Schuldeisers claimen miljoenen euro’s bij oud-advocaat Ewout Lietaert Peerbolte, beter bekend als misdaadauteur Ed Sanders. De oorzaak? ‘Hij is zijn boeken geworden.’

Dit zal wel niet het goede adres zijn, denkt Herminio Navarro Jil als hij in juni 2011 voor de deur staat van de woning aan de Cap Negret in het Spaanse stadje Altea. De bewoner is niet thuis en de inspector jefe van de lokale politie vindt in de brievenbus post met een heel andere naam. ‘Ed Sanders Ediciones S.L.’ staat er op de stukken. De agent baalt. De Nederlandse gerechtsdeurwaarders hebben zich blijkbaar vergist en hem voor niets op pad gestuurd. De dagvaarding die hij in zijn handen heeft, is toch echt geadresseerd aan ene Ewoud Lietaert Peerbolte. Kort daarop stuurt de Spaanse opsporingsambtenaar een proces-verbaal naar het deurwaarderkantoor in Dordrecht, waarin hij gewag maakt van zijn vruchteloze bezoek.

Landelijke schandalen

De roem van de Amsterdamse thrillerschrijver is duidelijk niet doorgedrongen tot de autoriteiten in de regio Benidorm, laat staan dat ze zijn echte naam kennen. Je kunt het ze niet kwalijk nemen. Ook in Nederland weten vermoedelijk weinig mensen dat Sanders en Peerbolte een en dezelfde zijn. De eerste is het pseudoniem van de misdaadauteur die eerder carrière maakte als raadsman. Tegenwoordig is Ewoud Lietaert Peerbolte (Den Haag, 1944) internationaal ondernemer, maar hij gold lange tijd als een klinkende naam binnen de Amsterdamse advocatuur, een virtuoos fiscalist, ooit zakelijk partner van Oscar Hammerstein, oprichter van de Belastinggids en de Nederlandse Vereniging van Belastingbetalers en columnist op de financiële pagina’s van de Volkskrant. En als schrijver. Onder zijn nom de plume Ed Sanders debuteerde Peerbolte eind jaren negentig succesvol met de financiële thriller De Frontrunners. Het boek leverde hem in 1998 een nominatie op voor de Gouden Strop, de prijs voor het beste Nederlandstalige spannende boek. De lezer herkende elementen uit landelijke schandalen als de IRT-affaire en de beursfraude, met volop kuiperijen, complotten en op de actualiteit geënte hoofdpersonen, gedreven door ondeugden als hebzucht en machtswellust. In de jaren daarna volgden onder meer De Geldmakers (1999), Amsterd@m Online (2002) en De Zoon van Sint-Petersburg (2005), die zich net als het debuut afspelen op het raakvlak van de financiële, juridische en politieke wereld, met lijntjes naar het criminele milieu.

Dat Peerbolte kennis heeft van die biotopen druipt van de pagina’s. De oud-advocaat koketteert ermee in uitvoerige beschrijvingen van internationale deals, juridische procedures en de Haagse mores. Daarbij is er ook altijd een rol voor de machthebbers achter de schermen, het old boys network. Het blijkt alleen al uit de namen van zijn personages: Corporal, Bentinck, Larive, Roëll, Pintado en Duchateau. ‘Niemand voelt zich te vies om de ander een beentje te lichten. Dat is de praktijk,’ meldde Peerbolte in een interview uit april 1998. ‘Ik hou me bezig met fouten en misslagen van advocaten, notarissen, accountants en belastingadviseurs.’ In datzelfde jaar zei de auteur tegen Vrij Nederland: ‘Financiële fraude loont. De pakkans is heel gering en de boetes die je krijgt, zijn niet in overeenstemming met de winst die je kunt binnenhalen.’

