Nog geen vier dagen na de presentatie van Lodewijk Asschers boek Opstaan in het Lloyd Hotel bleek Mark Rutte het al te hebben gelezen. ‘Mooi boek,’ zei de premier toen ik hem een paar weken geleden tegenkwam in Nieuwspoort. Wat Rutte vooral had getroffen, zei hij, is dat Asscher zo openhartig had durven schrijven: over zijn joodse achtergrond, over de dramatische nederlaag bij de verkiezingen van 2017 en over de krampachtige strijd om het lijsttrekkerschap tegen Diederik Samsom die daaraan vooraf ging, en die dus uitdraaide op een electorale ramp.

Rutte had Asscher nog gewaarschuwd, vertelde hij in Nieuwspoort, toen toenmalig partijvoorzitter en fervent truiendrager Hans Spekman in 2016 had aangekondigd dat er een interne lijsttrekkersverkiezing zou komen. ‘Ik zei: Lodewijk, je moet nú die trui bellen, en afspreken: Diederik wordt het.’

Asscher beschrijft zeldzaam openhartig hoezeer hij aan zelfoverschatting leed door te denken dat de PvdA onder zijn leiding een veel beter...