<div class="lead">
Het doomsday-scenario kwam niet uit bij de afgelopen Tweede Kamerverkiezingen, maar de voorspelde polarisatie kan nog steeds de uitkomst worden van de aankomende gemeenteraadsverkiezingen.
</div>
Vlak voor de zomervakantie van 2016 ontdekte het Britse weekblad The Economist een nieuw politiek fenomeen: de migrantenpartij. Nederland bleek in Europa koploper te zijn. Het weekblad citeerde de Haagse slagerszoon Jamal die bedrijfskunde had gestudeerd aan de Erasmus Universiteit en in die tijd op de PvdA stemde. Maar inmiddels ging zijn voorkeur uit naar DENK omdat Tunahan Kuzu en Selçuk Öztürk zich niet bij vreemdelingenhaat en islamofobie neerlegden. Ook aan het woord kwam toenmalig PvdA-Kamerlid Ahmed Marcouch, die waarschuwde dat partijen die zich langs etnische scheidslijnen organiseerden de polarisatie alleen maar konden aanwakkeren (‘Het wordt wij tegen zij’). The Economist sloot zich bij die waarschuwing aan: Nederland dreigde vermalen te worden tussen het nationalisme van de PVV en het tribalisme van DENK en ten slachtoffer te vallen aan ‘divisive politics’.
Bij de Tweede Kamerverkiezingen van maart 2017 kwam dat doomsday-scenario niet uit. Wilders zag de winst op het laatste moment aan zijn neus voorbijgaan. DENK veroverde een zetel maar bleef een marginale factor. Het politieke midden bleef zo sterk dat het derde kabinet-Rutte kon worden gevormd.
De gemeenteraadsverkiezingen van 21 maart aanstaande vormen een heel ander chapiter. Alle kans dat de uitersten van het politieke spectrum dan terrein winnen. Ik ben vooral benieuwd naar de uitslagen in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag. 
Er was een tijd dat migranten en hun kinderen in het stemlokaal vrijwel automatisch het vakje van de PvdA-kandidaat rood kleurden. Het was een soort familietraditie geworden om te stemmen op de partij van ‘de Kale’, zoals Joop den Uyl door de eerste generatie Turkse en Marokkaanse gastarbeiders werd genoemd. De PvdA nam het op voor de mensen aan de onderkant van de samenleving en dat sprak de migrantengemeenschap aan. Scores als 84 procent onder de Turkse en 78 procent onder de Marokkaanse Nederlanders waren niet ongebruikelijk. Maar dat veranderde de afgelopen tien jaar. Hoger opgeleide allochtone jongeren vonden dat ze de partij van hun ouders niet meer nodig hadden. Ze prefereerden het liberalisme van D66 boven het paternalisme van de PvdA. Anderen – zoals Jamal uit Den Haag – namen het de sociaal-democraten kwalijk dat ze niet genoeg tegen Wilders ingingen. Ze wilden hun eigen partij, die het voor hén opnam. In de grote steden in de Randstad kunnen ze inmiddels uit een breed scala aan mogelijkheden kiezen.
<q class="pull-left">Het was een soort familietraditie geworden om te stemmen op de partij van ‘de Kale’, zoals Joop den Uyl door de eerste generatie Turkse en Marokkaanse gastarbeiders werd genoemd. </q>
De meest versplinterde gemeenteraad is tot nu toe die van Den Haag. In de raad zitten maar liefst zestien partijen, waaronder de PVV en drie afsplitsingen daarvan: de Groep Brands, de Groep van der Helm en de Groep de Mos. Wie zijn stem op een moslim wil uitbrengen, kan daarvoor terecht bij de Islam Democraten, de Partij van de Eenheid en de eenmansfractie van Mustafa Okcuoglu (ex-PvdA, ex-GroenLinks). De vergaderingen in het witte paleis aan het Spui gaan sinds de vorige verkiezingen met veel retorisch geweld gepaard.
Staat dat na 21 maart ook 010 en 020 te wachten? In Amsterdam doet ter rechterzijde het Forum voor Democratie mee, en van migrantenkant DENK, BIJ1 van Sylvana Simons en het U-buntu Connected Front, dat stelling neemt tegen afrofobie. In Rotterdam de PVV en Leefbaar, naast de migrantenpartijen DENK, NIDA en U-buntu.
Collega’s van The Economist: you ain’t seen nothing yet!
<div class="info-box-shadow">
Max van Weezel schrijft naast zijn maandelijke column ook elke vrijdag voor vn.nl. <a href="https://www.vn.nl/thema/max-op-vrijdag/" target="_blank">Lees hier Max op Vrijdag</a>. Bijvoorbeeld over <a href="https://www.vn.nl/max-op-vrijdag-buma-flirt-sp/" target="_blank">Buma&#8217;s geflirt met de SP</a>.
</div>

Gerelateerd