Fiscaal genie

Zeventien jaar later lijkt diezelfde Peerbolte verzand in een plot die in zijn eigen boeken niet zou misstaan. In een rel om een vastgoeddeal staan hij en zijn voormalig zakenpartner Leen Visscher elkaar naar het leven. Daarbij hebben de antagonisten geprobeerd elkaar de afgelopen jaren van alles in de schoenen te schuiven: bedreigingen, leugens en fraude. ‘Hij is een fiscaal genie, het is zijn vak om geld weg te sluizen. Je moet echt met een slimme jurist aankomen om het te doorgronden,’ zegt Visscher, ondernemer uit Oegstgeest, over zijn tegenstander Peerbolte. De vete draait om een nieuwbouwproject in Breda en speelt zich af tegen een setting van de financiële crisis, een verkruimelende vastgoedmarkt en een schandaal bij een betrokken woningbouwcorporatie. Het voorlopige eindresultaat: april dit jaar werd Peerbolte persoonlijk failliet verklaard door de Amsterdamse rechter. Zijn vastgoedbedrijf CB-NL ging een jaar eerder al op de fles. Allebei op verzoek van opponent Visscher. In beide faillissementen claimen schuldeisers miljoenen euro’s van de gestrande vastgoedondernemer Peerbolte.

Een kennis belt

Op de etage van het zeventiende-eeuwse pand aan de Amsterdamse Herengracht kijkt Peerbolte bedenkelijk bij de vragen van het bezoek. ‘Het verhaal over dat bouwproject is oud nieuws dat al jaren geleden uitgebreid in Breda in de krant is uitgemeten. Ik schrijf al sinds 2005 geen boeken meer en ben tien jaar geleden ook met de advocatuur gestopt.’ De zeventigjarige loopt wat moeilijk na een operatie aan zijn been, maar oogt verder kwiek. Ondanks zijn reserves wil hij best uitleggen wat er in Breda allemaal is gebeurd.

Hij praat in rap tempo, soms woorden inslikkend, zoals je dat wel vaker hoort in betere kringen. Een beetje ballerig, af en toe gelardeerd met een Engelse term. Als Peerbolte lacht, oogt hij jongensachtig. Maar als de grijns verdwijnt, verschijnt een harde blik. ‘Het geschil met Visscher is een zakelijk geschil dat in de rechtszaal moet worden beslecht en niet in de media. Bovendien moet ik bijzonder voorzichtig zijn omdat mij is gebleken dat Visscher banden heeft met criminelen. Hij heeft geen zaak. Anyway, ik zal je vragen beantwoorden en je zult zien dat het geen verhaal is.’

Dat verhaal gaat om het Molenkwartier, vier hectare voormalig industriegebied in Breda, de stad waar Peerbolte als fiscaal jurist zijn carrière begon. In 2005 werd hij gebeld door een kennis uit die tijd die hem voorstelde de grond samen te kopen om er een bestemmingswijziging op te verkrijgen voor woningbouw. ‘Het was een lastige opdracht, want het ging om ernstig vervuilde grond. Er had jarenlang een wasmiddelenfabrikant gezeten. En je zat met geluidsnormen, omdat het aan het spoor ligt.’ Peerbolte deed desondanks mee. Als het zou lukken om het gebied bouwrijp te krijgen, klonk het als een uiterst lucratieve investering. Hij en zijn zakenpartner betaalden ruim 1,5 miljoen euro aan de eigenaar van de wasmiddelenfabriek. Later kwam daar nog andere grond bij. Na een paar maanden kocht Peerbolte zijn zakenpartner uit en nam met zijn eigen vastgoedbedrijfje CB-NL het hele project over.

Met de gemeente sloot hij in november 2008 een samenwerkingsovereenkomst voor de herontwikkeling van het terrein. Er zouden 220 woningen verschijnen. Een half jaar later zette Peerbolte zijn handtekening onder een zogenoemd turnkey contract met de Bredase woningbouwcorporatie Laurentius die daarin toezegde 150 woningen gegarandeerd te zullen afnemen. ‘Toen was mijn taak in feite afgelopen en kon de zaak worden overgedragen aan een partij die de woningen zou gaan bouwen.’

