de pannekoekvreters tot een vredig eind kan brengen. Tussen de twee masten van het schip is een brede plank gespijkerd waarop de naam van het schip is gebrandschilderd. De naam van het watervaartuig luidt: PANKOEKENSCHIP. De ideale oplossing voor de tachtigjarige oorlog tussen de pannen-schrijvers en de panne-liefhebbers: eet pankoek!
Alle zeventien protestantse kerken van de stad Leer hebben op hun voorgevels marmeren platen waarop in zuiver achttiende-eeuws Nederlands de dominees, geldschenkers en burgervaders genoemd worden die de bouw van die doopsgezinde of niet-doopsgezinde monumenten bevorderd hebben. In de kerken begroet men elkaar met de universele groet die je als fietser ook tegen elke boer of koe moet roepen: ‘Moj’. Ik dacht dat moj een flauwe Groningse studentengrap was, maar het is in heel Oost-Friesland niet zozeer de gewoonte als de verplichting. Komt het van mooi of van morgen? Ik weet het niet, maar de groet klinkt tot diep in de nacht. 
Mag ik ueberhaupt wel een column over een fietstocht in Oost-Friesland schrijven? Dat is toch even idioot als een column over voetballen schrijven? We waren woensdagavond in het enige Turkse restaurant van Leer gaan eten om de lokale Turken bij te staan tegen het gejuich van de lokale Duitsers. Dat viel lelijk tegen. In de hele hoofdstraat van Leer, met minstens twintig restaurants en cafés, waren maar twee terrassen met een televisiescherm. Terwijl je in Nederland zelfs op een afgesloten wc elk Nederlands doelpunt moet aanhoren, moesten wij naar de stand vragen. ‘Kijk maar in de keuken’, was het antwoord. De aldaar werkende Turk gaf ons de stand. Waar was de Leerse jeugd die voor Duitsland moest juichen? Die bleek in zijn geheel, zeker duizend jongens en meisjes, in een oude bakstenen fabrieksruïne rond te lopen. Het beeld viel uit, niemand werd kwaad, er werd overgeschakeld naar de Franstalige Zwitserse televisie met een Duitse radiocommentator.
Altijd gedacht dat Nederland de mooiste fietspaden van de wereld had. Nee, de mooiste fietspaden heeft Oost-Friesland, met de bijzonderheid dat je een hele dag kunt fietsen en op die tachtig kilometer slechts twee (Franse) fietsers tegenkomt. Als wielrijder bestudeer je het plaveisel onder je banden. Had ik maar vanaf het begin elk nieuw type steen, kiezel, asfalt, tegel, zand, beton, ijzer gefotografeerd, dan kon ik een uniek boek maken over fietspadbekleding met speciale aandacht voor de maanvormig bolle en holle steentjes in paden die in het midden opbollen door boomwortels die omhoog hollen. De fietspaden hebben niet, zoals de nieuwste mode in Nederland, nummers die je dus moet zoeken in een kaart, maar gewoon namen van dorpen en gehuchten.
Op het wadden-eiland Langeoog zagen we donderdag voor het eerst toeristen. Dat waren natuurlijk toeristen die niet voor het voetballen thuis waren gebleven, dus we zaten met vier mensen op een pizza-terras voor de wedstrijd Spanje-Rusland. Interessant was om in de lokale folder te lezen over de plannen die in 1935 waren gemaakt om het eiland tot een vesting om te bouwen. Dat waren, volgens de folderschrijver, plannen geweest van ‘de natio­naalsozialisten’. Het werd niet duidelijk welke toeristen uit welk land daarmee bedoeld werd. Op het eiland mogen geen auto’s maar wel een speelgoedtreintje dat je van het veer naar het dorp brengt met de fietsen op een apart wagonnetje.
Wilt u ook naar Leer? Met de trein? Dan verkopen de automaten van de Nederlandse Spoorwegen u uitsluitend een kaartje naar Groningen en vandaar een ritje naar Leer. Maar er rijdt een snelle trein van Amsterdam naar Berlijn. U stapt in Rheine uit en neemt het lokaaltje naar Leer, waar de conducteur volkomen begrip heeft voor het feit dat u door de schuld van de Nederlandse Spoorwegen geen kaartje hebt.
</div>

Gerelateerd