Links en de monarchie: eens was het water en vuur, nu dansen ze een liefdesdans. Hoe 
is koningin Beatrix erin geslaagd de 
tegenstelling te overbruggen?

‘Beste Willem-Alexander’, schreef de linkse republikein Martin van Amerongen begin mei 1980 in Vrij Nederland. ‘Als je haar (Beatrix) straks moet opvolgen – want je weet maar nooit – stap dan in je auto-met-chauffeur, rij in een wijde boog om Amsterdam heen naar het Binnenhof in Den Haag.’

Een paar dagen eerder was de inhuldiging van koningin Beatrix uitgelopen op ongekende rellen in de Amsterdamse binnenstad. Al weken van tevoren hadden krakers aangekondigd de dag aan te grijpen voor een grote demonstratie tegen de heersende woningnood: ‘Geen woning, geen kroning.’ Dat het er heet aan toe zou kunnen gaan, was voorzien. Door heel Nederland circuleerden ‘affiesjes’ met de leuze ‘Kom naar Amsterdam, maar denk eraan: HELM HOOFDZAAK!’
Toch werd het nog veel erger dan verwacht. De autoriteiten wilden geen...