Entree Leen Visscher, een aannemer uit Oegstgeest op zoek naar mogelijkheden voor expansie. Op 18 september 2009 tekende hij het koopcontract met Peerbolte. Voor 11,1 miljoen euro zou Visscher eigenaar worden van het Molenkwartier. Hij betaalde zes ton als voorschot. ‘Peerbolte schetste een goudgerand project. Hij had het allemaal geregeld, hij was als projectontwikkelaar voor ons het contact met Laurentius en de gemeente Breda. Ik vertrouwde hem volkomen. Daar heb ik spijt van. Was ik hem maar nooit tegengekomen.’

Eigenlijk waardeloos

Vanaf dat punt lopen de verhalen uiteen. Simpel gezegd komt het geschil hier op neer: Visscher beweert dat Peerbolte hem weghield bij de andere partijen, hem geen of onvolledige informatie gaf en heeft voorgelogen over de bouwvoorwaarden. Door de vertraging liep het project spaak en werd veel duurder, waardoor het bedrijf van Visscher een miljoenenschade opliep en failliet ging. ‘Peerbolte heeft een rookgordijn opgetrokken. Hij gebruikt projecten om daar vermogen mee te creëren, terwijl het eigenlijk waardeloos is. Het is een onderdeel van zijn spel om zoveel mogelijk financiering op te halen, bij ons, bij anderen, bij de bank. Op basis van fake- en onzinverhalen probeert hij mensen erin te luizen. Dat geld heeft hij niet in het Molenkwartier gestopt, maar toch is het er niet meer. Rara, hoe kan dat?’ Visscher en zijn advocaten menen dat de Amsterdamse fiscalist miljoenen heeft weggesluisd ten bate van zichzelf.

‘Ik wed dat niet al jouw moeilijkheden zijn op te lossen door dossiers te laten verdwijnen. Denk je dat er ook zwaardere maatregelen nodig zijn?’ – Advocaat Ben Finkenstein in Amsterd@m Online.

‘Dat is onzin!’ Aan de Amsterdamse Herengracht reageert Peerbolte fel. Op zijn beurt verwijt hij Visscher halsstarrigheid, zelfoverschatting en het leveren van wanprestatie. De Zuid-Hollandse aannemer wilde volgens Peerbolte geen inzage geven in zijn financiën, terwijl de woningbouwvereniging Laurentius en de gemeente Breda dat als eis stelden. ‘Laurentius vroeg mij steeds: geef ons financiële informatie over de aannemer. Visscher bleef dat weigeren te doen. Later heb ik begrepen dat er toen al aanvragen lagen voor het faillissement van zijn bouwtak. Ik heb daar geen enkele bemoeienis mee gehad en kende Visschers financiële situatie niet. Ik heb om deze reden in maart 2011 de overeenkomst met Visscher ontbonden, en de rechtbank heeft me daar gelijk in gegeven.’

Bedreigende emails

Via de rechter probeerden de partijen hun gelijk af te dwingen. Vervelend, maar niet uitzonderlijk; ruziënde ondernemers zijn dagelijks kost in de Nederlandse zittingszalen. Toch werd de vete allengs onverkwikkelijker. Volgens Visscher kwamen er anonieme brieven binnen bij zijn thuisbankier ABN Amro, waarin de onbekende afzender de bank waarschuwde voor vermeende financiële malversaties bij het aannemersbedrijf. ‘Het was allemaal anonieme laster,’ zegt Visscher. ‘Maar wel van iemand die van de hoed en de rand wist. In die brieven bleken dezelfde schrijffouten te zitten als in e-mailtjes van Peerbolte. We hebben aangifte gedaan van valsheid in geschrifte, smaad en laster. Maar met die aangifte is nooit iets gedaan.’

