<div class="lead">
Fred Teeven sloot de deal met crimineel Cees H. naar eigen zeggen &#8216;voor volk en vaderland.&#8217; Morgen presenteert de commissie Oosting haar onderzoek naar de deal. Dit zijn alvast de zeven brandende kwesties waar wij nog mee zitten.
</div>
Hoe langer je er naar kijkt, hoe onbegrijpelijker het wordt. Die emotie overviel ons toen we werkten aan het hoofdstuk De Onderhandelaar voor ons boek <a href="https://www.uitgeverijbalans.nl/boeken/de-jacht-op-crimineel-geld/" target="_blank">De Jacht op Crimineel Geld</a>. Daarin hebben we een zo gedetailleerd mogelijke reconstructie proberen te maken van de deal die de toenmalige officier van justitie Teeven in 2000 sloot met de Amsterdamse hasjbaron Cees H.
Uit open en verborgen bronnen hebben we een helder verhaal kunnen destilleren. Onze eerste voorzichtige conclusie? Twee bewindslieden zijn gestruikeld over miscommunicatie, desinteresse en een flinke dosis politieke onbenulligheid. Niet voor niets luidt de onderkop van het hoofdstuk: Hoe drugscrimineel Cees H. de Nederlandse staat dolde. Maar we blijven toch ook met veel vragen zitten. Hier de zeven meest prangende:
1. Het was een móórddeal. Cees H. kreeg zijn miljoenen terug, hij mocht eerder de gevangenis uit en hij werd niet verder vervolgd. Daar moet een fikse tegenprestatie tegenover hebben gestaan, want het was in de woorden van Teeven een deal ‘voor volk en vaderland’. Maar wat was de prijs? Wat heeft Cees H. nu precies geleverd?
2. Hoe kan het dat de bazen van het OM, het College van Procureurs-generaal, in 2000 akkoord ging met de Teeven-deal in de veronderstelling dat de drugscrimineel maar twee miljoen gulden op zijn bankrekeningen in Luxemburg had staan? Inmiddels is gebleken dat het meer dan 5 miljoen gulden was, terwijl uit eerder Fiod-onderzoek kwam vast te staan dat Cees H. e<a href="https://www.vn.nl/cees-h-veel-rijker-dan-gedach/" target="_blank">en kleine 22 miljoen gulden aan zijn drugshandel verdiende.</a>
3. Teeven stond er al gekleurd op in 2000. Hij had eerder omstreden afspraken gemaakt met criminelen als Cor van Hout en Mink Kok. Waarom kreeg de vrijbuitende officier van justitie opnieuw carte blanche?
4. Wat bezielde Ivo Opstelten om in het Kamerdebat van 2014 met het foute bedrag van twee miljoen gulden aan de haal te gaan? In Kamerstukken uit nota bene 2002 blijkt al dat de afhandeling van de deal ‘onvoldoende zorgvuldig’ is geweest. Dat had alle alarmbellen moeten laten afgaan. Had dan echt niemand bij het ministerie van Veiligheid en Justitie de tegenwoordigheid van geest uit te zoeken hoe het werkelijk zat?
5. Welke rol heeft Teeven toen bij het voorlichten van de minister gespeeld? En Ben Swagerman, indertijd bij het OM zijn meerdere en tegenwoordig VVD-senator? Waarom hebben zij de minister niet meteen verteld dat het geen twee miljoen was, maar een veelvoud? Dat hadden ze trouwens ook in 2002 al kunnen laten weten aan de toenmalige justitieminister Benk Korthals. Is ook niet gebeurd. Why?
6. Welke rol heeft de VVD-top gespeeld? Hebben prominente partijbonzen als Ard van der Steur en Klaas Dijkhoff zich bemoeid – het was immers verkiezingstijd – met de gang van zaken op het ministerie van Veiligheid en Justitie? En wat wist premier Rutte? Wist hij dat Teeven een gesprek had gevoerd met de directeur-generaal Roes van het ministerie, waarin de staatssecretaris uiteindelijk toch zou hebben bevestigd dat het om meer ging dan de 2 miljoen gulden?
7. Dan komt het OM in 2014 op voordracht van Opstelten met oud-procureur Henk van Brummen op de proppen, die ‘het bonnetje van Teeven’ gaat zoeken en de deal moet blootleggen. Dat is toch een slager die het eigen vlees keurt. Waarom niet meteen een onafhankelijke onderzoeker?
We kunnen er zo nog zeven bijplakken. Of veertien. Maar als het Oosting cum suis is gelukt om hier de antwoorden bij te vinden, dan zijn ‘volk en vaderland’ hem dankbaar. En anders wij wel.

Harry Lensink

Gerelateerd