‘Volgt u me nog?’ Het vriendelijke, open gezicht van Romano Prodi kijkt me licht spottend aan. Hij legt uit, doceert bijna, en schiet daarbij van China naar Zuid-Soedan, van de oude Romeinen naar de Franse verlichters. Hij wacht het antwoord niet af en vervolgt zijn verhaal. Zijn bedachtzame, zachte toon staat in schril contrast met zijn harde en besliste oordeel over Europa, haar leiders en alles wat er in zijn ogen had moeten gebeuren en nog moet gebeuren. Voordat het te laat is. De populariteit van de Europese Unie is nog nooit zo laag geweest. Tegen Europa zijn scoort. Volmondig vóór zijn doet dat aanzienlijk minder. In Nederland is ‘eurofiel’ inmiddels een scheldwoord voor iemand die zich zonder enige kritiek achter de EU schaart. Dat is snel gegaan.

Die anti-Europagevoelens zijn van ‘na zijn tijd’, zoals hij zelf zegt. Zijn zorgen over de toekomst van Europa uit hij in publicaties. Nog liever discussieert hij erover met zijn studenten aan de Universiteit van...