‘Ik weet niet of ik het kan’ zegt Ahmed Abdillahi (41) als we hem vragen of hij een artikel voor ons wil schrijven. Een opmerkelijke reactie, want hij heeft ons zojuist weggeblazen met zijn verhaal over de Tweebosbuurt. Ahmed is postbode in Rotterdam. Tijdens zijn rondes door de stad ziet hij een patroon: sociale huurwoningen worden gesloopt om plaats te maken voor de bouw van dure nieuwbouwwoningen.
Arme mensen worden zo de stad uit gepest, ook in zijn eigen wijk. Na een wandeling door de buurt – op de ramen hangen posters met leuzen als ‘Wij wonen hier goed!’ ‘Sloop ons niet!’ en ‘Wij blijven’ – komen we aan bij zijn straat. Althans, wat er nog van over is. De helft van de laan is al gesloopt, net zoals een groot deel van de rest van de buurt. Hij is samen met een paar anderen een van de weinigen die – toen we hem spraken, inmiddels niet meer – nog even kon blijven. De rest van de bewoners moest al vertrekken en zal nu met een schamele oprotpremie en een luttele urgentieverklaring op zak hun geluk ergens anders op de woningmarkt moeten beproeven.
Het zegt alles, vertelt Ahmed aangekomen bij zijn woning: wanneer je door zijn voorruit kijkt zie je nieuwbouw. Woningen van een paar ton. Auto’s van merken die mensen met lage inkomens niet kunnen betalen. We zien spelende kinderen op straat en een man die instructies krijgt van een personal trainer. Het is een gemeenschap van mensen die wat te besteden hebben.
Als je naar de tegenovergestelde kant van zijn woning loopt, openbaart zich een andere wereld. Vanaf Ahmeds bescheiden balkon zie je graafmachines, sloopkogels en vooral een hoop vergruisde bakstenen. Bakstenen die voorheen gezamenlijk een volksbuurt vormden, waar een ander soort gemeenschap woonde dan te zien is door de voorruit, en het daarom vooral met elkaar moesten doen. Die gemeenschap is nu gesloopt.
Van vermogens, tot politieke participatie, tot zelfs levensverwachting: de ongelijkheden groeien.
Terwijl je door het puin loopt, de protestposters op je laat inwerken en luistert naar Ahmeds verhalen en anekdotes, begin je je af te vragen hoe het mogelijk is dat een sociale woningcorporatie deze sloop kon accepteren. En waarom steunden partijen als GroenLinks en PvdA dit in de Rotterdamse gemeenteraad? Was er dan echt geen bezorgde huurder die een beleidsmaker of progressieve politicus kon overtuigen? En hoe kan het dat het verhaal van de Tweebosbuurt pas recent enige media-aandacht krijgt, nu het al te laat is?
financieel uit elkaar
Het verhaal van de Tweebosbuurt vangt de wooncrisis in een notendop: door falend beleid en een hardvochtige huizenmarkt worden de rijken rijker en de armen armer. De financialisering van het woningaanbod heeft ervoor gezorgd dat huizen steeds meer worden beschouwd als investeringsproduct, in plaats van een plek om in te wonen. Groepen Nederlanders groeien daardoor niet alleen financieel uit elkaar, maar door de huidige woningproblematiek ook geografisch, omdat mensen met lagere inkomens uit buitenwijken van steden worden verdreven.
Het is een probleem dat breder speelt in Nederland. Van vermogens, tot politieke participatie, tot zelfs levensverwachting: de ongelijkheden groeien. Het laat zien dat Nederland wordt geconfronteerd met uitdagingen die vragen om progressieve antwoorden. Ideeën zijn er genoeg, daar ligt het niet aan. Er verschijnen aan de lopende band boeken met progressieve oplossingen voor de grote uitdagingen van onze tijd. Talloze wetenschappers hebben een verhaal over hoe het anders kan. En er zijn zat praktijkdeskundigen zoals Ahmed, die geconfronteerd met hun realiteit, beseffen wat er te doen staat. Maar deze ideeën vinden nog onvoldoende vertaling naar de politiek. De wooncrisis laat dit scherp zien.
