<div class="lead">&#8216;Ik heb op de partij gestemd die op de achterkant van De Groene Amsterdammer adverteerde.&#8217;</div>
<div class="wpg-element paragraph">
<p>Dat was een ordinaire cover, van ons eigen weekblad, met een half ontblote Rutte in een bad met papiergeld.</p>
</p></div>
<div class="wpg-element paragraph">
<p>Vroeger, in de jaren dertig, tekende iemand dan een man met hoge hoed en sigaar in de mond. Nu wordt er gefotoshopt, en dat is geen vooruitgang. Denkelijk komt de foto van het ‘sloepmomentje’ dat Mark Rutte met zijn vriend Jort Kelder beleefde. Maar was dat niet het treurige werk van een sluipfotograaf, die z’n kost moet verdienen bij de roddelbladen? En dat wordt nu gebruikt door een weldenkend, progressief weekblad, om op de meest knullige wijze met de partijleider van de VVD af te rekenen? <i>Cheap shot</i>.</p>
<p>Normaal slingert de VN open en bloot rond in mijn huis, maar nu had ik de neiging er een nette krant overheen te leggen, of desnoods een reclamefolder.</p>
<p>Zeker omdat ik vóór die Rutte ben? Nee, ik had ook zo’n bewerking van Roemer of Samsom een aanfluiting gevonden. (Alhoewel, de ‘afgetrainde’ Samsom, zoals je overal leest…).</p>
<p>Ik was de laatste tijd juist flink aan het twijfelen over die leidersrol van Rutte. Maar dit omslag deed me het bijna weer voor hem opnemen. Dat zal niet de bedoeling zijn geweest. De plaat is net zo over de top als Ruttes uitspraak dat de PvdA ‘gevaarlijk’ is voor Nederland. Alsof de sociaal-democraten een bedreiging vormen voor de democratie, en het meerpartijenstelsel maar eens op de schop moet. Nee, Mark Rutte: u vindt de oplossingen van de PvdA verkeerd, u bent een andere mening toegedaan, maar ‘gevaarlijk’, dan denken we aan Al-Qaida of een andere buitenlandse aanval.</p>
<p>Het probleem met Rutte in de afgelopen campagne was dat-ie zichzelf niet was. Of juist wel. Het probleem van Rutte is van karakterologische aard. Je krijgt geen idee wat die man denkt of wil. Hij is onmiskenbaar handig en ervaren, ik vertrouw hem een rol toe in elke Europese vergadering, maar die lege persoonlijkheid, dat gaat mij steeds meer opspelen. Een medeliberaal, naam kwijt, omschreef Rutte zo: ‘Hij is meer een vertegenwoordiger van standpunten dan iemand die zegt wat hij zelf vindt.’ Een goede handelaar in mensen en meningen, maar niet iemand die zelf de koers bepaalt. Dat idee beklijft.</p>
</p></div>
<div class="wpg-element streamer">
<blockquote>
<p>Juist bij de VVD is de fractiediscipline kennelijk Noord-Koreaans</p>
</blockquote>
</div>
<div class="wpg-element paragraph">
<p>De grootste zorg van Rutte lijkt wel afstand te nemen van zijn ‘links-liberale’ imago, dat hij kreeg toebedeeld toen hij in 1994 verklaarde dat de VVD ‘te veel de partij van Wassenaar’ was. Sindsdien is de demissionaire premier alleen maar bezig geweest om het tegendeel te bewijzen. Dat-ie bot kan zijn, met rechtse vingers en al; dat-ie populistisch kan zijn, met als tragisch hoogtepunt de VVD-leuze: ‘Bezuinigen is ook een kunst.’ (Leuk, dat ‘kunst’ en ‘bezuinigen’ in één kreet, van die amuzische hartstocht kan de PVV nog wat leren.)</p>
<p>Het meest van al stoort me dat er in de VVD nooit, al is het maar even, is teruggekeken op het gedoogavontuur met Wilders. Ik denk dat het moest, toen, maar geloof ook dat een evaluatie verplicht is. Het CDA deed het wel, rekenschap afleggen, en brak zowat weer in tweeën. Dat is niet handig, zo vlak voor de verkiezingen. Maar de stilte van het graf die sindsdien in de VVD heerst is pas echt angstaanjagend. Het bondje met de SGP – nooit meer iets over vernomen. Juist bij de liberalen is de fractiediscipline kennelijk Noord-Koreaans. En dat actief uitgevente anticultuursentiment – Vonhoff draait zich om in zijn graf en Bolkestein doet dat gewoon in zijn bed.</p>
<p>Werd ik dan verleid door Samsom? Je moet wel heel kinderachtig zijn om niet te willen toegeven dat de PvdA-leider een geweldige campagne voerde. Enige nadeel is: die rol van redelijk- en beminnelijkheid, van bruggen bouwen en handreikingen: dat is het CDA, en niet de PvdA.</p>
<p>De rol die Rutte als staatsman liet liggen, heeft Samsom voor zijn rekening genomen – alleen zit wat mij betreft het verkeerde programma eraan vast.</p>
<p>Vandaar dit keer mijn noodsprong: ik heb op de partij gestemd die nota bene op de achterkant van De Groene Amsterdammer adverteerde. Alle keren dat ik de Stemwijzer deed, kwam ik uit bij de VVD, en niet bij de ‘kouwe aardappelen’ zoals Bolkestein fijntjes opmerkte. Sybrand van Haersma Buma is ‘saai’, vond bijna iedereen.</p>
<p>Ik vond dat na al die leegheid een verademing.</p>
</p></div>


Gerelateerd