<div class="lead">Een milieuactivist die de auto neemt, hypocriet of niet? &#8216;We willen het systeem veranderen, niet onze eigen levens perfectioneren.&#8217;</div>
Hoe heerlijk is het om tegenstanders hypocrisie te verwijten! Dus jij stemt GroenLinks, maar gaat niet met de trein naar je werk? Hypocriet! O, jij bent vegetariër – waarom draag je dan leren schoenen? Hypocriet! Dus jij vindt dat Shell niet op de Noordpool mag boren, maar je tankt er wel? Hypocriet!
Andermans hypocrisie sust ons geweten en dicht de barstjes die hun argumenten in ons wereldbeeld veroorzaken. Want wie hypocriet is, moet wel ongelijk hebben – ongeacht zijn argumenten.
De afgelopen maanden duiken op internet filmpjes op van Bill McKibben. We zien hem boodschappen in een plastic tasje doen, inchecken op een luchthaven of rondrijden in een auto. Doodnormale beslommeringen, maar voor McKibben een zonde: hij is immers een van Amerika’s belangrijkste milieuactivisten en medeoprichter van de organisatie 350.org die pleit voor een fossielvrije samenleving en het opneemt tegen oliemaatschappijen. McKibben, in een auto? Hypocriet!
De filmpjes maken onderdeel uit van een lastercampagne van America Rising Squared, een aan de Republikeinen gelieerde onderzoeksclub die het doen en laten van links Amerika tegen het licht houdt. De campagne (die zich ook richt op milieuactivist Tom Steyer) gaat ver: telkens als McKibben zijn huis verlaat, duiken zijn stalkers op als ware hij een presidentskandidaat of filmster. Zelfs zijn dochter wordt gevolgd. America Rising Squared post en tweet de filmpjes om te laten zien hoe ‘hypocriet en extreem’ de standpunten van McKibben zijn.
In een elegant opinieartikel in The New York Times <a href="http://www.nytimes.com/2016/08/07/opinion/sunday/embarrassing-photos-of-me-thanks-to-my-right-wing-stalkers.html" target="_blank">verweert</a> McKibben zich. ‘Wij milieuactivisten leven ook in de wereld die we willen veranderen. We nemen vliegtuigen en huren bussen voor bijeenkomsten, we verdienen geld en doen boodschappen. Niets hiervan vereist een excuus. Wij willen het systeem veranderen, niet onze eigen levens perfectioneren. “Hypocrisie” is de prijs die we betalen om aan deze strijd deel te nemen.’
McKibben vecht voor een andere samenleving en economie met meer keuzemogelijkheden. Goed openbaar vervoer dat ons niet veroordeelt tot auto’s, zonnepanelen die ons onafhankelijk maken van kolen – opties die fossiele bedrijven al decennia proberen tegen te houden. Ondertussen beweren deze bedrijven dat wij medeplichtig zijn elke keer dat we bij hen tanken of elektriciteit gebruiken, sterker dat ‘we voor hen stemmen met onze dollars’ terwijl ze feitelijk een monopolie hebben. Ja, iedereen maakt er noodgedwongen gebruik van, ‘maar dit maakt ons niet allemaal even verantwoordelijk voor klimaatverandering’.
Ironisch genoeg onderstreept de lastercampagne juist het punt dat McKibben wil maken: het is onmogelijk om in de (Amerikaanse) samenleving groen en duurzaam te leven. McKibbens hypocrisie toont zijn gelijk: het is tijd voor een systeemverandering.

Hypocrisie is onvermijdelijk: milieuactivisten leven ín de wereld die ze willen veranderen