Peerbolte kent de beschuldiging, maar wuift die weg. ‘Visscher heeft me er wel over verteld, maar ik heb die brieven nooit gezien. Eerst zei hij dat zijn financial controller die brieven had gestuurd. Later wees hij naar zijn zwager. Nu naar mij.’ Aan de andere kant had Peerbolte moeite met de adviseurs waarmee Visscher zich omringde, de broers Joop en Jos Geerts, beiden vervolgd en in 2013 veroordeeld wegens belastingfraude. Peerbolte liet weten dat het ‘out of the question’ was dat ‘personen die een dubieuze reputatie genieten in de vastgoedwereld’ als gesprekspartners zouden optreden van Laurentius en de gemeente Breda. Toen de bezwaren tegen de broers aan Visscher kenbaar werden gemaakt, voelde Peerbolte zich geïntimideerd door de heren Geerts. ‘Ik kreeg bedreigende mails. Niet dat ze zeiden: “We komen met een kalasjnikov langs”, maar onplezierig was het wel.’

De verkeerde akte

Belangrijk ingrediënt in de juridische twist is een notarieel stuk uit 2006. Het is de leveringsakte waarin Peerboltes bedrijf CB-NL het Molenkwartier

kocht. Tegenstander Visscher beweert dat Peerbolte hem moedwillig een vals document heeft opgestuurd waarin het aankoopbedrag niet 1,5 miljoen euro is, maar 10,5 miljoen. ‘Als ik had geweten dat dat bedrag veel lager was, dan had ik natuurlijk nooit de 11,1 miljoen euro geboden die ik moest betalen voor het Molenkwartier,’ beweert Visscher.

‘Ik werk nu bijna vijfentwintig jaar in deze handel. Ik vóél het als er iets mis is. Een doorgestoken deal ruik ik op een kilometer afstand.’ – Effectenhandelaar Hank Larsson in De Frontrunners.

Peerbolte moet lachen om de beschuldiging van de aannemer uit Oegstgeest. ‘Ten eerste had Visscher het gewoon zelf kunnen natrekken in het kadaster, zoals iedereen dat doet bij een vastgoedtransactie. Daar staat het juiste bedrag genoemd. Ten tweede heb ik hem die akte een jaar na de ondertekening van de koopovereenkomst met de koopsom van 11,1 miljoen gestuurd, dus hoe zou dat ooit de koopprijs hebben kunnen beïnvloeden? En tenslotte: er was geen sprake van enige vervalsing! Ik heb hem per abuis een conceptakte gestuurd die op blanco papier was opgesteld, zonder enige ondertekening of notarieel waarmerk. Een dag later heb ik de vergissing geconstateerd, hem dat laten weten en het juiste stuk gemaild.’

Terug bij af

Vals of niet, het doet er niet meer toe: begin 2011 trekt Peerbolte de stekker er uit. Hij wilde niet meer verder met Visscher. De laatste betwist de ontbinding van het contract, maar de rechter geeft Peerbolte gelijk: Visscher had inderdaad inzage moeten geven in zijn financiële huishouding. Toen hij dat weigerde, stond Peerbolte in zijn recht om afscheid te nemen. Wel moest Peerbolte de 600.000 euro voorschot terugbetalen aan Visscher.

Daarmee was de Amsterdamse fiscalist in 2011 terug bij af. ‘Na 2008 had iedereen in het vastgoed problemen, alle bouwbedrijven hadden het moeilijk. Maar de prijzen van Laurentius waren goed en lagen contractueel vast. Ik had er uiteraard geen enkel belang bij om Visscher in de wielen te rijden, maar Visscher deed niets aan het project. Later heb ik begrepen dat hij al vanaf 2010 in de financiële problemen zat. Hij heeft mogelijk zijn hand overspeeld door projecten op zijn schouders te nemen die hij niet aankon.’

‘Je moet hem niet op het gras leggen, maar je moet hem eronder schoffelen. Geld weg, reputatie weg. Misschien dat hij het dan begrijpt.’ – Ondernemer Dirk Thorn in De Geldmakers.

Na het afscheid had Peerbolte al snel een vervanger gevonden. Dat bleek echter ook een onzalige keuze: de nieuwe investeerder ging voortijdig op fles. Ondertussen was de economische crisis in volle gang en de woningmarkt dramatisch ingezakt. De bouwwereld was in mineur. Tot overmaat van ramp kwam afnemer Laurentius ook nog eens in zwaar weer terecht. De corporatie werd in februari 2013 onder toezicht gesteld en later dat jaar werd tegen directeur Walter Vermeulen-de Bie – die het contract inzake het project Molenkwartier heeft ondertekend– een strafonderzoek gestart omdat hij ervan werd verdacht de woningbouwcorporatie voor miljoenen te hebben benadeeld. Peerbolte: ‘Ik ken dat verhaal uit de krant en kan alleen bevestigen dat de directie van Laurentius mij nooit om geld heeft gevraagd.’

