Dat manspreading geen spreading heet, heeft alles met seks te maken

Dit weekend was ik op een bruiloft in de Abruzzen, ook wel bekend als het land van de zwijnen. Op de eerste van drie dagen feest kwam er een Italiaanse volksdansgroep in klederdracht optreden. De mannen vroegen een voor een una bella donna ten dans en even later stond ook ik, niet vies van een opzichtig complimentje, te klappen in een lange rij vrouwen met onze danspartners ertegenover opgesteld. We bleken te wachten op een stok, die de eerste vrouw in de rij kordaat tussen haar dijen stak waarna ze als een vogel naar de man aan de overkant hipte. Die klemde het andere uiteinde tussen zijn benen, nam het ding over en sprong zigzaggend naar de volgende vrouw. Vanwege de hoeveelheid mensen duurde deze genderneutrale baltsdans eindeloos, maar het enthousiasme, de concentratie en het geklap verzwakten geen moment.

Wat kilometers ten westen, in Madrid, werden ondertussen juist ‘El Manspreading’–verbodsbordjes in de bussen opgehangen. In navolging van onder meer Japan en New York, waar manspreading je zelfs op een arrestatie kan komen te staan, heeft ook de Spaanse hoofdstad genoeg van mannen die zo wijdbeens zitten dat de stoel ernaast nog maar voor de helft beschikbaar is.

Ja, nee, inderdaad, niet álle mannen. Jij vooral niet. En oké, goed, ook sómmige vrouwen.

Dan kunnen we nu weer verder.

De discussie is niet nieuw maar de terminologie wel. In een New Yorkse campagne uit de jaren vijftig werd de manspreader een space hog genoemd en op een Japanse poster uit de jaren zeventig, met een wijdbeens Hitler-figuur erop, heette hij een seat monopolizer. Sinds een paar jaar wordt er weer veel over gesproken en is het behalve een ruimteprobleem vooral een emancipatoire kwestie geworden. Mannen zijn gewend om veel plek in te nemen terwijl vrouwen wordt aangeleerd dat ze klein en onopvallend moeten zijn. Dat zie je terug aan talkshowtafels, in de politiek maar dus ook in het openbaar vervoer.

Te pas en te onpas je benen wijd doen, dat is niets voor nette meisjes. Die worden geacht om kuis en afwachtend te zijn.

En er is nog iets. Seks. Manspreading zelf heeft daar niet zozeer mee te maken, al meent een enkeling minstens twee zitplaatsen nodig te hebben om zijn goedgevulde scrotum de ruimte te geven, maar dat vrouwen hun knieën angstvallig bij elkaar houden alsof ze er een houten stok tussen vervoeren, dat het niet gewoon spreading heet, komt door de ouderwetse visie op vrouwen en seks. Te pas en te onpas je benen wijd doen, dat is niets voor nette meisjes. Die worden geacht om kuis en afwachtend te zijn. Volgens de etiquette betekent dat zitten met je voeten en knieën tegen elkaar of met je benen gekruist. Zelfs paardrijden gebeurde lange tijd in de amazonezit — met twee benen aan een kant — en op bagagedragers zitten nog steeds.

‘Why couldn’t you just keep your knees together?’ vroeg de Canadese rechter Robin Camp aan een vrouw in een verkrachtingszaak. Alleen haar houding werd al als een uitnodiging gezien. In navolging van de slutwalks wereldwijd, protestmarsen tegen onder meer victim blaming en slutshaming, wil ik daarom graag de slutsit voorstellen. Womanspreading voor meer beenruimte én voor seksuele bevrijding, twee vliegen in één klap.