Maarten Asscher (54). Schrijver en directeur van Athenaeum Boekhandel
Wat is voor u vrije tijd?
&#8216;Ik kan slecht overweg met dat begrip: ik neem de dingen die iemand anders vrijetijdsbesteding noemt heel serieus. Als ik met een van mijn kinderen iets doe, dan doe ik dat met dezelfde overgave als waarmee ik mijn werk verricht. Lummelen kan ik niet. Dan komt er schuldbesef naar boven: ik vind dat je elke minuut moet besteden aan iets wat vrucht draagt, wat interessant is en effect heeft, waardoor waarde wordt toegevoegd. 
Ik huur op vakantie altijd een huis waar voor mij een kamer is met een werktafel. Iedereen slaapt dan uit tot een uur of elf. Dat vind ik prima, maar ik kan het niet. Ik zit om half zeven lekker achter dat bureau te roken, te lezen en te schrijven.&#8217;
Hadden uw ouders genoeg tijd voor u?
&#8216;Mijn vader ging op zondagochtend al voor zonsopgang een paar uur naar kantoor. Daarna ontbeten we met z&#8217;n allen en maakten bijvoorbeeld een wandeling langs het strand. In de laatste jaren van zijn leven ontwikkelde hij een zen-achtig talent om aan niets te denken en daarmee de agenda in zijn hoofd tot rust te brengen. Daar heb ik bewondering voor, dat talent heb ik niet van hem geërfd. Mijn moeder was, zoals in haar generatie gebruikelijk, voltijds toegewijd aan haar gezin en ik heb dat altijd naar waarde geschat.&#8217;
Doorstaat het papieren boek de tand des tijds?
&#8216;Daar ben ik heilig van overtuigd. Het gedrukte boek is altijd slechts een van de verschijningsvormen van de literaire cultuur geweest. Het heeft in de afgelopen honderd jaar een ongelooflijke bloeitijd doorgemaakt. Rondom die boekencultuur is een soort entertainmentlaag ontstaan die steeds dikker is geworden. Misschien dat onder invloed van de digitalisering die laag weer een stuk dunner wordt en het boek teruggaat naar wat het van origine ook was: een cultureel vehikel. Wellicht krimpt de boekenmarkt nog met tien of twintig procent en zijn we weer bij het volume van de jaren zestig, zeventig. Daar kan de boekencultuur prima mee verder.&#8217;
Wat zou u met een zee van tijd willen doen?
&#8216;Meer tijd besteden aan mijn onderzoek naar gevangenisliteratuur. Joseph Brodsky zei: een gevangeniscel is een tekort aan ruimte dat wordt gecompenseerd door een overvloed aan tijd. Je zit in die cel, je hebt een vel papier en een pen en verder mag je niets. Wat schrijf je dan? Eigenlijk is dat een verheviging van de vraag wat je überhaupt met je leven aan moet. Wat is interessant? Waar moet je je aan wijden? Die vraag krijgt in gevangenschap haast onhanteerbare proporties.&#8217;

Caroline Buijs