Daarom hebben wij, een groep jonge denkers, afgelopen juni het Progressief Café opgericht. Een politiek platform en denktank dat zich ten doel stelt om de waarden van inclusie, verheffing en duurzaamheid in Nederland en daarbuiten in ere te houden. Deze nieuwe denktank brengt bestaande progressieve oplossingen in beeld en verschaft een handelingskader om hedendaagse maatschappelijke vraagstukken aan te pakken. Dat doet Progressief Café doormiddel van evenementen over thema’s en publicaties van denkers en doeners die het verdienen om gehoord te worden.
De onderstroom
Om die publicaties mogelijk te maken richt Progressief Café De Onderstroom op. Namens De Onderstroom worden de komende maand podcasts, artikelen en nieuwsbrieven gepubliceerd, waar progressieve ideeën over de hervorming van ‘de woningmarkt’ op een aantrekkelijke manier worden gepresenteerd. In deze artikelen lichten diverse experts en denkers ideeën toe en concretiseren ze hoe de implementatie ervan kan bijdragen aan een inclusieve en duurzame volkshuisvesting. De besproken ideeën in de podcasts en artikelen worden uitgediept en aangevuld tijdens het eerste grote symposium Kraak de crisis in Pakhuis de Zwijger op 6 december.
Het vandaag verschenen verhaal van Ahmed Abdillahi is het eerste van een vierluik artikelen over verschillende aspecten van de woningcrisis. Het tweede stuk (dat volgende week verschijnt) komt van Hans de Geus (schrijver van het boek Hoe ik toch huisjesmelker werd) over de financiële fuik waar onze woningmarkt zich momenteel in bevindt. Daarna volgt een stuk van actie-onderzoekster Catelijne Akkermans over de schrijnende problemen van dak- en thuisloosheid in Nederland en hoe de bijbehorende statistiek, door uit te gaan van een vertekend mensbeeld, verkeerd wordt gemeten. Het laatste stuk is van Ama Boahene, voorzitster van de Landelijke Studentenvakbond, over hoe huisvesting, geregeld door universiteiten en hogescholen, een rol kan spelen in het herwaarderen van gemeenschap en het terugdringen van eenzaamheid onder studenten.
In de eerste aflevering praten redacteuren Kiza Magendane en Koen Bruning je bij over het belang van pluralistisch populisme binnen Progressief Nederland, en hoe De Onderstroom wil bijdragen aan de omkering van de bestaande orde om economische welvaart eerlijk te verdelen. Te beginnen met de wooncrisis.
Auteurs willen altijd meer vertellen dan in één artikel past. Daarom spreken we daarnaast met ze in de podcast, zodat zij hun ideeën uitgebreid kunnen toelichten. Vandaag hebben wij onze podcast ‘De Onderstroom’ geïntroduceerd. De eerste podcast met Catelijne Akkermans wordt deze zaterdag gepubliceerd. Ook andere experts, zoals Matthijs Korevaar, Floor Milikowski, Zeno Winkels, Ama Boahene en Cody Hochstenbach komen aan het woord. In al deze podcasts en artikelen denken we na over theoretische alsook praktische oplossingen voor de huidige wooncrisis. Pragmatisch alsook radicaal.
Op het grote evenement op 6 december komt alles samen. Dan worden conclusies getrokken en ideeën gesynthetiseerd. Verschillende progressieve krachten zullen zich verbinden en elkaar versterken. Op die manier willen wij een nieuw hoofdstuk aan de discussie over de woningcrisis toevoegen.
Bent u geïnteresseerd in dit initiatief, volg dan komende weken de publicaties die hier, op de website van Vrij Nederland, zullen verschijnen. En meld u vooral aan voor het evenement op 6 december in Pakhuis de Zwijger.
Je reactie wordt geplaatst zodra deze is goedgekeurd. Je reactie is geplaatst.