Als witbehaarde jongbejaarde van drieënzeventig jaar word ik door jongelui vaak nagejouwd met ‘hé ouwe’ of ‘hé opa!’ Dat doet me pijn! Wat kan ik eraan doen?
– Marinus van der Molen, Purmerend

Dat kan ik me voorstellen, dat u dat pijn doet. Er is een theorie dat je mensen op straat moet aanspreken op onbeschoft gedrag, maar ikzelf ben daar meestal te laf voor. Het zou hypocriet zijn u iets aan te bevelen wat ikzelf nalaat. Negeren is het beste. Ze roepen u na, u doet alsof u hen niet hoort. U loopt door en in het diepst van uw gedachten bent u een jonge god van achttien.

Ik kom niet uit de vraag: zijn er slechte mensen? Tot nu toe was mijn antwoord: er bestaat alleen slecht gedrag. Maar de levenservaring van een zestiger leert me dat er slechte mensen bestaan, voor zover de Holocaust het mijn ouders niet al leerde. Nu mijn echte vraag: zijn mensen die kwaad handelen mensen die handelen vanuit een persoonlijk trauma (en is slecht zijn dus eerder een emotionele kwestie) of...