Gaat er iets goed in Europa, dan is dat onze eigen verdienste. Gaat er iets mis, dan ligt dat aan Brussel. Ook Jetta Klijnsma volgt dat patroon. 

Stelt u zich eens voor dat bij alles wat er goed gaat uw rol wordt genegeerd en dat bij alles wat er misgaat u de schuld krijgt. Het imago van een prutser valt u ten deel en iedereen zal een hekel aan u krijgen. Terecht of niet.

Nu een kleine meerderheid van de Britten per abuis voor een Brexit heeft gestemd, krijgt Brussel de schuld. Zelfs de leiders van Europa wijten de Brexit aan zichzelf. Terwijl Angela Merkel dit weekeinde nog moedig volhield dat de Brexit níét betekent dat in Europa alles anders moet, haalde haar minister van Buitenlandse Zaken Steinmeier de zes grondleggers van de EU naar Berlijn om te praten over een ander (tweestromen-)Europa. Boodschap: de EU deugt niet.

Het is een bekend patroon. Een attributiefout waar, behalve Merkel, vrijwel alle nationale leiders van Europa in vastzitten. Gaat er iets goed in Europa,...