<div class="lead">
De column van Stephan Sanders werd door Facebook verwijderd. Nu media steeds meer naar de platforms trekken voorspelt dat weinig goeds.
</div>
Media die over zichzelf schrijven worden geacht aan het begin een disclaimer in te bouwen. Iets van: eigenlijk doen we dit niet, maar het kan nu even niet anders. Of: normaal houden we niet van navelstaarderij, maar eigenlijk toch best wel.
Bij dezen dus zo’n voorbehoud. Dit gaat namelijk over ons. Met als excuus dat het in bredere zin gaat over media, internet en iets wat – excusez le mot – de beweging richting de platforms heet.
Zo lelijk als die omschrijving, zo twijfelachtig is ook waar het voor staat. Voor media althans, als ze mensen naar artikelen op hun site willen krijgen. De meesten willen dat. En daarom verplaatsen ze zich steeds sterker naar de plekken waar de mensen zijn: op sociale media. En waar ik sociale media zeg bedoel ik bovenal: Facebook.
Sommige journalisten <a href="https://www.vox.com/2015/7/22/9013911/is-the-media-becoming-a-wire-service" target="_blank">denken</a> zelfs dat het de toekomst van de media gaat zijn: het weliswaar maken van eigen ‘content’, maar die vervolgens slechts nog via verschillende platforms als Facebook, Snapchat en Twitter verspreiden. Als een soort persbureaus, die voor elk verschillend ‘platform’ een specifieke vorm bedenken.
Er wordt al mee geëxperimenteerd. Een beperkt aantal media, waaronder The New York Times en The Guardian, sloot niet zo lang geleden een <a href="https://www.nytimes.com/2015/05/13/technology/facebook-media-venture-to-include-nbc-buzzfeed-and-new-york-times.html" target="_blank">verbond</a> met Facebook om bepaalde artikelen integraal en volledig op het sociale netwerk te plaatsen. Het zou een win-win situatie zijn. Facebook wil mensen immers zo lang mogelijk op de eigen site houden om zoveel mogelijk data te verzamelen. De artikelen die volledig te lezen zijn plaatsen ze daarom bij extra veel mensen op de tijdlijn. Zo bereiken de betrokken media op hun beurt een zo groot mogelijk publiek én vangen ze bovendien alle advertentie-inkomsten. What’s not to like?
Nou, bijvoorbeeld dat Facebook media al haast dwingt mee te doen. Deze week <a href="https://www.theawl.com/2015/10/just-one-more-step-back-there-perfect" target="_blank">beschreef</a> mediasite The Awl hoe het bereik van op Facebook geplaatste links al drastisch terugloopt. Niemand ziet ze meer, omdat Facebook liever posts laat zien die de mensen niet wegleiden van de moedersite.
Maar een grotere zorg zijn de twijfelachtige en willekeurige normen die platforms als Facebook hebben. Tepels zijn bijvoorbeeld taboe, maar alleen die van een vrouw. Maar ook een filmpje van een kloppend hart, geplaatst door het MIT Technology Review werd door de site <a href="https://www.technologyreview.com/view/541056/facebooks-telltale-heart/" target="_blank">verwijderd</a>. Graphic content, noemen ze dat dan.
En nu gaat het toch weer even over onszelf. Want om mensen naar <a href="https://www.vn.nl/mapplethorpe-nu-ik-na-jaren-die-foto-weer-zie-denk-ik-op-dit-moment-zou-het-raciale-taboe-meteen-opspelen/" target="_blank">de column van Stephan Sanders</a> te trekken, plaatsten wij die gisteren op Facebook. En tja: Sanders had er deze week voor gekozen een kunstwerk met een vrij opzichtig geslachtsdeel te bespreken. Zonder dat kunstwerk te tonen, viel de basis van zijn column volledig weg.
Het duurde niet lang of de reacties stroomden binnen. Talloze lezers stuurden ons een door Facebook voorgefabriceerd berichtje met het verzoek de post met ‘seksueel expliciete inhoud’ te verwijderen. Of explicieter: ze zaten niet te wachten op een ‘snikkel’ op hun tijdlijn.
<div class="figure--right">
<figure id="post-301657 media-301657" class="align-right"><img decoding="async" src="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2015/10/sanders-over-mapplethorpe1.jpeg" alt="" /></figure>
</div>
En ergens is dat best begrijpelijk. Je zult maar op je werk zitten. Of met je kinderen op schoot, en nog niet aan de anatomie van de man toegekomen zijn. Maar het levert wel een dilemma op. Aan de ene kant willen platforms als Facebook en Twitter zich als nieuwssites profileren; als een soort poort waardoor je de rest van het internet tot je neemt. Maar zodra media dat spel meespelen beginnen lezers te steigeren dat hun gezellige tijdlijn verpest wordt. Op papier vonden ze het geslachtsdeel geen probleem, reageerde menigeen op verzoek. Maar op Facebook gelden nu eenmaal andere regels. ‘Zelf vind ik het niet zo erg,’ schreef iemand. ‘Maar het druist nu eenmaal in tegen de regels die Facebook ons oplegt.’
De moraal van Facebook ontwikkelt zich zo langzaam tot een geaccepteerde norm. In een duister toekomstbeeld wellicht tot aan de journalistieke leidraad aan toe.
De betreffende post is inmiddels door Facebook verwijderd. Wie Sanders’ column wil lezen, zal uit eigen initiatief naar onze site moeten afreizen. Laten we maar hopen dat mensen dat in de toekomst blijven doen.