Toen later ook de aannemer failliet ging die na het faillissement van Visscher het project zou realiseren en ook diens bank er geen gat meer in zag, was het Molenkwartier in Breda voorlopig gedoemd om te blijven wat het was: vier hectare kale grond. Peerbolte wilde naar eigen zeggen nog niet opgeven. ‘Ik dacht: laat ik kijken of ik kan overwinteren en de crisis kan overleven. Let’s see how it works. Er komt altijd weer een behoefte aan woningen. Maar dat is niet gelukt, zo simpel is het. That’s all.’

Voormalig industriegebied Molenkwartier. Foto:
8,69 euro op zijn bankrekening

Maar dat was niet alles. Oké, hun beider ondernemingen waren gesneefd, hun gezamenlijke investering was drooggevallen, maar Peerboltes voormalige zakenpartner rook nog steeds bloed. In 2011 daagde Visscher zijn opponent voor de rechter wegens onrechtmatig handelen. Bij die zitting in Den Haag kwam Peerbolte niet opdagen. Hij zegt de dagvaarding nooit te hebben ontvangen; het stuk dat de Spaanse politie tevergeefs probeerde aan te bieden bij zijn woning in Altea. De gedaagde leverde geen weerwoord, dus gaf de rechter de eisende partij gelijk.

Daar zou het niet bij blijven. Visscher vroeg zowel het faillissement aan van CB-NL als van Peerbolte persoonlijk. Dat eerste faillissement werd vorig jaar in hoger beroep onherroepelijk. En op dinsdag 28 april van dit jaar bevestigde het Amsterdamse hof ook het persoonlijk failliet van Peerbolte. Daarna waren de curatoren aan zet. In de boedel van CB-NL ontbreekt zo’n tien miljoen euro, constateerde curator Evert Baart. Hij heeft aangifte gedaan van faillissementsfraude, maar wil zijn onderzoek verder niet toelichten. Ondertussen is de Belastingdienst op de zaak gedoken. Visscher is door rechercheurs van het Bureau Economische Handhaving gehoord en heeft zijn verhaal in geuren en kleuren verteld.

‘We hebben nota bene in zes gevallen bewijs dat er een fraudeketen is! Wat moeten we nog meer doen?’– Hoofdofficier van justitie Pintado in De Frontrunners.

Met het persoonlijk faillissement van Peerbolte is een andere curator belast, Nienke Bobbert uit Amsterdam. Ook zij wil niet reageren op vragen, maar uit haar verslag aan de rechtbank blijkt dat ze weinig fiducie heeft in de mogelijkheid om wat te halen bij de gefailleerde. ‘Volgens de door Peerbolte tot nog toe verstrekte informatie beschikt hij vrijwel niet over vermogen,’ schrijft Bobbert. De curator noemt ‘een bescheiden huisraad’ als spaarzame activa, die volgens haar ook nog eens ‘kennelijk’ toebehoort aan derden. Ook zijn auto en zijn telefoon staan niet op zijn naam, maar op die van aan hem gelieerde vennootschappen. En in die bv’s zit volgens haar niets van waarde. Bobbert: ‘Peerbolte schijnt niet te beschikken over administratie, kopieën van belastingenaangiften heeft hij niet bewaard.’ Op een bankrekening van de ING trof ze een bedrag aan van € 8,69.

