<div class="lead">
De tempel van Baal Shamin is door Islamitische Staat opgeblazen en archeoloog Khaled Al-As’ad is onthoofd. Kunstenaar Gerti Bierenbroodspot: &#8216;Het is een triomftocht der barbaren en iedereen kijkt toe.&#8217;
</div>
Met verbijstering heeft kunstenaar Gerti Bierenbroodspot de berichtgeving gevolgd over de <a href="https://www.bbc.com/news/world-middle-east-34036644">vernietiging</a> van de tempel van Baal Shamin in de Syrische antieke stad Palmyra en de onthoofding van de bejaarde archeoloog en hoofd oudheden <a href="https://www.vn.nl/waarom-een-archeloog-in-palmyra-moest-sterven/" target="_blank">Khaled</a> Al-As’ad. Het gemutileerde lichaam werd door IS strijders aan een antieke zuil opgehangen. ‘We hebben hem goed leren kennen toen we daar waren. Een aardige man, bijna blind. Hij heeft nog geprobeerd waardevolle objecten in veiligheid te brengen.’ De gruwelijke moord, de vernietiging van de tempel: Bierenbroodspot is totaal van slag. ‘Het is een triomftocht der barbaren en iedereen kijkt toe,’ zegt ze per telefoon vanuit haar atelier in het Italiaanse Toscane. ‘Mijn vriendin Judith Weingarten en ik kunnen er gewoon niet met elkaar over praten, zo erg vinden we het.’
Halverwege de jaren negentig verbleef het tweetal drie maanden lang in Palmyra. Ze logeerde destijds in het complex van de uit de eerste eeuw daterende tempel van Baal Shamin die nu is opgeblazen. Daar was een paleisje, dat door de zoon van de Japanse Keizer, zelf archeoloog, was ingericht voor bezoekende wetenschappers. ‘We hadden er drie werkkamers en een verschrikkelijk leuke spion, een jonge jongen met een leren jack die onze keuken schoonmaakte en ons moest afluisteren,’ <a href="https://www.vn.nl/gezocht-nieuwe-monuments-men/">zei</a> Bierenbroodspot vorig jaar maart in VN over die tijd.
<figure id="post-227088 media-227088" class="align-none"><img decoding="async" src="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2015/08/p.jpeg" alt="" /><figcaption>Baalbek en Unnamed | Gerti Bierenbroodspot</figcaption></figure>
Bierenbroodspot maakte er een groot aantal <a href="https://www.bierenbroodspot.com">schilderijen,</a> zoals zij dat eerder deed in het Jordaanse Petra en het Liba­nese Baalbek. ‘Als je in Palmyra woont en je loopt daar rond onder de sterrenhemel, heb je echt het gevoel dat je even in de wereld van de Romeinen bent,’ zei ze vorig jaar. Weingarten, archeologe, deed er onderzoek en schreef later de vuistdikke roman The <a href="https://judithweingarten.blogspot.nl/">Rebel</a> Queen over Zenobia, de koningin die het in de eerste eeuw opnam tegen de Romeinen.
Vorig jaar maart was er al wel gevochten rond Palmyra, maar was de stad nog vrijwel intact. Nu Islamitische Staat het gebied heeft ingenomen en de tempel van Baal Shamin is opgeblazen, heeft zich van Bierenbroodspot een machteloze woede meester gemaakt. ‘Je zou er het liefste naar toe gaan,’ zegt ze. ‘Maar dat is natuurlijk onmogelijk, dat zou zelfmoord zijn.’
Ondanks hun woede zijn Bierenbroodspot en Weingarten tot nu toe terughoudend in het uiten van hun verontwaardiging via social media. ‘Dat is precies wat ze bij IS willen, publiciteit, aandacht en daar moet je dus niet aan mee doen.’ Wel zal Bierenbroodspot in januari 2016 als ze exposeert bij een galerie in Amsterdam als hommage aan Palmyra nieuwe werken tonen. ‘Meer kan ik niet doen,’ zegt ze.