<div class="lead">
<p>Italiaanse rechter heeft besloten dat Shell en vier medewerkers worden vervolgd voor corruptie bij het kopen van een olieveld van een Nigeriaanse ex-minister.</p>
<p><em>Vrij Nederland </em>kreeg negen gigabyte aan informatie afkomstig van de Italiaanse justitie toegespeeld. Op basis van nieuwe feiten uit deze informatie konden we de ontluisterende zaak volledig reconstrueren.</p>
</div>
<div class="info-box"><em>De reconstructie is <a href="https://blendle.com/i/vrij-nederland/corrupte-constructies/bnl-vn-20171026-7c0ede8ce75">hier te lezen via Blendle</a> (€). </em>&#8220;Op het hoofdkantoor van Koninklijke Shell in Den Haag werden constructies uitgedokterd en goedgekeurd om een olieveld in handen te krijgen van een corrupte Nigeriaanse ex-olieminister.&#8221;</div>
<p>Eerst weten wat er precies speelt? De achtergrond van de zaak vatten we hieronder kort samen.</p>
<p>Op 17 februari 2016 een inval plaats in het hoofdkantoor van Shell in Den Haag. De FIOD (de opsporingsdienst van de Belastingdienst) en Italiaanse collega’s namen daarbij een grote hoeveelheid e-mails in beslag. In april van dit jaar lekten via BuzzFeed en <em>Il sole 24 Ore</em> de eerste e-mails uit het 1800 pagina’s tellende dossier. Daaruit bleek dat Shell op de hoogte was van de twijfelachtige reputatie van de voormalige olieminister Dan Etete, die eigenaar was van een groot olieveld. Zijn bedrijf betaalde in 1998 slechts twee miljoen dollar voor het veld, terwijl de geschatte waarde aan olie 450 miljard is. Verdacht, dus.</p>
<p>Jarenlang waren er juridische conflicten tussen Shell en ex-minister Etete, maar in 2011 sloten ze een akkoord. Shell kocht het veld samen met het Italiaanse oliebedrijf Eni voor 1,3 miljard. Aanvankelijk ontkenden de bedrijven dat ze wisten dat een groot deel van het geld bij Etete terecht zou komen, maar uit de in april gelekte e-mails, blijkt dat ze dat wel degelijk wisten van en meedachten aan een manier om het geld naar Etete door te sluizen. In een reactie zei Shell dat ze het dossier van de aanklager in Milaan hadden onderzocht en ‘niet dachten dat er een basis zou zijn om Shell te vervolgen’.</p>
<p>Voor zover bekend begint vandaag in Nigeria een rechtszaak tegen verschillende Nigeriaanse kopstukken die bij de corrupte deal betrokken waren, maar ook tegen Shell en tegen een voormalige directeur van Shell Nigeria, de Nederlander Ralph Wentzels.</p>
<p>De zaak is een van de grootste corruptiezaken in de Nederlandse geschiedenis. In de via Blendle en het maandblad te lezen reconstructie brengt <em>Vrij Nederland</em> onder meer deze nieuwe feiten.</p>
<h3>Enkele bevindingen uit ons onderzoek:</h3>
<ul>
<li>Shell-medewerkers wisten dat er <strong>grote risico’s zaten</strong> aan een deal met Etete. Op 16 juni 2004 – toen Shell en Etete in een juridisch conflict waren verwikkeld over het olieveld – mailde de in Nigeria gestationeerde jurist Guus Klusener onder het kopje ‘privileged and confidential’ dat Etete en andere belanghebbenden bij zijn bedrijf Malabu onderzocht werden om ‘witwasserij en andere illegale activiteiten’. Klusener waarschuwde ervoor dat zakendoen met een bedrijf als Malabu ‘ertoe zou kunnen leiden dat we serieuze kwesties krijgen met onze eigen <em>business principles’.</em></li>
</ul>
<ul>
<li>Shell lijkt nooit te hebben uitgezocht hoe Malabu opereerde en wie Etete precies was, terwijl dat op grond van de eigen <em>Code of Conduct </em>wel <strong>had moeten gebeuren</strong>. Had Shell zich niet moeten afvragen hoe Etete in 1998 tijdens zijn ministerschap überhaupt ooit eigenaar had kunnen worden van het bewuste olieveld?</li>
</ul>
<ul>
<li>Een Shell-medewerker meldde, zo blijkt uit een e-mail in handen van VN, <strong>‘een alternatieve structuur’</strong> te hebben uitgewerkt die neerkwam op een tweetrapsraket: een betaling aan de Nigeriaanse staat, die vervolgens werd doorbetaald aan Malabu/Etete. Begin 2011 wam het akkoord van de Shell-top in Den Haag.</li>
</ul>
<ul>
<li>In het dossier zit ook een gesprek met Aliyu Abubakar, in Nigeria <strong>Mr. Corruption</strong> genoemd. Hij vertelt dat hij in april 2014 aanwezig is geweest op een bijeenkomst met ‘elf witte mensen’ van Shell, de minister van Justitie Mohammed Adoke en vertegenwoordigers van Malabu. ‘Hier is afgesproken de betalingen via de Nigeriaanse staat te laten verlopen vanwege achterdocht en onenigheid tussen Malabu aan de ene kant en Shell en Eni aan de andere kant.’ Inmiddels staan zowel Abubakar als Adoke terecht in Nigeria.</li>
</ul>
<div class="info-box">Lees de complete reconstructie <a href="https://blendle.com/i/vrij-nederland/corrupte-constructies/bnl-vn-20171026-7c0ede8ce75">via Blendle</a> (€).</div>


Gerelateerd