Er valt dus op het oog niets te halen bij de Amsterdamse oud-advocaat die resideert aan de Herengracht. Maar Peter de Lange, de raadsman van Visscher, is daar niet zeker van. ‘Peerbolte is een juridische topspeler, hij werkt als een illusionist, hij is zijn boeken geworden. Je kijkt hier en het gebeurt daar. Hij omringt zich met vehikels in binnen- en buitenland. Als je het hebt over Peerbolte, heb je het nooit over Peerbolte in persoon. Hijzelf heeft niks.’ Dan, spottend: ‘Het is echt een berooid man. Je zou hem bijna eten gaan brengen.’

Een Russisch contract

De advocaat van Visscher wijst op een van Peerboltes internationale activiteiten. Bij de zitting in hoger beroep van het faillissementsverzoek voor CB-NL zwaaide Peerbolte met een Russisch contract. Hij zou als intermediair voor grote investeerders miljoenen aan commissies hebben binnengehaald. Peerbolte beweerde te hebben bemiddeld bij de aankoop van een grote Russische staatsboerderij en de oprichting van de joint venture AgroSelhozProdExport. Met de revenuen uit die deal was hij in staat om het faillissement van CB-NL af te wentelen, stelde de Amsterdamse zakenman tegenover de rechter.

‘Er komen ook weer andere tijden. Daarom raad ik je aan je vrienden niet te vergeten. Op dit moment zijn in Moskou vrienden je belangrijkste wapen.’ – De Russische zakenman Joeri in De zoon van Sint-Petersburg.

Dat Gliding Ltd. bij Peerbolte hoort, is evident. Hij noemt het bedrijf, dat in Gibraltar staat geregistreerd, op zijn LinkedIn-pagina. ‘Het is een investeringsmaatschappij en ik ben daar inderdaad een van de directeuren,’ beaamt de fiscaal specialist. ‘Als er zaken met succes worden afgerond, krijg ik commissie, maar Gliding is niet van mij. Ik ben geen aandeelhouder en ik ken de aandeelhouders niet.’ Desgevraagd beaamt Peerbolte dat Gliding onder meer commissie zou ontvangen inzake een investering in een Russische boerderij. ‘Maar die transactie is niet doorgegaan.’ Dan, lachend: ‘Zoals dat in Rusland vaker gebeurt, ontstonden er complicaties. Toen hebben de investeerders zich teruggetrokken.’

Peerboltes antwoord detoneert met de beweringen die hij in 2012 deed bij het Amsterdamse hof. Hij zei toen wel degelijk aandeelhouder van Gliding Ltd. te zijn en het geld, 7,5 miljoen euro als consultancy fee voor de Russische deal, zou al zijn overgemaakt. Hij voegde zelfs een contract bij zijn betoog, waaruit moest blijken dat het zieltogende CB-NL kon rekenen op de lening van 4,5 miljoen euro. Bij een latere zitting in de faillissementszaak kwam Peerbolte echter niet terug op de toegezegde financiële steun van Gliding. Voor Leen Visscher was het overduidelijk: ‘De documenten waren vervalst, hij probeerde alleen maar tijd te rekken om de boel te kunnen verhullen. We hebben navraag gedaan bij de HSBC-bank, waar dat geld van Gliding zou staan. Daar wisten ze van niets.’

Een Roemeense centrale

Dat is toch pikant, zeker gezien een ander schandaal. Gliding en haar directeur Peerbolte duiken hetzelfde jaar op in berichten over een affaire rond een Roemeense energiecentrale. In de zomer van 2012 deed de politicus, mediatycoon en voormalig tv-presentator Dan Dianconescu met zijn populistische partij PPDD een gooi naar het premierschap van

Roemenië. In die verkiezingsstrijd met de zittende premier Viktor Ponta deed Dianconescu een bod op de energiecentrale annex petrochemische fabriek Olchtim in Ramnicu Valcea. Hij zei het complex te willen kopen voor 45 miljoen euro. Dat geld is er, beweerde de politicus. Als bewijs zwaaide Dianconescu met een officieel ogend stuk: een toezegging van Peerboltes Gliding Ltd., dat miljoenen beschikbaar zou hebben op een rekening van de Zwitsers-Chinese HSBC Bank.Verschillende Roemeense media veegden daarna de vloer aan met de deal. Een ‘groteske grap’ noemt Bursa Online het op 1 oktober 2010. Volgens deze financiële nieuwssite had de Roemeense Eximbank navraag gedaan bij HSBC waaruit bleek ‘dat Gliding Ltd., noch Ewoud L. Peerbolte rekeningen hebben bij die bank.’

Peerbolte onderschrijft de gang van zaken deels. ‘Het waren dezelfde Russen die betrokken waren bij de investering in de Russische boerderij. Later bleek dat ze Dianconescu steunden die ook frontrunner was om dat petrochemische complex te kopen. In het kader van de aankoop hadden ze een bewijs nodig dat ze over het geld beschikten, een zogeheten proof of funds. Mijn Russische keyman vroeg of ik ze kon helpen.’ Volgens Peerbolte heeft hij via Gliding de Russen vervolgens inderdaad geholpen. ‘Waarom ze dat niet zelf konden? Dat weet ik niet. Russen kunnen een heleboel dingen niet die hier wel kunnen en er zijn hier een heleboel dingen onmogelijk die daar wel mogelijk zijn.’ Dat de Roemenen de brief van Gliding als vals hebben bestempeld, is volgens Peerbolte te wijten aan de politieke propaganda van de zittende premier Viktor Ponta. ‘Ponta zag dat zijn tegenkandidaat in de verkiezingen zich wilde profileren als redder van die fabriek en de daarmee gemoeide werkgelegendheid. Toen heeft Ponta van alles uit de kast gehaald om die verkoop aan Dianconescu tegen te houden, onder meer door te beweren dat die documenten vals waren en door andere verifieerbare leugens.’

Peerbolte zegt dat de Russen hem niet op de hoogte hadden gesteld dat zij een tegenkandidaat van de zittende premier steunden, en dat de heisa hem volkomen verraste. Hij bevestigt zijn bemoeienissen om die reden toen te hebben beëindigd. ‘Eén welgemeend advies: geloof nooit wat in een Roemeense krant staat geschreven. De pers is daar volledig gepolitiseerd.’

‘Op dit schijfje staan alle details van jouw rekeningen bij Nick Logan. Als mij ook maar iets overkomt, gaan er kopieën naar de FBI en naar Moskou. Begrijp je wat ik bedoel?’ – Hoofdpersoon Misja bedreigt zijn tegenstander in De zoon van Sint-Petersburg.

De Russische zakenman waar Peerbolte contact mee heeft, heet Alexander Dokiychuk, een naar Rusland geëmigreerde Oekraïner en mede-eigenaar van het bedrijf DIP SOV Group. Zijn onderneming wordt genoemd in het boek Thieves’ World. The Threat of the New Global Network of Organized Crime uit 1994, van de onderzoeksjournaliste Claire Sterling. Daarin beweert ze dat Dokiychuk na de val van het communisme zou hebben samengewerkt met anderen aan een internationale megafraude met Russische roebels.

Geen zaak voor de krant

Visscher cum suis hopen dat de faillissementen voldoende aanleiding zijn voor de curatoren om verdergaande maatregelen te nemen, samen met de Belastingdienst en het Openbaar Ministerie. ‘Alleen dan heb je genoeg slagkracht om de structuren van Peerbolte bloot te leggen,’ meent advocaat De Lange.En Peerbolte zelf? Dat zijn leven doorspekt lijkt met ingrediënten uit zijn eigen thrillers, daar wil de Amsterdammer niet aan: ‘Nee, joh, die zaak met Visscher is gewoon een zakelijk geschil.’ Thuis, gezeten op de sofa aan de Herengracht, voorziet hij weinig problemen. ‘Natuurlijk is er wat aan de hand en wil ik van deze affaire af. Dat ik met Visscher in zee ben gegaan, is met de wijsheid van vandaag een fout geweest. Het is gebleken dat die man geen capabele aannemer was. Maar nogmaals, dat is geen zaak voor de krant, maar voor de rechtszaal.’

‘Soms gaat de werkelijkheid met de verbeelding aan de haal.’ – Ed Sanders in het voorwoord van De zoon van Sint-Petersburg.